Əsgəran — Vikipediya

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Əsgəran (dəqiqləşdirmə).
Qəsəbə
Əsgəran
39°56′12″ şm. e. 46°49′58″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Region Qarabağ iqtisadi rayonu
Rayon Xocalı
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1751
Mərkəzin hündürlüyü 512 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi 2.300 nəfər (2015)
Rəsmi dili Azərbaycan dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +994 26
Nəqliyyat kodu 26
Xəritəni göstər/gizlə
Əsgəran xəritədə
Əsgəran
Əsgəran
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Qarabağ 1856 Əsgəran

Əsgəran — Azərbaycan Respublikasının Xocalı rayonunun Əsgəran qəsəbə inzibati ərazi dairəsində qəsəbə.[1]

Əsgəran qəsəbəsi Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən 1992-ci ildə işğal olunub. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Əsgəran qəsəbəsi Rusiya Sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir.

19-20 sentyabr 2023-cü il tarixində Qarabağda həyata keçirilən lokal antiterror tədbirlərindən sonra Azərbaycan Ordusu Əsgəran qəsəbəsinə nəzarəti ələ keçirib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev oktyabrın 15-də Xocalı rayonunun Əsgəran qəsəbəsində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağını ucaldıb.[2][3]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsgəran qalası

Azərbaycan türkcəsində Əski Aran yəni köhnə, qədim Aran və ya Arran anlamına gələn Əsgəran qəsəbəsi Xocalı rayonununda qəsəbədir. Qarqarçayın sahilindədir. Bu şəhərin adı XVIII əsrdə Qarabağ xanlarından birinin (Pənahəli xan və ya Mehrəli bəy) tikdirdiyi Əsgəran qalasının adındandır. Qala keçmişdə Əsgəran adlanan yerdə tikilmişdir. Yerin adı isə qədim mənbələrdən məlum olan əski (köhnə, qədim) və Aran (Arran toponimi) komponentlərindən ibarət olub, "Köhnə Aran, Qədim Aran) mənalarını özündə daşıyır. "Alban tarixi" əsərində bu yerin adı Mets Aran (Böyük Aran) kimi qeyd edilmişdir[4].

Əhali[redaktə | mənbəni redaktə et]

İl Sayı
1970 667
1989 2.024
2005 1.967

2005-ci ildə Dağlıq Qarabağda keçirilən əhalinin siyahıyaalmasına əsasən, Əsgəran şəhərinin əhalisinin faktiki sayı 1057 nəfər, qeydiyyatdakı əhalinin sayı 1067 nəfər təşkil edirdi[5].

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
  2. ↑ demokrat.az. "Əsgəran qalası və Qarqar çayından GÖRÜNTÜLƏR — VİDEO". demokrat.az (ingilis). 2023-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-04.
  3. ↑ Studio, Balans Web. "Əsgəran qəsəbəsi Azərbaycanın nəzarətinə qayıtdı VİDEO". ANS Press (az.). 2023-09-30. 2023-10-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-04.
  4. ↑ Azərbaycan toponimlərinin ensklopedik lüğəti, II cilddə. Bakı-2007. I cild, səh.188.
  5. ↑ İnzibati-ərazi bölgüsü və cinsinə görə hazırkı və daimi əhali Arxivləşdirilib 2011-03-02 at the Wayback Machine - səh. 1
Vikianbarda Əsgəran ilə əlaqəli mediafayllar var.
Xocalı rayonu  Xocalı rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Əsgəran&oldid=7540428"