Yemişan — Vikipediya

Yemişan
Yemişan
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Yemişan
Beynəlxalq elmi adı
	Crataegus L., 1753;
ITIS	24539
NCBI	23159
EOL	29927
FW	157341

Yemişan (lat. Crataegus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. ASE və bəzi başqa qaynaqlarda cinsin adı səhvən Grataegus kimi verilmişdir. ^[3]

Ağac və ya iri kol bitkisi olub, növbə ilə düzülmüş yumurtaşəkilli yarpaqları vardır. Yarpaqlarının kənarı mişarvaridir. Ağ rəngli ətirli çiçəkləri, uzunsov kürəvari giləmeyvəyəoxşar lətli və şirəli meyvəsi olur. Meyvəsi yetişən vaxt qırmızı, qara, şabalıdı və s. rəngə boyanır. Meyvəsinin içərisində açıq-sarı rəngli toxumları yerləşir. Bitki may-iyun aylarında çiçək açır, sentyabr-oktyabr aylarında meyvələri yetişir.^{[mənbə göstərin]}

Növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azarol yemişan (Crataegus azarolus L.)
Korolkov yemişanı (Crataegus korolkowii L. Henry)
Birdişicikli yemişan (Crataegus monogyna Jacq.)
Beşdişicikli yemişan (Crataegus pentagyna Waldst. et Kit.)
Lələkvari-kəsikyarpaq yemişan (Crataegus pinnatifida Bunge)
Qırmızımeyvəli yemişan (Crataegus sanguinea Pall.)

