دانش (معرفت، آگاهی یا شناخت) و باور موجه می‌پردازد. مسایل اصلی معرفت‌شناسی، وقتی ناظر به بررسی معرفت است، از این قرارند: شرایط لازم و کافی معرفت کدامند؟...

نظریه‌ها، از توصیف مختصر و در عین حال کامل از یک فرایند اجتماعی واحد تا تحلیل و تفسیر پارادایم‌های گسترده و غیرقطعی را شامل می‌شود. برخی از نظریه‌های...

رده‌بندی زیست‌شناختی (به انگلیسی: Biological classification) یا رده‌بندی علمی جانداران برای این‌که کار بررسی جانداران، اعم از جانوران و گیاهان، ساده‌تر...

ساختار ۱۱۸ نیرو و انرژی ۱۱۹ عدد و کمیت ۱۲۰ معرفت‌شناسی ۱۲۰ معرفت‌شناسی، علیت و انسان ۱۲۱ معرفت‌شناسی (نظریه شناخت) ۱۲۲ علیت ۱۲۳ جبر و اختیار ۱۲۴ غایت‌شناسی...

نظریه ذهن (به انگلیسی: Theory of Mind) در روان‌شناسی، به اختصار ToM، به توانایی درک افراد دیگر از طریق نسبت دادن حالات ذهنی به آنها (یعنی حدس زدن آنچه...

می‌خواند. بنا بر رویکرد نظریه کنشگر شبکه زندگی اجتماعی قابل تقلیل به عوامل انسانی یا غیرانسانی محض نیست و آن دسته از نظریه‌های جامعه‌شناسی که به دنبال...

زاده می‌شود. نظریهٔ مُثُل را بی‌تردید می‌توان نقطهٔ ثقل و اتکای فلسفهٔ افلاطون دانست که کل منظومهٔ فکری وی، اعم از هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، منطق، اخلاق،...

نظریه فطرت یکی از نظریه‌های مهم در زمینه شناخت‌شناسی است. بر اساس آن انسان به صورت بالفطره و بدون نیاز به آموزش نسبت به بعضی از مفاهیم و موضوعات شناخت...

بمانند. کارل مارکس به عنوان پدر نظریه تضاد اجتماعی در نظر گرفته می‌شود که جزئی از چهار الگوی اصلی جامعه‌شناسی است. نظریه‌های خاص تضاد برای برجسته‌سازی جنبه‌های...

وسیع در میدان‌ها و عرصه‌های علمی و فنی نوینی حضور و لزوم پیدا کرده‌است. معرفت‌شناسی اسلامی‌سازی دانش اطلاعات دانش در ۲۰۱۲ دانش در ۲۰۱۳ دانش در ایران دانش‌شناسی...

نظریه توجیه بخشی از معرفت شناسی است که برای درک توجیه گزاره‌ها و اعتقادات تلاش می‌کند. معرفت شناسان به ویژگی‌های مختلف معرفتی باور، که شامل ایده‌های توجیه،...

صالحی با تقسیم نظریه‌های ولایت فقیه به «ولایت به مفهوم خبری» و «ولایت به مفهوم انشایی» این دو نظریه را از هم متمایز می‌کند. او معتقدان نظریه نصب را قائلان...

افلاطون، فیلسوف یونانی، در کتاب جمهور (۵۱۴a-۵۲۰a) برای قیاس تاثیر آموزش (معرفت) و نقص آن در تحلیل ما از دنیا طرح شده است. این کتاب در قالب گفت‌وگویی میان...

نداشت، نتیجه مهم حاصل از نظریه او وجود راه‌های گوناگون برای افراد مختلف است که بوسیلهٔ تجربه قابل شناخت است. وی همچنین بین معرفت و عمل اخلاقی شکافی قائل...

علت و معلول است. معرفت‌شناسی در پیوند با چیستی، اعتبار و دامنه دانش است، همانند روابط بین حقیقت، باور و نظریه‌های توجیه. معرفت‌شناسی، به بررسی روش‌های...

