کانت‌گرایی (به انگلیسی: Kantianism) فلسفه کانت یا کانتیانیسم به اندیشه‌های ایمانوئل کانت گفته می‌شود. اصطلاح کانتیانیسم یا کانتی گاهی برای توصیف دیدگاه‌های...

ایمانوئل کانت (به آلمانی: Immanuel Kant) (زادهٔ ۲۲ آوریل ۱۷۲۴ – درگذشتهٔ ۱۲ فوریه ۱۸۰۴) فیلسوف سرشناس آلمانی در عصر روشنگری و کارساز در فلسفه جدید بود...

ایدئالیسم یا آرمان‌گرایی (به آلمانی: Idealismus) یا مینوگروی نام مجموعه‌ای از دیدگاه‌های فلسفی با این مدّعاست که ایده‌ها موضوع حقیقی معرفت هستند؛ ایده‌ها...

ندانم گرایی نوشته‌اند که از میان آنان می‌توان از توماس هنری هاکسلی، رابرت اینگرسول، برتراند راسل، ابوالعلاء معری و به خصوص خیام نام برد. نظریه‌های کانت و...

واقع‌گرایی یا رئالیسم، یک مکتب فلسفی است که ادّعا دارد بین علم و معلوم، قابلیت تطابق، وجود دارد؛ یعنی علم می‌تواند جهان را همان‌گونه که واقعاً هست، توصیف...

افراد دکارت‌گرایی کانت‌گرایی نئوکانت‌گرایی هگل‌گرایی مارکسیسم اسپینوزاگرایی ایده / ماده جبرگرایی دوگانه‌گرایی تجربه‌گرایی ایدئالیسم مطلق بریتانیایی آلمانی...

شواهد (عقلانیت و تجربه گرایی) را بر پذیرش دگم اندیشی و خرافات ترجیح می‌دهد. در انتقاد از برخی مضامین انسان‌گرایی فراانسان‌گرایی مطرح شده‌است. اومانیسم...

بشر را رد می‌کند. این اندیشه معمولاً در ارتباط نزدیک با بدبینی عمیق و شک‌گرایی رادیکال است. شاید بتوان گرگیاس، سوفیست یونانی قرن پنجمِ پیش از میلاد را...

سدهٔ هجدهم، فیلسوف معروف آلمانی، کانت برای پدید آوردنِ یک هم‌نهاد (ترکیب سازگاری‌بخش - سنتز) از عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی تلاش نمود. او بخش‌هایی از معرفت...

سرنوشت (تقدیر) اختیار برهان اختیار قضا و قدر لیبرترینیسم (متافیزیک) (اختیار گرایی) کالونیسم شکست‌پذیری سیکاتاگانایی «دربارهٔ جبر و تقدیرگرایی توضیح دهید»...

اسپینوزا، لایب نیتس، دیوید هیوم، کانت، و اخیراً جان سیرله، تد هاندریخ، محمد رفعتی و دانیل دنت اشاره کرد. طبق تعیّن‌گرایی مکانیستی هر رویدادی حلقه‌ای از...

نسبی‌گرایی اخلاقی اصطلاحی است که برای توصیف چندین موضع فلسفی در رابطه با تفاوت قضاوت های اخلاقی در بین اقشار مختلف و فرهنگ های خاص خود به کار می‌رود....

شک‌گرایی یا شکاکیت یا اسکپتیسیسم (به انگلیسی: Skepticism) یکی از مکاتب زیرمجموعهٔ خردگرایی است. شک‌گرایان اصراری بر اثبات و پافشاری بر عقاید خود و دیگران...

مکتبِ سنّت‌گرایی، رویکردی در فلسفه معاصر است که نسبت به مدرنیته و فلسفه جدید در غرب موضعی بشدت انتقادی دارد و خواهان احیای دانش و خرد در معنای قدسی است...

سوسیالیسم (به فرانسوی: Socialisme) که در فارسی جامعه‌خواهی یا جامعه‌گرایی نیز خوانده می‌شود، اندیشه‌ای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که هدف آن...

اگزیستانسیالیسم یا هستی‌گرایی (به انگلیسی: Existentialism) اصطلاحی است که به کارهای فیلسوفان مشخصی از اواخر سدهٔ نوزدهم و اوایل سدهٔ بیستم اعمال می‌شود...

