آرامگاه امیران قراقویونلو - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

آرامگاه امیران ترکمان
نمای جنوب‌شرقی مقبره امیر پیرحسین در آرگاواند
Map
دین
وابستگیاسلام
مکان
مکانآرگاواند، آرارات، استان آرارات،  ارمنستان
آرامگاه امیران قراقویونلو در ارمنستان واقع شده
آرامگاه امیران قراقویونلو
موقعیت در ارمنستان
مختصات۴۰°۰۹′۲۳″شمالی ۴۴°۲۶′۲۳″شرقی / ۴۰٫۱۵۶۳۲۸°شمالی ۴۴٫۴۳۹۷۵۹°شرقی / 40.156328; 44.439759
معماری
گونهآرامگاه / برج مقبره
سبکمعماری اسلامی
پایان ساخت۱۴۱۳
ویژگی‌ها
جهتِ نماشرق
گنبد(ها)۱
مصالح ساختمانیتوف (سنگ) (برج)، آجر (گنبد)، آبی سرامیک لعاب کاشی (تزئینات)

آرامگاه امیران قراقیونلو یا آرامگاه امیران ترکمان (ارمنی: "Կարա-Կոյունլուների դամբարան" ، ترکمنی: "Türkmen emirleriniň aramgähi") همچنین به نام آرامگاه امیر پیرحسین نیز شناخته می‌شود، مقبره‌ای ترکمان[۱] است که در سال ۱۴۱۳ ساخته شده و در روستای آرگاواند، استان آرارات، در حومه ایروان پایتخت ارمنستان قرار دارد.[۲] این بنا مقبره امیر سعد است (سردار قبیله تُرک سعدلو، که تیمور را از آسیای‌میانه همراهی کرده بود).[۳][۴] این آرامگاه مرمت شده و در سال ۲۰۰۲ با تشریفات برای عموم بازگشایی شد.[۵]

معماری[ویرایش]

مقبره قراقیونلو دارای پلانی ده‌ضلعی است. نمای هر یک از بناهای یادبود از پایه برج تا اواسط راه تا گنبد امتداد دارد و از نظر معماری، به سه بخش تقسیم شده‌است. یک قسمت زیرین با یک ورودی، یک قسمت میانی با دو پنجره و عناصر تزئینی، و یک قسمت فوقانی شامل یک گنبد. بدنه اصلی برج از سنگ توف بوده و از آجر به عنوان ماده اصلی برای ساخت گنبد استفاده شده‌است.

عناصر تزئینی شامل یک روکش کاشی و سرامیک لعاب‌دار آبی و فیروزه‌ای است که هنوز در قسمت بالای برج، درست در زیر پایه گنبد و بالای یک کتیبه قابل مشاهده است. زیر تزئینات کاشی مقداری قالب تزئینی دیده می‌شود، در حالی که یک سازه مدور در نقش برجسته قسمت بالای برج مقبره به زبان عربی نوشته و با یک سوره معروف از قرآن آغاز می‌شود و بعد از امیر پیرحسین، پسر سعد ادامه یاد شده‌است. در کتیبه چنین آمده‌است:[۲]

"به نام خداوند بخشنده و مهربان! الله … غیر از او خدایی نیست، زنده (یا) واقعی. خواب او را احاطه نمی‌کند. او مالک همه چیز در آسمانها و زمین است. چه کسی دادخواست می‌کند، مگر با اجازه او؟ او می‌داند چه چیزهایی پیش از آنها بوده و چه چیزهایی پس از آنها خواهد آمد، در حالی که آنها از دانش او چیزی غیر از آنچه او می‌خواهد درک نمی‌کنند. ملکوت او آسمانها و زمین را در بر می‌گیرد و نگهبانی از آنها بر دوش او سنگینی نمی‌کند. همانا او بزرگ و بلند مرتبه است. دستور ساخت این مقبره مبارک (قبه) بزرگترین، نجیب‌ترین، سخاوت و بزرگواری فراوان، حمایت پادشاهان و سلاطین، پناهگاه ضعیفان و مستمندان، نگهبان دانشمندان و کسانی که به دنبال دانش هستند، کمک به فقرا و مسافران، شکوه دولت و ایمان، امیر پیرحسین، فرزند امیر منتخب مرحوم، که تحت حمایت خود، مهربانترین امیر سعد، … ممکن است زمین بر او روشن شود… در روزهای سلطنت سلطان بزرگ، سخاوتمندترین خاقان، سلطان سلاطین در شرق و غرب، یار دولت و ایمان، پیر بوداق خان و یوسف نویان … خداوند قدرت آنها را پایدار نگه دارد، در پانزدهم ماه رجب سال ۸۱۶ [۱۱ اکتبر ۱۴۱۳]."

تاریخ مدرن[ویرایش]

در دسامبر سال ۲۰۱۲، در جلسات سطح بالا بین ارمنستان و ترکمنستان،[۶][۷] پیشنهاد شد که به طور مشترک بنای یادبود و گنبد آن مرمت شود.[۸] در ژوئن ۲۰۱۳ پروژه مرمت مقبره ارائه شد[۹] و در فوریه ۲۰۱۵، به دستور وزارت فرهنگ ارمنستان، بازسازی و تعمیر مقبره توسط یک شرکت ساختمانی ارمنی آغاز شد. توافق نامه‌ای بین وزارت آموزش، علوم، فرهنگ و ورزش ارمنستان و وزارت فرهنگ ترکمنستان وجود دارد. ترکمنستان نیز، کلیسای ارمنی را در خاک ترکمنستان تعمیر خواهد کرد.

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. Karamyan, Sevak (2012). "Armenia" (BRILL ed.). Yearbook of Muslims in Europe, vol.4. p. 23. ISBN 978-90-04-22521-3.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Kiesling, Brady (2005). Rediscovering Armenia: Guide (2nd ed.). Yerevan: Matit Graphic Design Studio. pp. 62–63. ISBN 99941-0-121-8.
  3. Floor, Willem M. (2008). Titles and Emoluments in Safavid Iran: A Third Manual of Safavid Administration, by Mirza Naqi Nasiri. Washington, DC: Mage Publishers. pp. 1–337. ISBN 978-1-933823-23-2. p170.
  4. Bournoutian, George A. (1992). "The Khanate of Erevan Under Qajar Rule: 1795-1828". Persian Studies Series. Mazda Publishers. p2.
  5. "Seljuk Tomb In Armenia Reopened After Renovation". «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան (به ارمنی). Retrieved 2021-02-25.
  6. «Завершился официальный визит президента Туркменистана в Армению | Интернет-газета Turkmenistan.Ru». www.turkmenistan.ru. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.
  7. «Turkmenistan Altyn Asyr». turkmenistan.gov.tm. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.
  8. «Turkmenistan Altyn Asyr». turkmenistan.gov.tm. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.
  9. «Turkmenistan Altyn Asyr». turkmenistan.gov.tm. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.

منابع[ویرایش]

  • Brady Kiesling, Rediscovering Armenia, p. 31-32; original archived at Archive.org, and current version online on Armeniapedia.org.
  • Floor, Willem M. (2008). Titles and Emoluments in Safavid Iran: A Third Manual of Safavid Administration, by Mirza Naqi Nasiri. Washington, DC: Mage Publishers. pp. 1–337. ISBN 978-1-933823-23-2.
  • Bournoutian, George A. (1992). "The Khanate of Erevan Under Qajar Rule: 1795-1828". Persian Studies Series. Mazda Publishers. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

پیوند به بیرون[ویرایش]