فَلسَفِه (یونانی باستان: φιλοσοφία philosophia "فیلوسوفیا") و (به پارسی میانه: خردْدوستی، آوانگاری: xraddōstih) مطالعه پرسش‌های عمومی و اساسی با رویکردی...

نیازموده، ارزش زیستن ندارد» و «خود را بشناس». شعار اول، ماهیت فلسفه و شعار دوم، ماهیت فلسفه اگزیستانسیالیسمی را روشن می‌نماید. در قرن بیستم مارتین هایدگر،...

الطبيعة) شاخه‌ای از فلسفه است که به پژوهش دربارهٔ چیستی و کُنه وجود، زندگی و جهان به عنوان یک کل می‌پردازد. متافیزیک را ریشهٔ فلسفه می‌دانند؛ بدین معنا...

اصول و فروع این نظریه، پرداخته‌است. این فلسفه از همان آغاز پیدایش، در برابر فلسفه ارسطویی مشاء عرض اندام کرد. فلسفه‌ای که پیشینه‌ای استوار و بی‌بدیل در سنت...

آمریکایی فلسفهٔ استرالیایی فلسفهٔ بریتانیایی فلسفهٔ کانادایی فلسفهٔ چکی فلسفهٔ دانمارکی فلسفهٔ هلندی فلسفهٔ فرانسوی فلسفهٔ یونانی فلسفه آلمانی فلسفهٔ ایتالیایی...

سرشناس آلمانی در عصر روشنگری و کارساز در فلسفه جدید بود. او یکی از فیلسوفان کلیدی عصر روشنگری است و فلسفهٔ وی از اندیشه‌های چیره بر نیمهٔ نخست سدهٔ نوزدهم...

فلسفهٔ سکسوالیته، فلسفهٔ سکس یا فلسفۀ جنسیت، به بررسی فلسفی سکسوالیته، آمیزش جنسی، عشق و موضوعات مرتبط می‌پردازد. اینکه چه چیزی باعث به وجود آمدن احساسات...

زیبایی‌شناسی (به انگلیسی: Aesthetics) شاخه‌ای از فلسفه است که موضوع آن ماهیت زیبایی و ذوق، همچنین فلسفه هنر (حوزهٔ فلسفهٔ خاص خود را دارد که از زیبایی‌شناسی بیرون...

فلسفه مَشّاء یا مکتب مشاء مکتبی از فلسفه است که از آموزه‌های ارسطو الهام می‌گیرد. نیز فلسفه مشایی، یکی از دوره‌ها یا مکاتب برجسته فلسفه اسلامی است، که...

فلسفه قرن بیستم شاهد توسعه شماری از مکاتب فلسفی جدید بود که شامل اثبات‌گرایی منطقی، فلسفه تحلیلی، پدیدارشناسی، اگزیستانسیالیسم و پساساختارگرایی. از نظر...

فلسفه ژاپن (به انگلیسی: Japanese philosophy) یا فلسفه ژاپنی در بستر تاریخ، تلفیقی از ادیان بومی شینتو و قاره‌ای، مانند بودیسم، تائوئیسم و کنفوسیوسیسم...

«فلسفه اسلامی» شاخه‌ای از علوم اسلامی است که به تفسیر مسائل متافیزیکِ اسلام می‌پردازد. از فلسفه اسلامی با عنوان «فقه‌ اکبر» نیز یاد می‌شود. فلسفه اسلامی...

تاریخ فلسفه آن چیزی است که بر فلسفه گذشته‌است. تاریخ فلسفه، سیر حرکت فلسفه و فیلسوفان را بررسی می‌کند که می‌تواند شامل بخش‌هایی مهم از زندگی‌نامهٔ فیلسوف...

فلسفهٔ دوران باستان اَشکال ابتداییِ تفکر فلسفی برای نخستین بار در دوران باستان در جامعهٔ برده‌داری پدید آمد. فلسفهٔ باستان ویژگی‌های بارزی دارد که بعدها...

فلسفۀ هند به سنت‌های فلسفی شبه‌قاره هند گفته می‌شود. هند یک دستگاه فلسفی سنتی غنی و گوناگون دارد که ترکیبی از اوپانیشاد در دوره ودایی هست. مطابق نظریات...

