فَلسَفِه (یونانی باستان: φιλοσοφία philosophia "فیلوسوفیا") و (به پارسی میانه: خردْدوستی، آوانگاری: xraddōstih) مطالعه پرسش‌های عمومی و اساسی با رویکردی...

اصول و فروع این نظریه، پرداخته‌است. این فلسفه از همان آغاز پیدایش، در برابر فلسفه ارسطویی مشاء عرض اندام کرد. فلسفه‌ای که پیشینه‌ای استوار و بی‌بدیل در سنت...

نیازموده، ارزش زیستن ندارد» و «خود را بشناس». شعار اول، ماهیت فلسفه و شعار دوم، ماهیت فلسفه اگزیستانسیالیسمی را روشن می‌نماید. در قرن بیستم مارتین هایدگر،...

تاریخ فلسفه آن چیزی است که بر فلسفه گذشته‌است. تاریخ فلسفه، سیر حرکت فلسفه و فیلسوفان را بررسی می‌کند که می‌تواند شامل بخش‌هایی مهم از زندگی‌نامهٔ فیلسوف...

۱۷۷۰ در اشتوتگارت به دنیا آمد. وی به مدت ۵ سال (از سال ۱۸۰۱) مقام استادی فلسفه را در دانشگاه ینا به عهده داشت. در سال ۱۸۱۶ به دانشگاه هایدلبرگ رفت. چاپ...

فلسفه ژاپن (به انگلیسی: Japanese philosophy) یا فلسفه ژاپنی در بستر تاریخ، تلفیقی از ادیان بومی شینتو و قاره‌ای، مانند بودیسم، تائوئیسم و کنفوسیوسیسم...

فلسفهٔ سکسوالیته، فلسفهٔ سکس یا فلسفۀ جنسیت، به بررسی فلسفی سکسوالیته، آمیزش جنسی، عشق و موضوعات مرتبط می‌پردازد. اینکه چه چیزی باعث به وجود آمدن احساسات...

فلسفه مَشّاء یا مکتب مشاء مکتبی از فلسفه است که از آموزه‌های ارسطو الهام می‌گیرد. نیز فلسفه مشایی، یکی از دوره‌ها یا مکاتب برجسته فلسفه اسلامی است، که...

ایرکوییزها تمجید می‌کرد، و بسیاری از ادبیات آمریکایی در اوایل بر فلسفه سیاسی بومیان تأکید داشتند. مطرح‌ترین اندیشه‌های قرن بیستم، لیبرالیسم، فاشیسم و...

واقع فلسفهٔ علم، دانش «مطالعه علوم» است. فلسفهٔ علم، از لحاظ علمِ مورد بررسی، به زیر گرایش‌های گوناگونی از جمله: فلسفه ریاضیات، فلسفه فیزیک، فلسفه علوم...

فلسفه اخلاق یا اِتیک (به فرانسوی: éthique)، شاخه‌ای است از فلسفه که به استدلال دربارهٔ پرسش‌های بنیادین علم اخلاق می‌پردازد. درستی و نادرستی امور، شناخت...

الطبيعة) شاخه‌ای از فلسفه است که به پژوهش دربارهٔ چیستی و کُنه وجود، زندگی و جهان به عنوان یک کل می‌پردازد. متافیزیک را ریشهٔ فلسفه می‌دانند؛ بدین معنا...

آسیایی‌تبار و همچنین بومیان سرخپوست را در خود جای داده‌است. پس از کالیفرنیا، تگزاس، فلوریدا و نیویورک پرجمعیت‌ترین ایالت‌های آمریکا هستند. بزرگ‌ترین جمعیت...

«فلسفه اسلامی» شاخه‌ای از علوم اسلامی است که به تفسیر مسائل متافیزیکِ اسلام می‌پردازد. از فلسفه اسلامی با عنوان «فقه‌ اکبر» نیز یاد می‌شود. فلسفه اسلامی...

سرشناس آلمانی در عصر روشنگری و کارساز در فلسفه جدید بود. او یکی از فیلسوفان کلیدی عصر روشنگری است و فلسفهٔ وی از اندیشه‌های چیره بر نیمهٔ نخست سدهٔ نوزدهم...

