بررسی فلسفه بیشتر بررسی روند داد و ستد اندیشهها دربارهٔ پرسشهای فلسفی است؛ و همین داد و ستد اندیشههاست که تاریخ فلسفه را ساختهاست. فرایند فلسفهورزی...
66 KB (5,057 words) - 18:14, 18 March 2024
آموزش (category فلسفه آموزش و پرورش)
آموزِش فرایند تسهیل یادگیری، یا کسب دانش، مهارت، ارزش، اخلاق، اعتقادات و عادتها است. روشهای آموزش شامل تدریس، آموزش عملی، داستان گویی، بحث و پژوهش هدایت...
37 KB (3,274 words) - 09:34, 15 March 2024
ایرانیِ فلسفه، تاریخ، حقوق و سیاست بود. او عضو پیشین هیئت علمی و معاون پژوهشی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و مدیر پیشین گروه فلسفهٔ مرکز دائرةالمعارف...
103 KB (7,555 words) - 03:28, 15 March 2024
اصول و فروع این نظریه، پرداختهاست. این فلسفه از همان آغاز پیدایش، در برابر فلسفه ارسطویی مشاء عرض اندام کرد. فلسفهای که پیشینهای استوار و بیبدیل در سنت...
14 KB (1,345 words) - 09:49, 8 March 2024
اگزیستانسیالیسم (redirect from فلسفه تبارمندی هستی)
نیازموده، ارزش زیستن ندارد» و «خود را بشناس». شعار اول، ماهیت فلسفه و شعار دوم، ماهیت فلسفه اگزیستانسیالیسمی را روشن مینماید. در قرن بیستم مارتین هایدگر،...
50 KB (4,820 words) - 22:38, 2 March 2024
فلسفهٔ سکسوالیته، فلسفهٔ سکس یا فلسفۀ جنسیت، به بررسی فلسفی سکسوالیته، آمیزش جنسی، عشق و موضوعات مرتبط میپردازد. اینکه چه چیزی باعث به وجود آمدن احساسات...
8 KB (688 words) - 10:04, 15 June 2022
فلسفه مَشّاء یا مکتب مشاء مکتبی از فلسفه است که از آموزههای ارسطو الهام میگیرد. نیز فلسفه مشایی، یکی از دورهها یا مکاتب برجسته فلسفه اسلامی است، که...
7 KB (605 words) - 18:19, 24 August 2023
۱۷۷۰ در اشتوتگارت به دنیا آمد. وی به مدت ۵ سال (از سال ۱۸۰۱) مقام استادی فلسفه را در دانشگاه ینا به عهده داشت. در سال ۱۸۱۶ به دانشگاه هایدلبرگ رفت. چاپ...
13 KB (1,232 words) - 12:07, 4 March 2024
«فلسفهٔ اسلامی» شاخهای از علوم اسلامی است که به تفسیر مسائل متافیزیکِ اسلام میپردازد. از فلسفهٔ اسلامی با عنوان «فقهاکبر» نیز یاد میشود. فلسفه اسلامی...
29 KB (2,571 words) - 13:27, 24 March 2024
ایمانوئل کانت (redirect from فلسفه کانت)
سرشناس آلمانی در عصر روشنگری و کارساز در فلسفه جدید بود. او یکی از فیلسوفان کلیدی عصر روشنگری است و فلسفهٔ وی از اندیشههای چیره بر نیمهٔ نخست سدهٔ نوزدهم...
64 KB (5,719 words) - 17:22, 12 February 2024
تاریخ فلسفه آن چیزی است که بر فلسفه گذشتهاست. تاریخ فلسفه، سیر حرکت فلسفه و فیلسوفان را بررسی میکند که میتواند شامل بخشهایی مهم از زندگینامهٔ فیلسوف...
61 KB (5,392 words) - 09:55, 27 March 2024
متافیزیک (redirect from فلسفه اولی)
الطبيعة) شاخهای از فلسفه است که به پژوهش دربارهٔ چیستی و کُنه وجود، زندگی و جهان به عنوان یک کل میپردازد. متافیزیک را ریشهٔ فلسفه میدانند؛ بدین معنا...
10 KB (672 words) - 17:54, 5 January 2024
گاهشمار فیلسوفان غربی (redirect from نامداران فلسفه غرب)
نواختن ساز تکاملی بازی. آلفرد نورث وایتهد (۱۸۶۱–۱۹۴۷). فلسفه فرایند، ریاضیدان، منطق دان، فلسفه فیزیک، پان روانشناسی. جورج هربرت مید (۱۸۶۳–۱۹۳۱). پراگماتیسم،...
33 KB (2,068 words) - 21:45, 13 February 2024
فلسفه ژاپن (به انگلیسی: Japanese philosophy) یا فلسفه ژاپنی در بستر تاریخ، تلفیقی از ادیان بومی شینتو و قارهای، مانند بودیسم، تائوئیسم و کنفوسیوسیسم...
40 KB (3,661 words) - 11:10, 27 January 2024
واقع فلسفهٔ علم، دانش «مطالعه علوم» است. فلسفهٔ علم، از لحاظ علمِ مورد بررسی، به زیر گرایشهای گوناگونی از جمله: فلسفه ریاضیات، فلسفه فیزیک، فلسفه علوم...
