واکسن کووید-۱۹ آکسفورد–آسترازنکا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

واکسن کووید-۱۹ آکسفورد–آسترازنکا
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریVaxzevria در اتحادیه اروپا
کوویشیلد در هند[۱]
روش مصرف داروتزریق عضلانی
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
  • UK: تاییدشده به‌طور مقطعی و موقت
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم SID
دراگ‌بنک
UNII
یک ویال واکسن آکسفورد-آسترازنکا تولید شده توسط شرکت مؤسسه سرم هند با نام تجاری کوویشیلد

واکسن کووید-۱۹ آکسفورد–آسترازِنِکا، (به انگلیسی:Oxford–AstraZeneca COVID-19 vaccine) با شناسهٔ AZD1222، یک واکسن کووید-۱۹ است که توسط دانشگاه آکسفورد و شرکت آسترازنکا توسعه‌داده شده و از راه عضلانی تزریق می‌شود. این واکسن، با استفاده از آدنو ویروس ChAdOx1 شامپانزه به عنوان ناقل ویروسی ساخته شده‌است.[۲][۳][۴][۵] این واکسن از دسامبر سال ۲۰۲۰، در حال انجام تحقیقات بالینی فاز III بوده‌است.[۶]

واکسن آکسفورد-آسترازنکا، به‌صورت دو دوز نیم میلی‌لیتری در عضله دالی بازو، در افراد بالای ۱۸ سال، تزریق می‌شود. دوز دوم نیز پس از ۶ تا ۱۲ هفته از دوز نخست، تزریق می‌شود.[۷] اثربخشی این واکسن در پیشگیری از ابتلا به موارد حاد کووید ۱۹، پس از ۲۲ روز از تزریق دوز اول، معادل ۷۶ درصد و اثربخشی آن پس از تزریق دوم، به ۸۱ درصد می‌رسد.[۸] این واکسن، ایمنی بالایی داشته و اثرات جانبی آن مانند درد محل تزریق، سردرد و تهوع، ناچیز بوده و عموماً طی یک تا چند روز، رفع می‌شوند.[۹] با این وجود، اثرات جانبی نادر از جمله آنافیلاکسی به‌ندرت مشاهده شده‌است. در موارد بسیار نادر، ایجاد لخته خون (ترومبوز) نیز به میزان یک مورد در هر ۱۰۰/۰۰۰ تزریق، مشاهده شده‌است.[۱۰][۱۱] در مارس سال ۲۰۲۱ گزارش شد که در بین ۳۴ میلیون تزریق در سراسر اتحادیه اروپا و بریتانیا ۳۷ مورد لختگی خون خطرناک ناشی از تزریق این واکسن در استفاده‌کننده‌ها روی داده‌است.[۱۱] این واکسن از زمان ساخت، توسط چندین نهاد دارویی در سراسر جهان مانند آژانس دارویی اروپا (EMA) و اداره درمانی استرالیا تأیید شده‌است.[۱۲] این واکسن همچنین برای فهرست استفاده اضطراری توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) تأیید شده‌است.[۱۳]

هفت ماه پس از آغاز تولید این واکسن، در هشتم مرداد، آکسفورد-آسترازنکا اعلام کرد که بیش از یک میلیارد دوز واکسن تولید این شرکت به بیش از ۱۷۰ کشور ارسال شده است.[۱۴]

توصیف[ویرایش]

در تاریخ ۳۰ دسامبر سال ۲۰۲۰ واکسن برای استفاده در برنامه واکسیناسیون بریتانیا مورد تأیید قرار گرفت و واکسیناسیون از ۴ ژانویه ۲۰۲۱ با تزریق به برایان پینکر ۸۲ ساله در بریتانیا آغاز شد.[۱۵]