Crataegus × aberrans (Lange) K.I.Chr.
Crataegus acutiserrata Kruschke
Crataegus aemula Beadle
Crataegus aestivalis (Walter) Torr. & A.Gray
Crataegus albicans Ashe
Crataegus alleghaniensis Beadle
Crataegus alma Beadle
Crataegus almaatensis Pojark.
Crataegus ambigua C.A.Mey. ex A.K.Becker
- Crataegus ambigua subsp. transcaspica (Pojark.) K.I.Chr.
Crataegus ambitiosa Sarg.
Crataegus anamesa Sarg.
Crataegus ancisa Beadle
Crataegus annosa Beadle
Crataegus anomala Sarg.
Crataegus apiomorpha Sarg.
- Crataegus apiomorpha f. paucispina (Sarg.) Kruschke
Crataegus aprica Beadle
Crataegus aquacervensis J.B.Phipps & R.O'Kennon
Crataegus arborea Beadle
Crataegus arcana Beadle
Crataegus × ardua Sarg.
Crataegus × ariifolia Cinovskis
Crataegus × armena Pojark.
Crataegus arnoldiana Sarg.
Crataegus ashei Beadle
Crataegus assurgens Sarg.
Crataegus ater Ashe
Crataegus atrofusca (Steven ex K.Koch) Kassumova
Crataegus atrorubens Ashe
Crataegus aulica Sarg.
Crataegus aurantia Pojark.
Crataegus aurescens J.B. Phipps
Crataegus austromontana Beadle
Crataegus azarolus L.
- Crataegus azarolus var. aronia L.
- Crataegus azarolus var. chlorocarpa (Moris) K.I.Chr.
- Crataegus azarolus var. pontica (K.Koch) K.I.Chr.
Crataegus basilica Beadle
- Crataegus basilica var. viridimontana (Sarg.) E.J. Palmer
Crataegus beadlei Ashe
Crataegus beata Sarg.
Crataegus berberifolia Torr. & A.Gray
Crataegus biltmoreana Beadle
Crataegus bona Sarg.
Crataegus × bornmuelleri Zabel ex K.I.Chr. & Ziel.
Crataegus boyntonii Beadle
Crataegus brachyacantha Sarg. & Engelm.
Crataegus brachyphylla Sarg.
Crataegus brainerdii Sarg.
Crataegus brazoria Sarg.
Crataegus × brevipes Peck
Crataegus brumalis Ashe
Crataegus brunetiana Sarg.
- Crataegus brunetiana var. fernaldii (Sarg.) E.J. Palmer
Crataegus calpodendron (Ehrh.) Medik.
Crataegus canadensis Sarg.
Crataegus carrollensis Sarg.
Crataegus celsa Sarg.
Crataegus × celsiana (Dum.Cours.) Bosc
Crataegus chlorocarpa Lenn‚ & K.Koch
Crataegus chlorosarca Maxim.
Crataegus chrysocarpa Ashe
- Crataegus chrysocarpa var. bicknellii (Eggl.) E.J. Palmer
- Crataegus chrysocarpa var. blanchardii (Sarg.) J.B.Phipps
- Crataegus chrysocarpa var. phoenicea E.J.Palmer
- Crataegus chrysocarpa f. rubescens (Sarg.) E.J. Palmer
Crataegus chungtienensis W.W.Sm.
Crataegus clarkii Hook.f.
Crataegus coccinea L.
Crataegus coccinioides Ashe
Crataegus coleae Sarg.
Crataegus collina Chapm.
Crataegus columbiana Howell
Crataegus compacta Sarg.
Crataegus compta Sarg.
Crataegus condigna Beadle
Crataegus confinis Sarg.
Crataegus conjungens Sarg.
Crataegus × corusca Sarg.
Crataegus craytonii Beadle
Crataegus crus-galli L.
- Crataegus crus-galli var. salicifolia (Medik.) Sol.
Crataegus cuneata Siebold & Zucc.
- Crataegus cuneata var. tangchungchangii (F.P.Metcalf) T.C.Ku & Spongberg
Crataegus cuprina J.B. Phipps
Crataegus dahurica Koehne ex C.K.Schneid.
- Crataegus dahurica var. laevicalyx (J.X.Huang, L.Y.Sun & T.J.Feng) T.C.Ku & Spongberg
Crataegus dallasiana Sarg.
Crataegus davisii Browicz
Crataegus desueta Sarg.
Crataegus dikmensis Pojark.
Crataegus dilatata Sarg.
Crataegus × dipyrena Pojark.
Crataegus disjuncta Sarg.
Crataegus dispar Beadle
Crataegus disperma Ashe
Crataegus dispessa Ashe
Crataegus dissona Sarg.
Crataegus distincta Kruschke
Crataegus divida Sarg.
Crataegus dodgei Ashe
Crataegus douglasii Lindl.
Crataegus dunbarii Sarg.
Crataegus durobrivensis Sarg.
Crataegus dzhairensis Vassilcz.
Crataegus egregia Beadle
Crataegus elliptica Sol.
Crataegus ellwangeriana Sarg.
Crataegus engelmannii Sarg.
