امامزاده یحیی (ورامین) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

امامزاده یحیی
امامزاده یحیی
Map
نامامامزاده یحیی
کشورایران
استاناستان تهران
شهرستانورامین
بخشمرکزی
اطلاعات اثر
کاربریآرامگاه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۹۹
تاریخ ثبت ملی۹ مرداد ۱۳۱۲

بقعهٔ امام‌زاده یحیی در جنوب شرقی ورامین در محلهٔ کهنه گل قرار گرفته‌است. تاریخ بنای بقعه، سال ۷۰۷ هجری قمری است. این بنا به شماره ۱۹۹ در ۹ مرداد ۱۳۱۲ در میان آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

معماری[ویرایش]

مقبره گنبد بزرگ آجری دارد و به شکل پلکانی متشّکل از دایره‌های هم‌مرکز ساخته شده که روی یک هشت ضلعی می‌نشیند و سپس بر روی مربّع قرار می‌گیرد.[۱] در بدنه‌اش هشت دریچهٔ مشبک ساخته شده‌است. صحن بنا به شکل برج، دارای چهار کنج تاق‌نماست. در قسمت پایین دیوارهٔ صحن، گچ‌بریهایی وجود دارد و در پایین آن‌ها نیز کاشیهای بزرگ و زیبایی با جلای فلزی به کار رفته‌است. این بنا به سبک معماری آذری بنا شده‌است.[۲]

کاشی فیروزه‌فامی به تاریخ ۶۲۸ هجری قمری در نزدیکی مرقد امام‌زاده یحیی به دست آمده که متعلق به آرامگاه یکی از بزرگان شیعه و قدیمی‌ترین لوحهٔ تاریخ‌دار تهران است.

این لوحهٔ کاشی فیروزه رنگ، به طول ۴۴ و عرض ۲۹ سانتیمتر با خطوط کوفی و نسخ برجسته، قدیمی‌ترین و زبده‌ترین اثر موزهٔ امام‌زاده یحیی است و در اطراف آن، حاشیه‌ای شامل آیهٔ ۶۰ از سورهٔ مائده است. این آیه پیش از قدرتمند شدن مذهب شیعه در ایران، بر لوح‌ها و بناهایی که مربوط به مقبره‌های بزرگان شیعه بود نقر می‌شد. این لوحه در پایین قسمت خارجی دیوار خشتی در غرب بقعهٔ قدیمی نصب است.[۳]

مجموعه‌ای از ۱۶۰ کاشی این بنا در موزه بریتانیا[۴]، دسته‌ای دیگر در موزه ویکتوریا و آلبرت[۵] و سنگ قبر نیز هم‌اکنون در موزه آرمیتاژ در روسیه نگهداری می‌شود.[۶]

نگارخانه[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. Melaragno، Michele (۱۹۹۱). An Introduction to Shell Structures : the Art and Science of Vaulting. Boston, MA: Springer US. ص. ۴۶. شابک ۹۷۸-۱-۴۷۵۷-۰۲۲۳-۱.
  2. آذری (معماری) بایگانی‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ج ۱. (بازنشر در تبیان)
  3. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۹.
  4. "tile". British Museum. Retrieved 2017-04-07.
  5. Tile panel, Victoria and Albert Museum
  6. «موزه». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۶.

پیوند به بیرون[ویرایش]