این واکسن از بخش کدکنندهٔ پروتئین اسپایک (سنبله‌ای) ویروس، همراه با توالی tPA ویروس کووید-۱۹ ساخته شده‌است. پس از تزریق واکسن، پروتئین سنبله‌ای (پروتئین اسپایک) در بدن ساخته شده و سیستم ایمنی نسبت به این پروتئین، واکنش نشان می‌دهد و برای مواجههٔ احتمالی با ویروس کووید-۱۹ در آینده آمادگی پیدا می‌کند. این واکسن در دو نوبت به فاصلهٔ چهار هفته تزریق شده و ارزان‌تر از واکسن فایزر بوده و نگهداری آن نیز آسان‌تر است و می‌توان آن را در دمای یخچال‌های معمولی نگهداری کرد. اگرچه اثربخشی کمتری نسبت به واکسن فایزر دارد. پژوهشگران، سه درجه مصونیت را گزارش کردند: مصونیت کم در حد ۶۲ درصد، مصونیت متوسط ۷۰ درصد و مصونیت زیاد در حد ۹۰ درصد.[۱۶] شرکت انستیتو سرم هند جهت فراهم کردن امکان خرید این واکسن برای کشورهایی با درآمد کم یا متوسط، تعداد یک میلیارد دُز از این واکسن را با نام «کوویشیلد» در دست تولید دارد که بر پایهٔ فرمول واکسن آکسفورد-آسترازنکا ساخته می‌شود.[۱۷][۱۸] واکسن کوویشیلد ساخت هند یکی از گزینه‌های احتمالی ایران برای خریداری است.[۱۹]

صدور مجوز واکسن[ویرایش]

مقامات بهداشتی اتحادیه اروپا و کشورهای آرژانتین، السالوادور، هند، مکزیک، بنگلادش،[۲۰] پاکستان، فیلیپین، جمهوری دومینیکن، تایوان، کره جنوبی، ویتنام، مالزی، نپال، برزیل، سری‌لانکا و ایران نیز مجوز استفاده از این واکسن را صادر کرده‌اند.[۲۱][۲۲]

تولید و عرضه[ویرایش]

هر دوز از این واکسن حدود ۳ تا ۴ دلار آمریکا قیمت دارد. در ۱۷ دسامبر اعلام شد کِه هزینهٔ فروش هر دوز واکسن در اتحادیه اروپا حدود ۲/۱۶ دلار آمریکا در نظر گرفته شده‌است.[۲۳] همچنین شرکت سازنده اعلام کرده‌است که می‌تواند ماهیانه ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون دوز واکسن به تنهایی تولید کند[۲۴] آسترازنکا اعلام کرده‌است که این واکسن، در ۲۵ مرکز در ۱۵ کشور مختلف از جمله در هندوستان تولید می‌شود.

سفارش‌ها و توافق‌نامه‌ها[ویرایش]

سفارش‌های فروش واکسن آکسفورد
کشور تاریخ سفارش تعداد دُز
بریتانیا ۱۷ مه 2020[الف] ۱۰۰ میلیون دُز[۲۵][۲۶]
ایالات متحده آمریکا ۲۱ مه ۲۰۲۰ ۳۰۰ میلیون دُز[۲۷][۲۸]
کوواکس (سازمان جهانی بهداشت) ۴ ڗوئن ۲۰۲۰ ۳۰۰ میلیون دُز[۲۹][۳۰]
۲۹ سپتامبر ۲۰۲۰ ۱۰۰ میلیون دُز[۳۱][۳۲]
مصر ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰ نامعلوم[۳۳]
ژاپن ۸ اوت ۲۰۲۰ ۱۲۰ میلیون دُز[۳۴][۳۵]
استرالیا ۱۹ اوت ۲۰۲۰ ۲۵ میلیون دُز[۳۶]
اتحادیه اروپا [ب] ۲۷ اوت 2020[پ] ۴۰۰ میلیون دُز[۳۷][۳۸][۳۹][۴۰]
کانادا ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰ ۲۰ میلیون دُز[۴۱][۴۲]
سوئیس ۱۶ اکتبر ۲۰۲۰ ۵٫۳ میلیون دُز[۴۳][۴۴][۴۵]
بنگلادش ۵ نوامبر ۲۰۲۰ ۳۰ میلیون دُز[۴۶][۴۷]
تایلند ۲۷ نوامبر ۲۲۰ ۲۶ میلیون دُز[۴۸]
فیلیپین ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰ ۲٫۶ میلیون دُز[۴۹]
کره جنوبی ۱ دسامبر ۲۰۲۰ ۲۰ میلیون دُز[۵۰]
آفریقای جنوبی ۷ ژانویه ۲۰۲۱ ۱ میلیون دُز[ت][۵۱]