Crataegus erythrocarpa Ashe
Crataegus erythropoda Ashe
Crataegus evansiana Sarg.
Crataegus exilis Beadle
Crataegus eximia Beadle
Crataegus extraria Beadle
Crataegus fastosa Sarg.
Crataegus faxonii Sarg.
- Crataegus faxonii var. praetermissa (Sarg.) E.J. Palmer
Crataegus ferganensis Pojark.
Crataegus filipes Ashe
Crataegus flabellata (Bosc ex Spach) K.Koch
Crataegus flava Sol.
Crataegus floridana Sarg.
Crataegus foetida Ashe
Crataegus fontanesiana (Spach) Steud.
Crataegus formosa Sarg.
Crataegus fortunata Sarg.
Crataegus fragilis Beadle
Crataegus frugiferens Beadle
Crataegus fruticosa Sarg.
Crataegus fulleriana Sarg.
- Crataegus fulleriana var. magniflora (Sarg.) J.S. Pringle
Crataegus furtiva Beadle
Crataegus galbana Beadle
Crataegus gattingeri Ashe
Crataegus gilva Beadle
Crataegus glabriuscula Sarg.
Crataegus glareosa Ashe
Crataegus grandifolia J.B. Phipps
Crataegus grandis Ashe
Crataegus gravis Ashe
Crataegus greggiana Eggl.
Crataegus × grignonensis Mouill.
Crataegus × habereri Sarg.
Crataegus haemacarpa Ashe
Crataegus harbisonii Beadle
Crataegus × harryi Sarg.
Crataegus harveyana Sarg.
Crataegus heldreichii Boiss.
Crataegus heterophylla Flüggé
Crataegus heterophylloides Pojark. ex K.I.Chr.
Crataegus × hiemalis Lange
Crataegus hillii Sarg.
Crataegus hissarica Pojark.
Crataegus holmesiana Ashe
Crataegus × hudsonica Sarg.
Crataegus hupehensis Sarg.
Crataegus ideae Sarg.
Crataegus ignava Beadle
Crataegus illecebrosa Sarg.
Crataegus impar Beadle
Crataegus improvisa Sarg.
Crataegus incilis Beadle
Crataegus indicens Ashe
Crataegus insidiosa Beadle
Crataegus integra (Nash) Beadle
Crataegus integriloba Sarg.
Crataegus intricata Lange
Crataegus invicta Beadle
Crataegus invisa Sarg.
Crataegus iracunda Beadle
Crataegus irrasa Sarg.
Crataegus isfajramensis Pachom.
Crataegus jackii Sarg.
Crataegus jesupii Sarg.
Crataegus johnstonii J.B. Phipps
Crataegus jonesae Sarg.
Crataegus jozana C.K.Schneid.
Crataegus kansuensis E.H.Wilson
Crataegus karadaghensis Pojark.
Crataegus kelloggii Sarg.
Crataegus × kennedyi Sarg.
Crataegus klokovii Ivaschin
Crataegus knieskerniana Sarg.
Crataegus knorringiana Pojark.
Crataegus kurdistanica Hadač & Chrtek
Crataegus × kyrtostyla Fingerh.
Crataegus lacrimata Small
Crataegus laevigata (Poir.) DC.
Crataegus × lambertiana hort. ex Lange
Crataegus lanata Beadle
Crataegus lancei J.B.Phipps
Crataegus laneyi Sarg.
Crataegus lanuginosa Sarg.
Crataegus latebrosa Sarg.
Crataegus laurentiana Sarg.
- Crataegus laurentiana var. brunetiana (Sarg.) Kruschke
Crataegus × lavallei Herincq ex Lavall‚e
Crataegus laxiflora Sarg.
Crataegus × lecta Sarg.
Crataegus leiophylla Sarg.
Crataegus lemingtonensis Sarg.
Crataegus leonensis E.J.Palmer
Crataegus × lettermanii Sarg.
Crataegus levis Sarg.
Crataegus limaria Sarg.
Crataegus limata Beadle
Crataegus limnophila Sarg.
Crataegus lobulata Sarg.
Crataegus locuples Sarg.
Crataegus longipes Pojark.
Crataegus lucorum Sarg.
Crataegus lumaria Ashe
Crataegus mackenzii Sarg.
Crataegus macracantha Lodd. ex Loudon
- Crataegus macracantha var. occidentalis (Britton) Eggl.
Crataegus × macrocarpa Hegetschw.
Crataegus macrosperma Ashe
Crataegus magniflora Sarg.
Crataegus × maligna Sarg.
Crataegus mansfieldensis Sarg.
Crataegus margarettae Ashe
Crataegus marshallii Eggl.
Crataegus maximowiczii C.K.Schneid.
Crataegus × media Bechst.
Crataegus menandiana Sarg.
Crataegus mendosa Beadle
Crataegus meridionalis Sarg.
Crataegus merita Sarg.
Crataegus mexicana Mo‡. & Sess‚ ex DC.
Crataegus meyeri Pojark.