54 KB (5,204 words) - 02:20, 18 October 2023
تمایز بین ابژه و سوبژه (انگلیسی: Subject and object) از ایدههای اساسی فلسفه است. سوبژه یا سوژه موجودی است که اختیار را اعمال میکند، تجربههای آگاهانه...
23 KB (2,145 words) - 00:24, 13 March 2024
فلسفه اخلاق یا اِتیک (به فرانسوی: éthique)، شاخهای است از فلسفه که به استدلال دربارهٔ پرسشهای بنیادین علم اخلاق میپردازد. درستی و نادرستی امور، شناخت...
52 KB (5,459 words) - 00:25, 28 January 2024
زیباییشناسی (redirect from فلسفه هنر)
زیباییشناسی (به انگلیسی: Aesthetics) شاخهای از فلسفه است که موضوع آن ماهیت زیبایی و ذوق، همچنین فلسفه هنر (حوزهٔ فلسفهٔ خاص خود را دارد که از زیباییشناسی بیرون...
28 KB (2,438 words) - 09:52, 27 March 2024
فلسفه سیاست مطالعه مسائلی همچون سیاست، دموکراسی، حقوق بشر، آزادی، عدالت، مالکیت، حقوق، قانون و شیوهٔ اجرایی کردن آن توسط قوای حاکم از منظر فلسفی است،...
64 KB (6,195 words) - 00:25, 13 February 2024
سکولاریسم (category فلسفه سیاسی)
میتوانند در همین زندگی آزمون شوند. فلسفه سکولاریسم سکولاریسم در فلسفه سیاسی و فلسفه دین مورد توجه است. به عنوان یک فلسفه، سکولاریسم ارتباط تنگاتنگی با طبیعت...
34 KB (2,807 words) - 11:07, 25 March 2024
تعینگرایی (redirect from جبر (فلسفه))
سرانجام آن تنها به یک نتیجه واحد منتهی خواهد شد. تعیّنگرایی متضاد عدم قطعیت (فلسفه) است. سه موضع اصلی در بحث جبر و اختیار وجود دارد که عبارتند از جبرگرایی،...
31 KB (3,023 words) - 21:21, 18 July 2023
معنای «آنچه دیده میشود»، پدیدار یا پدیده و λόγος lógos به معنای «بررسی») فلسفهٔ مطالعهٔ ساختارِ تجربه یا آگاهی است. این جنبش فلسفی در ابتدای سدهٔ بیستم...
9 KB (719 words) - 15:27, 6 March 2024
فلسفۀ هند به سنتهای فلسفی شبهقاره هند گفته میشود. هند یک دستگاه فلسفی سنتی غنی و گوناگون دارد که ترکیبی از اوپانیشاد در دوره ودایی هست. مطابق نظریات...
33 KB (2,996 words) - 04:54, 13 October 2023
(زادهٔ ۱۴ دی ۱۳۱۸) نویسنده، مترجم و سخنران ایرانی در زمینه عرفان، ادبیات و فلسفه هنر است. وی در نقاشی و خوشنویسی نیز آثاری دارد و به زبانهای انگلیسی، عربی...
35 KB (2,839 words) - 20:56, 16 February 2024
فلسفه غرب حاصل کار و تفکر فلسفی جهان غرب است و از فلسفههای شرقی و انواع فلسفههای بومی متمایز است. از دیدگاه تاریخی، این واژهٔ نوساخته برای اشاره به اندیشهٔ...
8 KB (653 words) - 18:23, 10 February 2024
فلسفه پیشاسقراطی به عنوان مشغلهای متمایز از الهیات اشاره به فیلسوفان پیشاسقراطی نخستین متفکران یونانی که کوشیدند تا به جای تفسیر دینی یا اسطوره شناختی،...
32 KB (3,230 words) - 15:27, 8 January 2024
فیلسوف (redirect from استاد فلسفه)
گویند که طراح یک مکتب فلسفی مستقل یا حداقل طراح یک نظریهٔ فلسفی مستقل باشد. فلسفهٔ پدر تمام علوم و به ویژه بنیان علوم انسانی است. فیثاغورس نخستین کسی بود که...
4 KB (226 words) - 15:37, 16 March 2024
سعی میکردند که آن را به قلمروهایی بجز فیزیک نیز تعمیم بدهند و از آن یک فلسفه تمام عیار برای حل یا دستکم برای بیان درست همه مسائل و مشکلات فکری بسازند...
18 KB (1,785 words) - 19:34, 25 March 2024
فلسفهٔ ریاضیات یا فلسفهٔ ریاضی (به انگلیسی: Philosophy of mathematics)، شاخهای از فلسفه است که به بنیادهای وجودیِ ریاضیات و مباحث مربوط به معرفتشناسی...
6 KB (507 words) - 14:46, 12 February 2024
ایدئالیسم (redirect from آرمان گرايي (فلسفه))
شناخت حقیقت جهان بیرون، چندان نمیتوان به ذهن انسان متّکی بود. با اصطلاحات فلسفهٔ صدرایی ایدئالیسم یعنی، برای عاقل تنها معقول بالذات یا نفسالأمر دارای تأصل...
26 KB (1,750 words) - 09:08, 31 May 2023
فلسفهٔ منطق شاخهای از فلسفه است که به بررسی مسائل فلسفی ناشی از منطق میپردازد. سؤالاتی از قبیل اینکه: اعتبار یک استدلال به چه معناست؟ مراد از استنتاج...
1 KB (109 words) - 07:15, 3 February 2022