نخستین سفارش این واکسن، توسط دولت بریتانیا در مه ۲۰۲۰ ثبت شد و متعاقب آن، ۱۰۰ میلیون دُز واکسن به بریتانیا اختصاص یافت.[۲۵][۲۶][۵۲][۵۳]

در ۲۱ مه ۲۰۲۰، شرکت سازنده، توافق‌نامه‌ای را با دولت آمریکا جهت تولید ۳۰۰ میلیون دُز از این واکسن را به‌ثبت رساند.[۵۴] در ۲۴ فوریه ۲۰۲۱، نخستین محموله از این واکسن، توسط کوواکس، به آکرا، پایتخت غنا ارسال شد.[۵۵]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "Already produced 40-50 million dosages of Covishield vaccine, says Serum Institute". The Hindu (به انگلیسی). 28 December 2020.
  2. Walsh, Nick; Shelley, Jo; Duwe, Eduardo; Bonnett, William (27 July 2020). "The world's hopes for a coronavirus vaccine may run in these health care workers' veins". CNN. São Paulo. Archived from the original on 3 August 2020. Retrieved 3 August 2020.
  3. "Investigating a Vaccine Against COVID-19". ClinicalTrials.gov (Registry). United States National Library of Medicine. 26 May 2020. NCT04400838. Archived from the original on 11 October 2020. Retrieved 14 July 2020.
  4. "A Phase 2/3 study to determine the efficacy, safety and immunogenicity of the candidate Coronavirus Disease (COVID-19) vaccine ChAdOx1 nCoV-19". EU Clinical Trials Register (Registry). European Union. 21 April 2020. EudraCT 2020-001228-32. Archived from the original on 5 October 2020. Retrieved 3 August 2020.
  5. O'Reilly P (26 May 2020). "A Phase III study to investigate a vaccine against COVID-19" (Registry). doi:10.1186/ISRCTN89951424. ISRCTN89951424. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  6. Callaway E (23 November 2020). "Why Oxford's positive COVID vaccine results are puzzling scientists". Nature (به انگلیسی). 588 (7836): 16–18. doi:10.1038/d41586-020-03326-w. PMID 33230278.
  7. «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۴-۲۳. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۳ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۲.
  8. Voysey, Merryn; Costa Clemens, Sue Ann; Madhi, Shabir A.; Weckx, Lily Y.; Folegatti, Pedro M.; Aley, Parvinder K.; Angus, Brian; Baillie, Vicky L.; Barnabas, Shaun L. (2021-03-06). "Single-dose administration and the influence of the timing of the booster dose on immunogenicity and efficacy of ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222) vaccine: a pooled analysis of four randomised trials". Lancet (London, England). 397 (10277): 881–891. doi:10.1016/S0140-6736(21)00432-3. ISSN 1474-547X. PMC 7894131. PMID 33617777.
  9. "Coronavirus Vaccine: Summary of Yellow Card reporting" (PDF). It is known from the clinical trials that the more common side effects for both vaccines can occur at a rate of more than one in 10 doses (for example, local reactions or symptoms resembling transient flu-like symptoms
  10. "AstraZeneca's COVID-19 vaccine: benefits and risks in context". European Medicines Agency (EMA) (Press release). 23 April 2021. Retrieved 23 April 2021.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ "Update on the safety of COVID-19 Vaccine AstraZeneca".{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  12. «Vaxzevria (previously COVID-19 Vaccine AstraZeneca)».
  13. "Coronavirus disease (COVID-19): Vaccines". www.who.int (به انگلیسی). Retrieved 2021-04-19.
  14. "Oxford vaccine reaches one billion doses released | University of Oxford". www.ox.ac.uk (به انگلیسی). Retrieved 2021-07-30.
  15. "Covid-19: Oxford-AstraZeneca coronavirus vaccine approved for use in UK". BBC News. BBC. 30 December 2020. Retrieved 30 December 2020.
  16. «بریتانیا به واکسن کرونای آکسفورد-آسترازنکا مجوز داد». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۳۰.