نظریه و قواعد روشمند تفسیر متن را علم تأویل (به انگلیسی: Hermeneutics) یا تأویل‌شناسی یا زند‍ آگاهی یا زَندشناسی می‌گویند. هدف از علم تأویل، کشف پیام‌ها،...

مهم بوده‌اند، شگفت‌انگیز نیست که نظریه‌های گوناگونی به منظور کوشش برای تبیین آن‌ها به وجود آمده‌است. برخی از این نظریه‌ها در اوایل عمر علوم اجتماعی تنظیم...

کنایه است، شامل مباحث بسیار دیگری همچون اخلاق، زیبایی‌شناسی، تراژدی، معرفت‌شناسی، خداناباوری و خودآگاهی نیز می‌شود. بنیان‌های اصلیِ فلسفهٔ او عبارتند...

تجربه دینی نظریه جهان تنظیم‌شده برهان عشق برهان معجزات برهان اخلاقی Necessary existent برهان‌های هستی‌شناختی شرط‌بندی پاسکال معرفت‌شناسی اصلاح‌شده Reason...

چیزی است که هر کسی کاملاً به وجود آن اعتقاد دارد». منطق نفس‌گرایی یک معرفت‌شناسی یا دیدگاه متافیزیکی دارد که تصریح می‌کند هرچیزی اعم از دانش، فراتر از...

ناظر به معرفت به حقیقت است و نه خود حقیقت؛ اما ممکن است در نظر برخی شک‌گرایان، «حقیقت» یک موضوع نسبی باشد و نه مطلق. شاید مهم‌ترین پرسش معرفت‌شناسی قلمرو...

این نظریه با اذعان به ضرورت توجه به ابعاد عینی کنش انسانی، در دسته‌بندی نظریه‌های جامعه‌شناختی ذیل نظریات تأویل‌گرا ثبت شده‌است. پارسونز انگیزه را به‌عنوان...

اِسناد یا آباژه یا نظریه اِسناد (به انگلیسی: Attribution Theory) بر آن است تا تبیین کند که چگونه آدمی تلاش می‌ورزد تا علت‌های رخ دادن رفتارهای آشکار فردی...

کرد؟ چنین نظریه‌هایی از انواع گوناگون رویکردها و شاخه‌های علوم اجتماعی استفاده می‌کنند. در این مقاله، نظریه‌های مختلف و آخرین تحولات این نظریه‌ها مورد بحث...

فلسفه سیاسی و نظریه پردازان روابط بین‌الملل وجود داشت. ظهور جهانی سازی ایجادکننده نیاز برای یک چهارچوب معمول بین‌المللی بود و نظریه‌های سیاسی پا به عرصه...

ارمکی، نظریه‌های جامعه‌شناسی-چاپ دوم، 148. ریتزر، جورج-مترجم:محسن ثلاثی، نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، چاپ چهارم، 414. توسلی، غلامعباس، نظریه‌های جامعه‌شناسی،...

سنّتیِ مبتنی بر روش‌شناسیِ دکارت، نظریهٔ انتقادی را مطرح می‌کند. این نظریه نشأت‌گرفته از عقاید مارکس است و بر نظریه‌های سنّتی به دلیل عدم توجّه به ساختارهای...

پیشین) و پسینی یا آپوستِریوری (a posteriori به معنی پسین) در فلسفه (معرفت‌شناسی) برای تمایز بین دو نوع دانش بکار می‌رود: دانش حضوری مستقل از تجربه است...

قوانین طبیعت برآمد؛ که برای همهٔ محسوسات یکسان، بی‌نیاز از فرض هیچ‌گونه ردهٔ ثابت طبیعی، یا نظام الهی جهان بودند. اما این رویکرد جدید به کندی در زیست‌شناسی...

نظریه اجتماعی (به انگلیسی: Social Theory) یک چارچوب نظری است که برای مطالعه و تفسیر پدیده‌های اجتماعی در یک مکتب فکری خاص به کار می‌رود. نظریه‌های اجتماعی،...

نظریه محاسباتی ذهن، در فلسفه، دیدگاهی می‌باشد که در آن ذهن انسان به عنوان یک سیستم پردازش اطلاعات تصور می‌شود و تفکر یک شکل از محاسبه تلقی می‌شود. این...