Özbək dili — Vikipediya

Özbək dili
Orijinal adı Oʻzbek tili
Ўзбек тили
ئۇزبېك تیلى
Ölkələr
Danışanların ümumi sayı
  • 27.000.000 nəf. (2015)[10]
Təsnifatı
Nostratik dillər
Altay dilləri
türk dilləri
Ortaq türk dili
Qarluq dilləri
Qərbi qarluq dilləri[d]
Özbək dili
Yazı latın əlifbası, kiril əlifbası, ərəb əlifbası
Dil kodları
QOST 7.75–97 узб 710
ISO 639-1 uz
ISO 639-2 uzb
ISO 639-3 uzb
Dilin strukturlarının dünya atlası uzb
Ethnologue uzb
ABS ASCL 4306
IETF uz
Glottolog uzbe1247
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Özbək dili (özb. Oʻzbek tili; اۉزبېکچە, اۉزبېک تیلی) — əvvəllər türki olaraq bilinən, özbəklərin danışdığı türk dili. Özbəkistanın rəsmi və milli dilidir. Özbək dili dünyada 44 milyon insan (L1+L2) tərəfindən həm ana, həm də ikinci dil kimi danışılır ki, bu da onu türkcədən sonra ən çox danışılan ikinci türk dili edir. Özbək dilinin iki əsas variantı var: Özbəkistan, Qırğızıstan, Qazaxıstan, Tacikistan, TürkmənistanÇində danışılan Şimali Özbək dili və ƏfqanıstanPakistanda danışan Cənubi Özbək dili.[11][12]

Özbək dili türk dil ailəsinin şərq türkcəsinə, qarluq qoluna aiddir. Ərəb, farsrus dillərindən təsirlənmişdir.[13]

  • Özbək dilinin kiril qrafikalı əlifbası:
А а Б б В в Г г Д д Е е Ё ё Ж ж
З з И и Й й К к Л л М м Н н О о
П п Р р С с Т т У у Ф ф Х х Ц ц
Ч ч Ш ш Ъ ъ Ь ь Э э Ю ю Я я Ў ў
Қ қ Ғ ғ Ҳ ҳ
  • Özbək dilinin latın qrafikalı əlifbası:
A a B b D d E e F f G g H h I i
J j K k L l M m N n O o P p Q q
R r S s T t U u V v X x Y y Z z
Oʻ oʻ Gʻ gʻ Sh sh Ch ch ʼ

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • ASE, VII cild, Bakı, 1983, səh. 403

Qeydlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 ScriptSource - Uzbekistan.
  2. 1 2 ScriptSource - Afghanistan.
  3. 1 2 ScriptSource - Tajikistan.
  4. 1 2 ScriptSource - Kyrgyzstan.
  5. 1 2 ScriptSource - Kazakhstan.
  6. 1 2 ScriptSource - Turkmenistan.
  7. 1 2 ScriptSource - Russian Federation.
  8. 1 2 ScriptSource - Turkey.
  9. 1 2 ScriptSource - China.
  10. Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 2022. ISSN 1946-9675
  11. "Uzbek, Southern". Ethnologue (ingilis). 2023-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-29.
  12. "Uzbek, Northern". Ethnologue (ingilis). 2023-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-29.
  13. Dalby, Andrew. Dictionary of languages : the definitive reference to more than 400 languages. New York: Columbia University Press. 1998. ISBN 1-4081-0214-5. OCLC 320322204.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]