  17. "Covid-19 vaccine: Serum Institute signs up for 100 million doses of vaccines for India, low and middle-income countries". The Financial Express (به انگلیسی). 2020-08-07. Retrieved 2021-01-02.
  18. «Covid-19 vaccine: Serum Institute signs up for 100 million doses of vaccines for India, low and middle-income countries». The Financial Express (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۰۸-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۰۲.
  19. «اختصاصی ایران اینترنشنال: در صورت تصویب بودجه، واکسن آکسفورد در راه ایران از طریق هند». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۱-۰۱-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۰۲.
  20. "Oxford University-Astrazeneca vaccine: Bangladesh okays it for emergency use". The Daily Star (به انگلیسی). 2021-01-04. Retrieved 2021-02-03.
  21. "South Korea approves AstraZeneca COVID-19 vaccine". UPI (به انگلیسی). Retrieved 2021-06-02.
  22. «Anvisa aprova uso emergencial das vacinas CoronaVac e AstraZeneca no Brasil». noticias.uol.com.br (به پرتغالی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۳.
  23. Belluz, Julia (2020-11-23). "Why the AstraZeneca-Oxford Covid-19 vaccine is different". Vox (به انگلیسی). Retrieved 2021-02-03.
  24. Stevis-Gridneff، Matina؛ Sanger-Katz، Margot؛ Weiland، Noah (۲۰۲۰-۱۲-۱۸). «A European Official Reveals a Secret: The U.S. Is Paying More for Coronavirus Vaccines» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۳.
  25. ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ Baraniuk, Chris (February 2021). "Covid-19: How the UK vaccine rollout delivered success, so far". BMJ. 372: n421. doi:10.1136/bmj.n421. ISSN 1756-1833. PMID 33602672.
  26. ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ "AstraZeneca signed up to deliver U.K. shots first. Now it aims to supply COVID-19 vaccine worldwide: report". FiercePharma. Retrieved 30 March 2021.
  27. Baraniuk, Chris (February 2021). "Covid-19: How the UK vaccine rollout delivered success, so far". BMJ. 372: n421. doi:10.1136/bmj.n421. ISSN 1756-1833. PMID 33602672.
  28. Kirkpatrick, David D. (21 May 2020). "$1.2 Billion From U.S. to Drugmaker to Pursue Coronavirus Vaccine". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved 30 March 2021.
  29. Baraniuk, Chris (February 2021). "Covid-19: How the UK vaccine rollout delivered success, so far". BMJ. 372: n421. doi:10.1136/bmj.n421. ISSN 1756-1833. PMID 33602672.
  30. So AD, Woo J (December 2020). "Reserving coronavirus disease 2019 vaccines for global access: cross sectional analysis". BMJ. 371: m4750. doi:10.1136/bmj.m4750. PMC 7735431. PMID 33323376. cited "Agreements with CEPI and Gavi and the Serum Institute of India will bring vaccine to low and middle-income countries and beyond" (Press release). AstraZeneca. 4 June 2020.
  31. Baraniuk, Chris (February 2021). "Covid-19: How the UK vaccine rollout delivered success, so far". BMJ. 372: n421. doi:10.1136/bmj.n421. ISSN 1756-1833. PMID 33602672.
  32. So & Woo (2020), p.  3 cited "New collaboration makes further 100 million doses of COVID-19 vaccine available to low- and middle- income countries" (Press release). Gavi, the Vaccine Alliance. 29 September 2020.[پیوند مرده]
  33. "Egypt signs deal to receive Oxford University's COVID-19 vaccine". EgyptToday. 22 June 2020. Retrieved 30 March 2021.
  34. Baraniuk, Chris (February 2021). "Covid-19: How the UK vaccine rollout delivered success, so far". BMJ. 372: n421. doi:10.1136/bmj.n421. ISSN 1756-1833. PMID 33602672.