فلسفه شرق یا فلسفه آسیایی فلسفه‌های گوناگونی را شامل می‌شود که در شرق و جنوب شرقی آسیا ریشه دارند، از جمله فلسفه چینی، فلسفه ژاپن، فلسفه کره که در آسیای...

(زادهٔ ۱۴ دی ۱۳۱۸) نویسنده، مترجم و سخنران ایرانی در زمینه عرفان، ادبیات و فلسفه هنر است. وی در نقاشی و خوش‌نویسی نیز آثاری دارد و به زبان‌های انگلیسی، عربی...

گویند که طراح یک مکتب فلسفی مستقل یا حداقل طراح یک نظریهٔ فلسفی مستقل باشد. فلسفهٔ پدر تمام علوم و به ویژه بنیان علوم انسانی است. فیثاغورس نخستین کسی بود که...

واقع‌گرایی رئالیسم شاعرانه واقع‌گرایی (هنر) ۱- طباطبایی، سید محمد حسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، با شرح مرتضی مطهری ۲- چالمرز، آلن، چیستی علم: درآمدی بر مکاتب...

۱۷۷۰ در اشتوتگارت به دنیا آمد. وی به مدت ۵ سال (از سال ۱۸۰۱) مقام استادی فلسفه را در دانشگاه ینا به عهده داشت. در سال ۱۸۱۶ به دانشگاه هایدلبرگ رفت. چاپ...

فلسفه سیاست مطالعه مسائلی همچون سیاست، دموکراسی، حقوق بشر، آزادی، عدالت، مالکیت، حقوق، قانون و شیوهٔ اجرایی کردن آن توسط قوای حاکم از منظر فلسفی است،...

فلسفه اخلاق یا اِتیک (به فرانسوی: éthique)، شاخه‌ای است از فلسفه که به استدلال دربارهٔ پرسش‌های بنیادین علم اخلاق می‌پردازد. درستی و نادرستی امور، شناخت...

قرون وسطی، نام دوره‌ای است که برای تقسیم‌بندی تاریخ و تاریخ فلسفه استفاده می‌شود. معمولاً قرون وسطی را از پایان امپراتوری روم در قرن پنجم میلادی تا سقوط...

واقع فلسفهٔ علم، دانش «مطالعه علوم» است. فلسفهٔ علم، از لحاظ علمِ مورد بررسی، به زیر گرایش‌های گوناگونی از جمله: فلسفه ریاضیات، فلسفه فیزیک، فلسفه علوم...

فلسفهٔ اولیهٔ اسلامی از دو جریان عمده بهره می‌گرفت: بزرگ‌ترین نماینده حکمت مشاء ابن‌سینا است. نماینده حکمت اشراق و بنیان‌گذار آن در جهان اسلامی، سهروردی...

پوزیتیویسم یا اثبات‌گرایی (یافت‌باوری) (فرانسوی: Positivisme‎) هر گونه[فلسفه علم]بر اساس این دیدگاه است که در [علوم طبیعی]و اجتماعی، داده‌های برگرفته...

سرانجام آن تنها به یک نتیجه واحد منتهی خواهد شد. تعیّن‌گرایی متضاد عدم قطعیت (فلسفه) است. سه موضع اصلی در بحث جبر و اختیار وجود دارد که عبارتند از جبرگرایی،...

Norsk (نروژی) Türkçe (ترکی استانبولی) Нохчийн (چچنی) Suomi (فنلاندی) Čeština (چکی) Magyar (مجاری) Татарча / tatarça (تاتاری) Srpskohrvatski / српскохрватски (صرب...

درازنای تاریخ فلسفه مطرح گردیده و به آن پرداخته شده‌است . فیلسوفان و صاحب نظرانی هستند که این پرسش را « مهم‌ترین پرسش اساسی متافیزیک » و فلسفه می‌‌دانند ...

شناخت حقیقت جهان بیرون، چندان نمی‌توان به ذهن انسان متّکی بود. با اصطلاحات فلسفهٔ صدرایی ایدئالیسم یعنی، برای عاقل تنها معقول بالذات یا نفس‌الأمر دارای تأصل...

آلمانی و استاد زبان‌های لاتین و یونانی بود که آثارش تأثیر بسیار عمیقی بر فلسفهٔ غرب و تاریخ اندیشهٔ مدرن برجای گذاشته‌است. مهم‌ترین اثر فلسفی و ادبی نیچه...