عمل‌گرایی یا پراگماتیسم (به فرانسوی: Pragmatisme)، سنتی فلسفی است که کلمات و افکار را ابزارهایی برای پیش‌بینی، حل مسئله و کنش می‌داند، و این ایده که کارکرد...

نام‌گرایی یا اصالت تسمیه، نظری فلسفی است در متافیزیک که اعلام می‌کند موجودات دارای ماهیت یا ذات نیستند و تعریف‌ها در کل به گوهر موجودات بازنمی‌گردند و...

طبیعت‌گرایی یا ناتورالیسم (به فرانسوی: naturalisme) معمولاً در اشاره به این باور فلسفی بکار می‌رود که تنها قوانین و نیروهای طبیعت (نه قوانین و نیروهای...

نفس‌گرایی (به انگلیسی: Solipsism) (از لاتین: solus=تنها و ipse=خود) یا عینیت منحصربه‌فرد فلسفه‌ای است مبنی بر اینکه «ذهن من تنها چیزی است که هر کسی کاملاً...

عینیت‌گرایی فلسفه‌ای ایجادشده توسط فیلسوف و رمان‌نویس روسی-آمریکایی آین رند است. اصول مرکزی عینیت‌گرایی این است که: واقعیتی مستقل از خودآگاهی وجود دارد...

(ناتورالیسم) عمل‌گرایی (پراگماتیسم) فراواقع‌گرایی (سوررئالیسم) فلسفهٔ اشراق (حکمت اشراق) فمینیسم فئودالیسم کاپیتالیسم کمونیسم (حزب کارگر) ماده‌گرایی (ماتریالیسم)...

دینی این‌طور هستند. فلسفه اخلاق واقع‌گرایی اخلاقی جهانی‌گرایی اخلاقی کانت‌گرایی نظریه فرمان الهی اخلاق وظیفه‌گرا معمای اخلاقی اقتدارگرایی قانون طبیعی...

شک‌گرایی فلسفی (به یونانی: σκέψις، به معنی تحقیق) یک مکتب فکری فلسفی و همچنین یک روش است که فرهنگ‌ها و روش‌های مختلف را دربرمی‌گیرد. بسیاری شک‌گرایان...

Neukantianismus) یا نئوکانت‌گرایی یا نوکانتیسم (Neo-Kantianism) اشاره به گونه‌ای از احیاء فلسفه برپایهٔ خطوطی است که به‌دستِ امانوئل کانت در قرنِ هجدهم پایه‌گذاری...

روشنگری با افزایش تجربه‌گرایی، دقت علمی و تقلیل‌گرایی، همراه با افزایش بازجویی از دین مشخص شده بود. دیدرو، ولتر، روسو، مونتسکیو، کانت و دو ساد از فیلسوفان...

افراد دکارت‌گرایی کانت‌گرایی نئوکانت‌گرایی هگل‌گرایی مارکسیسم اسپینوزاگرایی ایده / ماده جبرگرایی دوگانه‌گرایی تجربه‌گرایی ایدئالیسم مطلق بریتانیایی آلمانی...

نظریهٔ اخلاقیِ وظیفه‌گرا است که ایمانوئل کانت تدوین و معرّفیش کرده است. بر مبنای این نظریه، که در نتیجهٔ عقل‌گرایی عصر روشنگری پدید آمد، ارادهٔ نیک یگانه...

عینی‌گرایی (به فرانسوی: Objectivité) بی‌طرفی محقق در فرایند تحقیق و دوری از ارزش‌ها و گرایش‌های فردی در بازگویی و واکاوی رویدادها است. ناظر عینیت‌گرا...

ذکر شده‌است که البته تردیدهایی نیز درصحت این موارد وجود دارد. سقراط برهنه‌گرایی محمد علی زندی. «مکتب کلبیون». پژوهشکده باقرالعلوم. از پارامتر ناشناخته |کدزبان=...

تجربه‌گرایی (به انگلیسی: Empiricism) یکی از گرایش‌های اصلی در معرفت‌شناسی و نقطهٔ مقابل خردگرایی است. بر اساس این دیدگاه همهٔ معرفت‌های بشری مستقیم یا...