  35. "AstraZeneca to supply Japan with 120m COVID-19 vaccine doses". Nikkei Asia. Retrieved 30 March 2021.
  36. "AstraZeneca Covid-19 vaccine deal signed by Australia". www.pharmaceutical-technology.com. Retrieved 30 March 2021.
  37. "Covid-19: France, Italy, Germany and Netherlands sign vaccine deal for Europe". France 24. 13 June 2020. Retrieved 15 June 2020.
  38. "AstraZeneca agrees to supply Europe with 400 mil doses of COVID-19 vaccine". Japan Today. Retrieved 15 June 2020.
  39. Calatayud A. "AstraZeneca to supply Europe with Covid-19 vaccine". MarketWatch. Retrieved 15 June 2020.
  40. "Coronavirus: the Commission signs first contract with AstraZeneca". European Commission. Retrieved 2021-04-11.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  41. "With no successful vaccine candidates yet, Canada signs deal to secure 20M more COVID-19 vaccine doses". CBC News. 25 September 2020.
  42. Health Canada (2 October 2020). "Health Canada begins first authorization review of a COVID-19 vaccine submission". gcnws. Retrieved 30 December 2020.
  43. "เรื่องน่ารู้ของวัคซีนโควิด-19 ที่ไทยสั่งซื้อ" [COVID-19: Progress of the Thai Vaccine Purchased from AstraZeneca]. BBC ไทย (به تایلندی). Retrieved 5 January 2021.
  44. "Swiss sign next vaccine agreement with AstraZeneca". SWI swissinfo.ch. Retrieved 16 October 2020.
  45. "COVID-19 vaccine: Swiss federal government signs agreement with AstraZeneca". admin.ch. Retrieved 16 October 2020.
  46. "เรื่องน่ารู้ของวัคซีนโควิด-19 ที่ไทยสั่งซื้อ" [COVID-19: Progress of the Thai Vaccine Purchased from AstraZeneca]. BBC ไทย (به تایلندی). Retrieved 5 January 2021.
  47. "Dhaka to have 330 vaccination points". The Daily Star. 18 January 2021. Retrieved 25 January 2021.
  48. "เรื่องน่ารู้ของวัคซีนโควิด-19 ที่ไทยสั่งซื้อ" [COVID-19: Progress of the Thai Vaccine Purchased from AstraZeneca]. BBC ไทย (به تایلندی). Retrieved 5 January 2021.
  49. "Philippines, AstraZeneca Sign Deal for 2.6 Million Doses". Bloomberg. 27 November 2020.
  50. "Korea signs agreement with AstraZeneca for COVID vaccine". The Korea Times. 30 November 2020.
  51. Felix J (7 January 2021). "SA will get 1 million doses of Covid-19 vaccine from India this month". News24.com. Retrieved 7 January 2021.
  52. "AstraZeneca to begin making vaccine". BBC News Online. 5 June 2020. Retrieved 1 July 2020.
  53. "Mystery of UK's vaccine contract with AstraZeneca revealed".{{cite news}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  54. "AstraZeneca taps Catalent for COVID-19 vaccine finishing, packaging at Italian plant". FiercePharma. Retrieved 16 June 2020.
  55. "Ghana receives first historic shipment of COVID-19 vaccinations from international COVAX facility". UN News. 24 February 2021. Retrieved 24 February 2021.
  1. Contingent on completion of trials and efficacy, agreement finalized in August
  2. To be supplied to EU member countries and others in the European Economic Area. Preliminary negotiations were enterd into by the Inclusive Vaccines Alliance composed of: France, Germany, Italy, and the Netherlands, before the EU elected to centrally negotiate for the block
  3. A preliminary agrement with the abandoned 4 nation, Inclusive vaccine alliance, of France, Italy, Germany and Netherlands, was agreed on 13 Jun 2020, before EU elected to centally procure vaccines for all EU member states, and elective EEA states
  4. Was to be followed by 500,000 at a later date. South Africa later suspended use the use of the vaccine before the rollout began and sold purchased supply to 14 African Union Members.