French
Deutschاسلام و نیازهای زمان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
 | |
| نویسنده(ها) | مرتضی مطهری |
|---|---|
| کشور | تهران |
| زبان | فارسی |
| ناشر | صدرا |
| شمار صفحات | جلد اول: ۲۷۲ جلد دوم: ۱۸۴ |
اسلام و نیازهای زمان که به اسلام و مقتضیات زمان نیز شناخته شده، نام کتابی دو جلدی از مرتضی مطهری است که از مجموع بیست و شش سخنرانی وی گرفته شده‌است. سؤال اصلی که مطهری در این کتاب در پی پاسخ دادن به آن برمی‌آید این است که: «آیا اسلام دینی برای تمام اعصار است و احکام اسلامی نیازهای زمان و شرایط مختلف را مورد توجه قرار داده‌است؟»[۱] مطهری تنظیم این کتاب را به سیدعلی خامنه‌ای سپرد ولی خامنه‌ای پس از مدتی به دلیل عدم فرصت کافی برای این کار، کتاب را به وی بازگرداند.[۲]
مقدمه[ویرایش]
مرتضی مطهری در بخشی از مقدمه کتاب خود چنین می‌نویسد:[۳]
... افراد و طبقاتی هستند که این مسئله را واقعاً به صورت یک معمای لاینحل و به صورت یک تضاد آشتی ناپذیر می‌نگرند و معتقدند «اسلام» و «مقتضیات زمان» دو پدیده غیر متوافق و ناسازگارند و از این دو حتماً یکی را باید انتخاب کرد، یا باید به اسلام و تعلیمات اسلامی گردن نهاد و از هر گونه نوجوئی و نوگرائی پرهیز کرد و زمان را از حرکت بازداشت یا باید تسلیم مقتضیات متغیر زمان شد و اسلام را بعنوان پدیده‌ای متعلق به گذشته به بایگانی تاریخ سپرد. روی سخن در این مقاله با اینگونه افراد است.
فهرست[ویرایش]
جلد اول[ویرایش]
- علت تغییر مقتضیات زمان‌ها
- دو نوع تغییر در زمان
- جامعهٔ درحال رشد
- افراط و تفریط‌ها
- راه میانه
- عقل و راه اعتدال
- خوارج
- عوامل تصفیه تفکر اسلامی
- اخباریگری
- مشروطیّت
- شئون پیامبر صلی الله علیه و آله: رسالت، قضاوت، حکومت
- مقتضیات زمان (۱)
- مقتضیات زمان (۲)
- تغییرات زمان در تاریخ اسلام
- اجتهاد و تفقّه در دین
- قاعدهٔ ملازمه
- علی علیه السلام شخصیت همیشه تابان
- نسبیّت آداب
- عبادت و پرستش، نیاز ثابت انسان
- نظریهٔ نسبیّت عدالت
- ردّ نظریهٔ نسبیّت عدالت
- بررسی نظریهٔ نسبیّت اخلاق
- مسئلهٔ نسخ و خاتمیت
- خاتمیت
- وجدان و مسئلهٔ نسبیت اخلاق
- جبر زمان و مسئلهٔ عدالت[۴]
جلد دوم[ویرایش]
- طرح اشکال و پاسخ اجمالی
- مقام عقل در استنباط احکام اسلامی
- آیا اجتهاد نسبی است؟
- جبر تاریخ از دو دیدگاه
- نیروی محرّک تاریخ چیست؟
- نظریه جبر اقتصادی تاریخ و بررسی آن (۱)
- نظریه جبر اقتصادی تاریخ و بررسی آن (۲)
- جامعه و تاریخ از نظر قرآن
- آیا اخلاق، مطلق است یا نسبی؟[۵]
جایگاه کتاب[ویرایش]
جایگاه و اهمیت این کتاب به قدری است که تا کنون موضوع چندین مقاله، پایان‌نامه و گزارش قرار گرفته‌است.[۶][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]
تجدید چاپ[ویرایش]
جلد اول این کتاب تا کنون ۴۱ مرتبه[۱۴] و جلد دوم آن ۳۱ مرتبه تجدید چاپ شده‌است.[۱۵]
منابع[ویرایش]
- ↑ «اسلام و نیازهای زمان، مجموعه بیست و شش سخنرانی از شهید مطهری». www.mizanonline.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.[پیوند مرده]
- ↑ Khamenei.ir (۲۰۱۳-۰۵-۰۵). ««اسلام و مقتضیات زمان»». farsi.khamenei.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.
- ↑ «اسلام و مقتضیات زمان 1 - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ مارس ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.
- ↑ «متن کتاب اسلام و نیازهای زمان».
- ↑ «اسلام و مقتضیات زمان 2 - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ دروگر, خدیجه. "نیازسنجی و پاسخ گویی وارثان پیامبر - ص - به مقتضیات زمان - طرحی نو با الهام از شیوهٔ عملی شهید مطهری -". پژوهش‌های اجتماعی اسلامی. 93 (18): 163–214.[پیوند مرده]
- ↑ نصیریان, یدالله. "مروری بر «اسلام و مقتضیات زمان»". مقالات و بررسی ها. 74 (36): 177–188.[پیوند مرده]
- ↑ «اسلام و نیازهای زمان در اندیشهٔ شهید مطهری «ره» - اخبار فرهنگی - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.
- ↑ بصیرت، پایگاه خبری تحلیلی. «نگاهی به کتاب اسلام و مقتضیات زمان». fa. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ مارس ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.
- ↑ «اسلام و مقتضیات زمان از دیدگاه سیدجمال، سید قطب و شهید مطهری». irandoc. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ مارس ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۲۰.
- ↑ «سیر تاریخی و نظام‌مند مسئله «اسلام و مقتضیات زمان» دراندیشه مطهری». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۵-۰۷-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.
- ↑ vasael.ir. «اسلام و مقتضیات زمان از دیدگاه شهید مطهری». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.[پیوند مرده]
- ↑ «::اسلام، عصر جدید و اقتضائاتش - مطهری و مسئله سازگاری با نیازهای زمان ::». www.tebyan-ardebil.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۳.[پیوند مرده]
- ↑ «انسان و نیازهای زمان 1». انتشارات صدرا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۲۰.
- ↑ «انسان و نیازهای زمان 2». انتشارات صئرا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۲۰.