Crataegus michauxii Pers.
Crataegus microphylla K.Koch
Crataegus mira Beadle
Crataegus miranda Sarg.
Crataegus mollis (Torr. & A.Gray) Scheele
Crataegus monogyna Jacq.
- Crataegus monogyna var. lasiocarpa (Lange) K.I.Chr.
- Crataegus monogyna f. pendula (Lodd. ex Loudon) Rehder
- Crataegus monogyna f. pteridifolia (Lodd. ex Loudon) Rehder
- Crataegus monogyna f. semperflorens (Andr‚) C.K.Schneid.
- Crataegus monogyna f. stricta (Loudon) Zabel
Crataegus multiflora Bunge
Crataegus munda Beadle
- Crataegus munda var. pexa (Beadle) R.W. Lance
Crataegus nananixonii J.B.Phipps & R.O'Kennon
Crataegus necopinata Pojark.
Crataegus nelsonii Eggl.
Crataegus × neobaxteri Sarg.
Crataegus neobushii Sarg.
Crataegus nevadensis K.I.Chr.
Crataegus nigra Waldst. & Kit.
Crataegus nitida (Engelm. ex Britton & N.E.Br.) Sarg.
Crataegus nitidula Sarg.
Crataegus noelensis Sarg.
Crataegus × notha Sarg.
Crataegus nuda Sarg.
Crataegus opaca Hook. & Arn. ex Hook.
Crataegus opima Beadle
Crataegus opulens Sarg.
Crataegus oresbia W.W.Sm.
Crataegus orientalis Pall. ex M.Bieb.
- Crataegus orientalis subsp. presliana K.I.Chr.
- Crataegus orientalis subsp. szovitsii (Pojark.) K.I.Chr.
Crataegus ouachitensis E.J.Palmer
Crataegus ovata Sarg.
Crataegus padifolia Sarg.
Crataegus pallasii Griseb.
Crataegus paludosa Sarg.
Crataegus pamiroalaica Zaprjagaeva
Crataegus panda Beadle
Crataegus parryana Eggl.
Crataegus pausiaca Ashe
Crataegus pearsonii Ashe
Crataegus pedicellata Sarg.
- Crataegus pedicellata f. assurgens (Sarg.) Kruschke
- Crataegus pedicellata var. caesa (Ashe) Kruschke
- Crataegus pedicellata var. ellwangeriana (Sarg.) Eggl.
Crataegus × peloponnesiaca Byatt
Crataegus penita Beadle
Crataegus pennsylvanica Ashe
Crataegus pentagyna Waldst. & Kit. ex Willd.
- Crataegus pentagyna subsp. pseudomelanocarpa (Popov ex Pojark.) K.I.Chr.
Crataegus pequotorum Sarg.
Crataegus × peregrina Sarg.
Crataegus perjucunda Sarg.
Crataegus × permixta E.J. Palmer
Crataegus persimilis Sarg.
Crataegus phaenopyrum (L.f.) Medik.
Crataegus × pilosa Sarg.
Crataegus pinetorum Beadle
Crataegus pinguis Sarg.
Crataegus pinnatifida Bunge
- Crataegus pinnatifida var. major N.E.Br.
- Crataegus pinnatifida var. psilosa C.K.Schneid.
Crataegus piperi Britton
Crataegus platycarpa Sarg.
Crataegus poliophylla Sarg.
Crataegus polita Sarg.
Crataegus poloniensis Cinovskis
Crataegus × polyacantha Jan
Crataegus populnea Ashe
Crataegus porrecta Ashe
Crataegus pratensis Sarg.
Crataegus pringlei Sarg.
Crataegus prona Ashe
Crataegus pruinosa (H.L.Wendl.) K.Koch
- Crataegus pruinosa var. leiophylla (Sarg.) J.B.Phipps
- Crataegus pruinosa var. magnifolia (Sarg.) J.B. Phipps
- Crataegus pruinosa var. philadelphica (Sarg.) Eggl.
- Crataegus pruinosa var. virella (Ashe) Kruschke
Crataegus × pseudoazarolus Popov
Crataegus pseudoheterophylla Pojark.
- Crataegus pseudoheterophylla subsp. turcomanica (Pojark.) K.I.Chr.
- Crataegus pseudoheterophylla subsp. turkestanica (Pojark.) K.I.Chr.
Crataegus pseudosanguinea Popov ex Pojark.
Crataegus × puberis Sarg.
Crataegus pulcherrima Ashe
Crataegus punctata Jacq.
Crataegus purpurella J.B.Phipps & R.O'Kennon
Crataegus putata Sarg.
Crataegus putnamiana Sarg.
Crataegus pycnoloba Boiss. & Heldr.
Crataegus × randiana Sarg.
Crataegus ravida Ashe
Crataegus remotilobata Raikova ex Popov
Crataegus resima Beadle
Crataegus reverchonii Sarg.
Crataegus rhipidophylla Gand.
- Crataegus rhipidophylla var. lindmanii (Hrabětová) K.I.Chr.
Crataegus rigens Beadle
Crataegus rivularis Nutt. ex Torr. & A.Gray
