تاریخ سنتی تأسیس رم در سال ۷۵۳ قبل از میلاد، آغاز تاریخ روم باستان و آغاز دوره باستان در یونان باستان مصادف است. اصطلاح علمی «تاریخ» را نباید با ارجاعات محاوره...

سلطان‌نشین سلجوقیان روم حکومتی مسلمان، تُرک‌تبار و با فرهنگ تُرکی-ایرانی بود که از سال ۱۰۷۷تا ۱۳۰۷ میلادی در بیشتر بخش‌های آناتولی (ترکیه کنونی) که پس...

ترک شهرستان‌ها شدند به روم کوچ کردند، جایی که مفهوم پرولتاریای شهری تولد یافت: توده ای از افراد که بیکار بوده و چیزی برای سیر کردن شکم نداشتند. این امر...

جشن‌های ایران باستان به جشن‌های ایران در دوران ایران باستان اشاره دارد. جشن‌های بزرگ ایرانیان باستان عبارت بودند از: نوروز، مهرگان، جشن‌های آتش، گاهنبارها...

آسیای غربی چیرگی یافته و در کنار امپراتوری روم-بیزانس، در گذر بازهٔ زمانی افزون بر ۴۰۰ سال، ابرقدرت جهان باستان شمرده می‌شدند. پایتخت ایران در این دوره،...

تمدن ایلام یا هَتَمتی (به پارسی باستان: اووْجه، هووجه 𐎢𐎺𐎩 (Ūvja)) نام یک تمدن در منطقه‌ای است که بخش بزرگی، در جنوب غربی فلات ایران را در پایان، هزارهٔ...

می‌کند، اما سیناتروک از کمک سر باززد. در ۶۳ پیش از میلاد زمانی که لوکولوس فرمانده ارتش روم به قصد پایتخت ارمنستان تیگراناکرت به راه افتاد، مهرداد ششم...

عصر یونان و روم باستان بود، زیرا آثار باقی‌مانده از دوران باستان را نمونهٔ حقیقی هماهنگی و کمال می‌دانستند. در واقع، دوران باستانی یونان و روم پایه و اساس...

روم و ایران، ۱۴. ویسهوفر، ایران باستان، ۲۴۶–۲۴۷. جلیلیان، تاریخ تحولات سیاسی ساسانیان، ۹۸. دورانت، تاریخ تمدن (عصر ایمان)، ۲۴۲. وینتر و دیگناس، روم و...

پارسی باستان سرچشمه گرفته‌است. این دو زبان برخاسته از ناحیهٔ باستانی پارس (استان فارس و بوشهر و جنوب یزد امروزی در جنوب ایران) هستند. پارسی باستان زبان...

کرده باشد. تدفین‌های نئاندرتالی از رکورهای باستان شناختی غایب هستند. این تقریبا هم زمان واقع می شود با دروه زمانی ورود انسان‌های خردمند به اروپا و افول نئاندرتال‌ها؛...

ایران و روم در دورهٔ خسرو متغیر بود و این دو کشور گاهی در جنگ و گاهی در صلح به سر می‌بردند. در ابتدا صلحی میان آن‌ها شکل گرفت که در این قرارداد روم مجبور...

نمایندهٔ تمدن خاورمیانهٔ باستان، برچیده شد. این، آغاز پیدایش دوران و فرهنگ جدیدی برای ایران بود. جنگ‌های طولانی ایران و روم باعث انحراف توجه‌ها از رویدادهای...

فلسفهٔ دوران باستان اَشکال ابتداییِ تفکر فلسفی برای نخستین بار در دوران باستان در جامعهٔ برده‌داری پدید آمد. فلسفهٔ باستان ویژگی‌های بارزی دارد که بعدها...

از این بابت سؤال نمود و زریر در پاسخ گفت: «گشتاسپ وقتی از بندگی سیر گشت، گریخته، به روم پناه آورد». گشتاسپ هیچ نگفت و ساکت فقط نظاره می‌کرد. هنگامی که...

هنر یونان باستان ترکیبی از سه عنصر انسان، طبیعت و عقل است و یونانیان نخستین هنر طبیعت‌گرا را در تاریخ عرضه داشتند. از مهم‌ترین هنرهای قابل بررسی و مستند...

