تغییرات گوناگون در زمینهٔ معرفت‌شناسی بودند؛ به‌طوری‌که مهم‌ترین حادثه در آستانهٔ این قرن، چرخش چشم‌گیری است که از ایدئالیسم (اصالت معنی) به رئالیسم (اصالت...

چشم‌انداز هر دوره و شخص ایجاب می‌کند، استنباط نمود. این تلقی فلسفی و معرفت‌شناسانه «منظرگرایی» خوانده می‌شود. نیچه در «چنین گفت زرتشت» بیان می‌کند که بر...

انسان، جهان، معرفت، حقیقت، صداقت و فضیلت سخت است، تعریف هنر نیز بسیار دشوار است. به تعبیر دیگر هر تعریفی که ما از حوزه‌ای چون هنر یا معرفت صورت می‌دهیم،...

لایبنیتس تأثیرپذیری زیادی داشت و بر فلاسفه بعد از خود مانند هگل، و کل جریان ایدئالیسم آلمانی نیز تأثیر زیادی بر جای گذاشت. از او نقل شده که «هیوم مرا از خواب...

«قانون پایه ی» علم امروز است. طبیعت‌گرایی مابعد الطبیعی که ناتورالیسم هستی شناسانه و ناتورالیسم فلسفی نیز نام گرفته جهان بینی فلسفی و نظام اعتقادی ای است...

جدید است که اثبات‌گرایی را می‌پذیرد. پوزیتیویسم منطقی نظریه‌ای است معرفت‌شناسانه که تجربه‌گرایی قوی -که عبارت است از این رأی که منشأ همهٔ شناخت‌ها حواس...

داده‌است. طرح این نکته‌ها توسط سارتر از نگرشی هستی شناسانه آغاز شد که خودش آن را هستی‌شناسی پدیدار شناسانه نامید و در اصل بر دستاورد فلسفی هایدگر استوار بود...

خردگرایی یا عقلگرایی انتقادی یا عقلانیت نقاد فلسفه‌ای معرفت‌شناسانه است که کارل پوپر آن را به پیش برد. پوپر دربارهٔ خردگرایی انتقادی در آثارش جامعه باز...

محسوب می‌شوند. فلسفهٔ دین شامل تمام حوزه های اصلی فلسفه است؛ یعنی متافیزیک، معرفت‌شناسی، نظریهٔ ارزش (شامل نظریهٔ اخلاق و اخلاق کاربردی)، فلسفهٔ زبان، علم،...

تاریخ‌گرایی/تاریخ‌گرایی نوین کل‌نگری انسان‌گرایی/انسان‌گرایی رنسانس فلسفه اشراق علم کلام ایدئالیسم فردگرایی مکتب ایونی کانتیانیسم/نوکانتی کوکوگاکو Legalism Logicians ماده‌باوری...

هستی است. پس، فلسفه فیزیک، فلسفه‌ای است در جهت شناخت و تقابل آرای هستی‌شناسانه، از دیدگان علم، تجربه و آزمون. یکی پارادوکسهای جالب در مورد فضا-زمان: با...

توسعهٔ نظریهٔ انتقادی است. به عقیدهٔ هورکهایمر این مسئله، یک مسئله‌ی معرفت شناسانه است: ما نه فقط می‌بایست در شیوه‌ی ایده‌های دانشمندان تجدید نظر کنیم،...

تجربی هستند. نظریه‌های فلسفی کنش یا فلسفه کنش نباید با نظریه‌های جامعه‌شناسانه کنش اجتماعی نظیر نظریه کنش، تالکوت پارسونز اشتباه گرفته شود. http://en...

آموزش و پرورش؛ سرمایه اجتماعی؛ و نقش فعالیت اجتماعی در توسعه جامعه‌شناسی معرفت گسترش داده است. دامنه یِ روش‌های علمی اجتماعی نیز گسترش یافته است، زیرا...

روی می‌دهد. آرتور شوپنهاور خودآگاهی واقع‌گرایی خام معرفت‌شناسی جرج بارکلی ایمانوئل کانت ایدئالیسم بازنمایی‌گرایی جان مکداول موریس مرلو-پونتی تصویر ذهنی...

