الکل (دارو) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

الکل
Skeletal formula of ethanol
اتانول یکی از الکل‌های پرکاربرد در پزشکی.
داده‌های بالینی
روش مصرف داروسطحی، درون رگ، دهانی
گروه داروییضدعفونی‌کننده، گندزدا، پادزهر
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
متابولیسمکبد
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
این مقاله پیرامون کاربرد الکل در پزشکی است. برای اتانول به عنوان یک داروی مخدر روان، مقالهٔ الکل (مخدر) را ببینید. برای دیگر کاربردها، مقالهٔ اتانول را ببینید.

الکل در کاربرد پزشکی به عنوان ضدعفونی‌کننده، گندزدا و پادزهر کاربرد دارد.[۱] پیش از ورود سوزن به بدن و جراحی[۲] مقداری الکل بر روی پوست مالیده می‌شود تا آن ناحیه از پوست گندزدایی شود. همچنین پرستار و پزشک نیز از الکل برای گندزدایی دستان خود استفاده می‌کنند.[۲] از الکل برای ضدعفونی کردن دیگر سطح ها[۲] و در دهانشویه‌ها[۳][۴][۵] هم استفاده می‌شود. در موارد مسمومیت با متانول و اتیلن گلیکُل، در صورت نبود فومپیزول از اتانول به عنوان دارو استفاده می‌شود.[۱]

اعمال الکل بر پوست می‌تواند باعث خارش در پوست شود.[۲] همچنین اتانول ماده ای آتشگیر است و باید مراقب سوزاندن پوست در هنگام اعمال آن بود.[۱] از جمله الکل‌های کاربردی در پزشکی می‌توان به اتانول، الکل دناتوره، ۱-پروپانول و ایزوپروپیل الکل اشاره کرد.[۶][۷] الکل‌ها در برابر گروهی از میکروب‌ها اثرگذارند اما در برابر هاگ‌ها مؤثر نیستند.[۷] الکل با غلظت ۶۰ تا ۹۰ درصد بهترین عملکرد را دارد.[۷]

پیشینه[ویرایش]

از سال ۱۳۶۳ از الکل به عنوان ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شود و از اواخر دههٔ ۱۸۰۰ شواهد تاییدکننده برای این کاربرد پیدا شده‌است.[۸] الکل در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت جای دارد.[۹] فرمول‌های تجاری الکل به عنوان ضدعفونی‌کننده دست و دیگر مواد مانند کلرهگزیدین در دسترس قرار دارد.[۷][۱۰]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ British national formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. pp. 42, 838. ISBN 978-0-85711-156-2.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ World Health Organization (2009). Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR (eds.). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. p. 321. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
  3. Hardy Limeback (11 April 2012). Comprehensive Preventive Dentistry. John Wiley & Sons. pp. 138–. ISBN 978-1-118-28020-1. Archived from the original on 18 September 2017.
  4. Moni Abraham Kuriakose (8 December 2016). Contemporary Oral Oncology: Biology, Epidemiology, Etiology, and Prevention. Springer. pp. 47–54. ISBN 978-3-319-14911-0. Archived from the original on 18 September 2017.
  5. Jameel RA, Khan SS, Kamaruddin MF, Abd Rahim ZH, Bakri MM, Abdul Razak FB (2014). "Is synthetic mouthwash the final choice to treat oral malodour?". Journal of the College of Physicians and Surgeons Pakistan. 24 (10): 757–62. PMID 25327922.
  6. "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Archived (PDF) from the original on 13 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ McDonnell G, Russell AD (January 1999). "Antiseptics and disinfectants: activity, action, and resistance". Clin. Microbiol. Rev. 12 (1): 147–79. doi:10.1128/cmr.12.1.147. PMC 88911. PMID 9880479.
  8. Block, Seymour Stanton (2001). Disinfection, Sterilization, and Preservation (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. p. 14. ISBN 978-0-683-30740-5. Archived from the original on 13 January 2017.
  9. World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  10. Bolon MK (September 2016). "Hand Hygiene: An Update". Infect. Dis. Clin. North Am. 30 (3): 591–607. doi:10.1016/j.idc.2016.04.007. PMID 27515139.