نبرد اِدِسا بخشی از جنگ‌های ایران و روم بود که در سال ۲۶۰ میلادی بین شاپور یکم، شاهنشاه ساسانی، و والرین، امپراتور روم، در مکانی به نام ادسا در ترکیه امروزی...

شبه‌جزیره ایبریا گذاشت. در حدود ۲۰۰ سال پیش از میلاد، این منطقه تحت فرمان حکومت روم قرار گرفت و هیسپانیا نامیده می‌شد. هیسپانیا در قرون وسطی توسط قبایل ژرمن...

مدیترانه و از جنوب به خلیج عقبه دسترسی دارد . به‌صورت تاریخی و از دوران روم باستان به ناحیه‌ای گفته می‌شده که بین دریای مدیترانه و کرانه‌های رود اردن واقع...

شاهکار خود را انئید را خلق کرد، شعر حماسی لاتینی که قهرمان آن نه تنها سیر و هدف تاریخ روم، بلکه کارنامه و خط مشی خود آگوستوس را نیز نشان می‌داد. در سفر آئنیاس...

شاهنشاهی هخامنشی یا نخستین امپراتوری پارس (در منابع غربی) (به پارسی باستان: 𐎧𐏁𐏂 ت.ت. 'Xšāça') (۵۵۰–۳۳۰ پیش از میلاد) یک پادشاهی باستانی ایرانی در باختر...

اساطیر منعکس‌شده در اوستای متاخر، به‌صورت محدود در سنگ‌نبشته‌های فارسی باستان و متون غیر ایرانی به‌ویژه یونانی آمده‌است. همچنین ایرانیان اساطیر متفاوت،...

زنان جنگاور سرمتی الهام بخش اسطوره یونانی آمازون‌ها بوده‌اند. اقوام ایرانی باستان نیای مردمان بسیاری مانند: فارسی‌زبانان (پارس‌ها، سیستانی‌ها، تاجیک‌ها، هزاره‌ها،...

گلالی‌ها است که در گذشته گاوانی نام داشته‌اند اما در سیر تطور خود به گلال تبدیل شده‌است. بعد از اسلام زمانی که مسلمانان به ایران حمله کردند قلعه پالنگان نیز...

معماران ایرانی) هنر ایرانی (هنر نوگرا و معاصر ایران) ستاره‌شناسی در ایران سیر زمانی وبلاگ‌نویسی در ایران گاه‌شماری در ایران (نوروز) مد در ایران مؤسسه خاورشناسی...

۲۵۰ تا سال ۵۳۸ میلادی) مرحله پیش از تاریخ ژاپن پایان یافته و عصر تاریخ باستان این سرزمین آغاز می‌شود. فرهنگی که در این دوره شکل می‌گیرد، مبتنی بر مذهب...

«سیر اندیشه‌های فقهی در تاریخ اسلام»، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. پاکتچی، «سیر اندیشه‌های فقهی در تاریخ اسلام»، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. پاکتچی، «سیر اندیشه‌های...

رود سیحون (سیر دریای سفلی) تا رود ولگا، مسلط گشت. قلمرو اوغوزها را در قرن چهارم هجری (دهم میلادی) از دریای خزر تا حوزهٔ میانی سیحون (سیر دریا) دانسته‌اند...

متعلّق به یونان‌باستان، در نیمهٔ دوم سدهٔ هفتم پیش از میلاد در شهر میلِتوس، ایونیا، آناتولی، متولّد شد. او از بنیان‌گذاران یونان‌باستان و نیز جزء حکمای...

ایران در دیگر مناطق جهان شامل فهرست آثار فرهنگی، تمدنی یا ایران بزرگ از عهد باستان تا اوایل سدۀ بیستم بیرون از مرزهای فعلی ایران و در کشورهای مختلف جهان است...

کهن‌تر پارسی میانه (یا پهلوی) آمده که آن نیز خود از پارسی باستان سرچشمه گرفته‌است. پارسی باستان زبان رسمی شاهنشاهی هخامنشی بود و نوادهٔ آن، پارسی میانه،...