روی خروجی‌های منفی به سمت مثبت است. شخص از مکانی دورتر و از دیدی زیبایی‌شناسانه به هستی خود نگاه می‌کند (برای مثال نویسندگان، شاعران، نقاشان). خود زپف...

جدید است که اثبات‌گرایی را می‌پذیرد. پوزیتیویسم منطقی نظریه‌ای است معرفت‌شناسانه که تجربه‌گرایی قوی ــ که عبارت است از این رأی که منشأ همهٔ شناخت‌ها...

لیبرال لیبرال دموکراسی لیبرالیسم اجتماعی‏ لیبرالیسم اقتصادی لیبرالیسم جامعه‌شناسانه لیبرالیسم جمهوری‌خواهانه لیبرالیسم در ایالات متحده آمریکا لیبرالیسم در...

کلاسیک و متافیزیک را به دور انداخته و به دفاع از تجربه‌گرایی و نام‌گرایی معرفت‌شناسانه پرداختند. طرفدارانی چون برتراند راسل به تاًکید وجود خدا را رد نمودند...

(ousia) به معنای «هستی» آمده‌است. بابک احمدی، کار روشنفکری، نشر مرکز، ۱۳۷۴. بدفهمیدن زبان، بحث و استدلال پیرامون زبان‌شناسی کاربردی جامعه‌شناسانه و شناختی...

کرد و در اصول مسیحیت، همچون تجسد و کفاره تشکیک نمود. شلایرماخر در زمینهٔ معرفت‌شناسی تا آخر عمر پیرو کانت باقی ماند و معتقد بود عقل محض بیرون از افق تجربهٔ...

نظریات خوب علمی اجتناب ناپذیر هستند پس به این هویات نیز باید تعهد هستی شناسانه داشته باشیم. همچنین پاتنم در فلسفه ریاضیات از روش شبه تجربی (به انگلیسی:...

نیاز است تا در مرحله بعد با بسط و تقویت نظریه جدید بتوانیم ایمان را به «معرفت» برگردانیم. از طرفی، ناسازگاری یک نظریه با شواهد و داده‌های ما ممکن است...

گادامر در زمینه معرفت‌شناسی ماکس وبر به اتمام رساند. تحقیقات دیتر هِنریش بیشتر در زمینه زیبایی‌شناسی، فلسفه اخلاق، فلسفه سیاست، ایدئالیسم آلمانی و به ویژه...

غالباً به مناظره‌هایی بر سر تعریف فرگشت ختم می‌شود. بنابر تعریفِ زیست‌شناسانهٔ متعارف از فرگشت، مشاهدهٔ وقوع فرگشت موضوع ساده‌ای است. فرایندهای فرگشتی،...

خوانندگان یک متن، فهم‌های متفاوت وجود خواهد داشت. ضعف عمدهٔ نظریات تأویل‌شناسانه فلسفی این است که در سایه نسبی‌گرایی با نفی روش، هر فهم و استنباطی از اثر...

عقلانی‌شدن تأثیر ماکس وبر است. هرچند معرفت‌شناسی او به‌طور گسترده مارکسیستی باقی مانده اما او بیشترِ عناصرِ برگرفته از ایدئالیسم آلمانی هگلی در نظریه انتقادی...

که روش‌های آن اغلب متمایز از روش‌های علوم طبیعی‌ست. علوم اجتماعی انسان‌شناسانه اغلب به توسعهٔ توصیفات ظریف پرداخته، تا این که بخواهد قوانین عامی را در...

وجه نمی توان صرفاً از طریق کارکردهای سیاسی و اجتماعی یک شکلی از زیبایی شناسانه، تعریف دقیقی از آن ارائه داد. هنر در مسیر خود یک نقد فلسفی محسوب می شود...

جامعه‌شناس روی والیس (۱۹۴۵–۱۹۹۰) استدلال کرد که ویژگی اصلی یک فرقه فرد محوری معرفت شناسانه است، و منظور او از این اصطلاح آن بود که حوزه اقتدار یک فرقه بر هر یک...

تاریخ‌گرایی/تاریخ‌گرایی نوین کل‌نگری انسان‌گرایی/انسان‌گرایی رنسانس فلسفه اشراق علم کلام ایدئالیسم فردگرایی مکتب ایونی کانتیانیسم/نوکانتی کوکوگاکو Legalism Logicians ماده‌باوری...