Crataegus rivuloadamensis J.B.Phipps & R.O'Kennon
Crataegus rivulopugnensis J.B.Phipps & R.O'Kennon
Crataegus robesoniana Sarg.
Crataegus robur Beadle
Crataegus rosei Eggl.
Crataegus rubella Beadle
Crataegus rubribracteolata J.B.Phipps & R.O'Kennon
Crataegus × rubrinervis Lange
Crataegus × rubrocarnea Sarg.
Crataegus rufula Sarg.
Crataegus rugosa Ashe
Crataegus russanovii Cinovskis
Crataegus sakranensis Hadač & Chrtek
Crataegus saligna Greene
Crataegus sanguinea Pall.
- Crataegus sanguinea var. chlorocarpa (Lenn‚ & K.Koch) C.K.Schneid.
Crataegus sargentii Beadle
Crataegus scabrida Sarg.
Crataegus scabrifolia (Franch.) Rehder
Crataegus schuettei Ashe
Crataegus × schumacheri Raunk.
Crataegus secreta J.B.Phipps
Crataegus segnis Beadle
Crataegus sejuncta Sarg.
Crataegus serratissima J.B. Phipps
Crataegus shaferi Sarg.
Crataegus shandongensis F.Z.Li & W.D.Peng
Crataegus shensiensis Pojark.
Crataegus × shirleyensis Sarg.
Crataegus × sicca Sarg.
Crataegus silvestris Sarg.
Crataegus × simulata Sarg.
Crataegus × sinaica Boiss.
Crataegus songarica K. Koch
Crataegus × sorbifolia Lange
Crataegus sororia Beadle
Crataegus spathulata Michx.
Crataegus spatiosa Sarg.
Crataegus sphaenophylla Pojark.
Crataegus spissa Sarg.
Crataegus spissiflora Sarg.
Crataegus stenosepala Sarg.
Crataegus stolonifera Sarg.
Crataegus stonei Sarg.
Crataegus straminea Beadle
- Crataegus straminea var. bissellii (Sarg.) Eggl.
Crataegus submollis Sarg.
Crataegus suborbiculata Sarg.
Crataegus succulenta Schrad. ex Link
- Crataegus succulenta var. membranacea (Sarg.) E.J. Palmer
- Crataegus succulenta var. rhombifolia (Sarg.) Eggl.
Crataegus suksdorfii (Sarg.) Kruschke
Crataegus sulfurea J.B. Phipps
Crataegus sutherlandensis Sarg.
Crataegus tanacetifolia (Poir.) Pers.
Crataegus tanuphylla Sarg.
Crataegus taurica Pojark.
Crataegus tecta Beadle
Crataegus texana Buckley
Crataegus theodori Essenova
Crataegus thermopegaea E.J.Palmer
Crataegus × tianschanica Pojark.
Crataegus tinctoria Ashe
Crataegus tortilis Ashe
Crataegus tracyi Ashe ex Eggl.
Crataegus triflora Chapm.
Crataegus tripartita Sarg.
Crataegus turnerorum Enquist
Crataegus ucrainica Pojark.
Crataegus uniflora Münchh.
Crataegus ursopedensis J.B.Phipps & R.O'Kennon
Crataegus uvaldensis Sarg.
Crataegus vailiae Britton
Crataegus valida Beadle
Crataegus venusta Beadle
Crataegus verruculosa Sarg.
Crataegus versuta Beadle
Crataegus viburnifolia Sarg.
Crataegus viridis L.
- Crataegus viridis var. desertorum (Sarg.) Keeney & Enquist
Crataegus visenda Beadle
Crataegus × vittata Ashe
Crataegus vivida Sarg.
Crataegus vulsa Beadle
Crataegus warneri Sarg.
Crataegus wattiana Hemsl. & Lace
Crataegus × whitakeri Sarg.
Crataegus wilsonii Sarg.
Crataegus wootoniana Eggl.
Crataegus xanthophylla Sarg.
Crataegus × zangezura Pojark.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 213. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 475.
↑ Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. V ҹилд: Италија—Куба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. С. 108.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

ASE, V cild, Bakı, 1981, səh. 108

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

[_c6d7ae61c58e17ad-1] Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 213. doi:10.5962/BHL.TITLE.746

[_493c12f65fa7e592-2] Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 475.

[3] Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. V ҹилд: Италија—Куба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. С. 108.

[1]

[2]

[3]