۱۷۷۶ توسط چهره‌های برجستهٔ این گروه انجام گرفت. شورش میهن‌دوستان بر پایهٔ فلسفهٔ سیاسی جمهوری‌خواهی قرار داشت که توسط رساله‌نویسان سیاسی نظیر توماس جفرسون،...

زیبایی‌شناسی (به انگلیسی: Aesthetics) شاخه‌ای از فلسفه است که موضوع آن ماهیت زیبایی و ذوق، همچنین فلسفه هنر (حوزهٔ فلسفهٔ خاص خود را دارد که از زیبایی‌شناسی بیرون...

فلسفهٔ منطق شاخه‌ای از فلسفه است که به بررسی مسائل فلسفی ناشی از منطق می‌پردازد. سؤالاتی از قبیل اینکه: اعتبار یک استدلال به چه معناست؟ مراد از استنتاج...

فلسفۀ هند به سنت‌های فلسفی شبه‌قاره هند گفته می‌شود. هند یک دستگاه فلسفی سنتی غنی و گوناگون دارد که ترکیبی از اوپانیشاد در دوره ودایی هست. مطابق نظریات...

فلسفهٔ ریاضیات یا فلسفهٔ ریاضی (به انگلیسی: Philosophy of mathematics)، شاخه‌ای از فلسفه است که به بنیادهای وجودیِ ریاضیات و مباحث مربوط به معرفت‌شناسی...

فلسفهٔ پُست‌مدرن (به انگلیسی: Postmodern philosophy)(پسامدرن، پسانوگرایی، فرامدرن) - که نتیجهٔ طرز نگرش پیشگامان مکتب پست‌مدرن است-، به مجموعه پیچیده‌ای...

فلسفه پیشاسقراطی به عنوان مشغله‌ای متمایز از الهیات اشاره به فیلسوفان پیشاسقراطی نخستین متفکران یونانی که کوشیدند تا به جای تفسیر دینی یا اسطوره شناختی،...

فلسفهٔ زبان (به انگلیسی: Philosophy of language) از مهم‌ترین جریان‌های فلسفه تحلیلی است و شامل این تفکر است که معنا و محتوای الفاظ فلسفی با عمل زبانی تبیین...

فلسفه نوافلاطونی یا فلسفه افلاطونی نوین (به انگلیسی: Neoplatonism)، آخرین مکتب فلسفهٔ یونان است و بیش‌تر به کارها و شرح‌ها و تعلقات فیلسوفانی چون فلوطین...

فلسفه دین شاخه‌ای از فلسفه مشتمل بر همه مباحث فلسفی‌ست که بن‌مایهٔ آنها پرسش‌هایی‌است که از دین سرچشمه می‌گیرد. فلسفه دین، ارزیابی مفاهیم و باورهای بنیادین...

معنای «آنچه دیده می‌شود»، پدیدار یا پدیده و λόγος lógos به معنای «بررسی») فلسفهٔ مطالعهٔ ساختارِ تجربه یا آگاهی است. این جنبش فلسفی در ابتدای سدهٔ بیستم...

فلسفه غرب حاصل کار و تفکر فلسفی جهان غرب است و از فلسفه‌های شرقی و انواع فلسفه‌های بومی متمایز است. از دیدگاه تاریخی، این واژهٔ نوساخته برای اشاره به اندیشهٔ...

فلسفه مَدرَسی (آموزشگاهی) یا اسکولاستیسم روشی از تفکر انتقادی دین مدارانه و الهیاتی است که دانشگاهیان سده‌های میانه از حدود ۱۱۰۰ (میلادی) تا ۱۵۰۰ (میلادی)...

فلسفه طبیعی یا فلسفه طبیعت (به لاتین: philosophia naturalis) عبارت بود از مطالعه فلسفی طبیعت و جهان فیزیکی که تا پیش از گسترش دانش نوین، دانشی فراگیر بود...

فلسفه اجتماعی (به انگلیسی: Social philosophy) به جای رفتار اجتماعی، پرسش‌هایی درباره مبانی نهادهای اجتماعی، رفتار اجتماعی و تفاسیر جامعه از ارزش‌های اخلاقی...

فلسفه مدرن اولیه (به انگلیسی: early modern philosophy) (یا فلسفه مدرن کلاسیک)‏ به دوره‌ای از تاریخ فلسفه گفته می‌شود که در اوایل یا در خلال بخشی از دوره...