بیماتوپروست - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

بیماتوپروست
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریLumigan
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa602030
داده‌ها
روش مصرف داروTopical (eye drops)
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمیکم
پیوند پروتئینی۸۸٪
اثر دارو۴ ساعت
نیمه‌عمر حذف۴۵ دقیقه پس از مصرف IV
مدت زمان اثر≥ ۲۴ ساعت
دفع۶۷٪ کلیه، ۲۵٪ مدفوع
شناسه‌ها
  • 7-[3,5-dihydroxy-2- (3-hydroxy-5-phenyl-pent-1-enyl)- cyclopentyl]-N-ethyl-hept-5-enamide
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.170.712 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC۲۵H۳۷N۱O۴
جرم مولی415.566 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • O=C(NCC)CCC/C=C\C[C@H]2[C@@H](O)C[C@@H](O)[C@@H]2/C=C/[C@@H](O)CCc1ccccc1
  • InChI=1S/C25H37NO4/c1-2-26-25(30)13-9-4-3-8-12-21-22(24(29)18-23(21)28)17-16-20(27)15-14-19-10-6-5-7-11-19/h3,5-8,10-11,16-17,20-24,27-29H,2,4,9,12-15,18H2,1H3,(H,26,30)/b8-3-,17-16+/t20-,21+,22+,23-,24+/m0/s1 ✔Y
  • Key:AQOKCDNYWBIDND-FTOWTWDKSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

بیماتوپروست (که در ایالات متحده، کانادا و اروپا توسط Allergan، تحت نام تجاری Lumigan و Latisse عرضه شده‌است) یک آنالوگ پروستاگلاندین است که به صورت موضعی (به عنوان قطره چشم) برای کنترل پیشرفت گلوکوم و در کنترل بالا رفتن فشار داخل چشم عمل می‌کند.این دارو فشار داخل چشم (IOP) را با افزایش خروج زلالیه از چشم کاهش می‌دهد.[۱] متاسفانه این دارو هم‌چنین برای ریزش مژه و ابرو نیز استفاده می‌شود که بلند شدن مژه و ابرو از اثرات جانبی استفاده این دارو است.شکل دارویی با کاربرد آرایشی بیماتوپروست با نام Latisse فروخته ‎/ləˈts/‎ می‌شود.[۲]

موارد مصرف[ویرایش]

دارویی[ویرایش]

بیماتوپروست برای درمان گلوکوم زاویه باز یا کنترل بالا رفتن فشار داخل چشم در بزرگسالان، به تنهایی یا در ترکیب با بتا بلوکرها استفاده می‌شود[۳][۴] (معمولاً همراه با تیمولول).

مطالعات نشان داده‌اند که بیماتوپروست در کاهش فشار داخل چشم (IOP) از تیمولول مؤثرتر است و حداقل هم‌اندازه با لانتانوپروست و تراوپروست (دیگر آنالوگ‌های پروستاگلاندین) در کاهش فشار داخل چشم مؤثر است.[۵]

آرایشی[ویرایش]

در بیمارانی که از پروستاگلاندین‌های چشمی مانند تراوپروست و لاتانوپروست استفاده می‌کنند افزایش قطر، تراکم و طول مژه‌ها دیده شد. مطالعه‌ای که در ماه مه سال ۲۰۱۰ منتشر شد، دریافت که استفاده از ژل سوسپانسیون بیماتوپروست بر روی مژه‌های پلک بالا طول مژه را افزایش می‌دهد. [نیازمند منبع] Allergan مطالعات بالینی‌ای را به منظور بررسی استفاده از بیماتوپروست به عنوان یک داروی زیبایی آغاز کرد.[۶] در سال ۲۰۰۸، کمیته مشورتی داروهای پوستی و چشمی سازمان غذا و داروی آمریکا بیماتوپروست را برای استفاده جهت تیره شدن و افزایش طول مژه‌ها مورد تأیید قرار داد.[۷] اصطلاح پزشکی برای این درمان ریزش مو است؛ با این حال، تأیید FDA صرفاً به منظور مصارف آرایشی است.[۸][۹]

اثرات جانبی[ویرایش]

عوارض جانبی این دارو مشابه دیگر آنالوگ‌های پروستاگلاندین برای چشم است. شایع‌ترین این عوارض التهاب ملتحمه است که در بیش از ۱۰٪ بیماران دیده می‌شود. عوارض دیگر عبارتند از تاری دید، قرمزی چشم و پلک، سوزش چشم، کبودی دور چشم یا ناراحتی‌های دیگر و تیره شدن دائمی عنبیه به قهوه‌ای.[۳][۴][۱۰] عوارض کم‌تر شایع این دارو (در کمتر از ۱٪ بیماران) سردرد و تهوع است.[۳]

برخی از عوارض جانبی مختص فرمولاسیون آرایشی است که به جای ریختن داخل چشم بر روی پوست در پایه مژه مصرف می‌شود. این موارد عبارتند از: عفونت چشم در صورتی که از اپلیکاتورهای یک بار مصرف مجدداً استفاده شود و تیره شدن پلک یا ناحیه زیر چشم.[۱۰][۱۱] تحقیقات نشان می‌دهد در صورتی که پس از مصرف قطره بیماتوپروست، مایع اضافی با پد جاذب پاک شود در مقایسه با حالتی که چشم از مایع اضافی پاک نشود، طول مژه‌ها کوتاه‌تر و احتمال تیره شدن آن‌ها کم‌تر است.[۱۲]

تداخلات[ویرایش]

مطالعاتی بر روی تداخلات این دارو انجام نشده‌است. تداخلات این دارو با داروهای سیستمیک (به عنوان مثال داروهای خوراکی) بعید به نظر می‌رسد، زیرا غلظت بیماتوپروست در خون به مقدار قابل توجهی نمی‌رسد. بیماتوپروست با قطره چشمی تیمولول تداخل ندارد.[۳]

فارماکولوژی[ویرایش]

مکانیسم عمل[ویرایش]

بیماتوپروست یک آنالوگ ساختاری پروستاگلاندین اف۲اِی است. این دارو همانند دیگر آنالوگ‌های PGF همچون تراوپروست، لاتانوپروست و تفلوپروست، مقدار خروج زلالیه از چشم را افزایش می‌دهد و فشار داخل چشم را کم می‌کند. با این حال بر خلاف این داروها، بیماتوپروست بر گیرنده پروستاگلاندین F و هیچ گیرنده پروستاگلاندین شناخته شده دیگری اثر نمی‌گذارد. تصور می‌شود که بیماتوپروست مشابه پروستامیدهای بدن انسان (که از لحاظ شیمیایی نیز مشابه آن‌ها است) عمل می‌کند. پروستامیدها دسته‌ای از مواد مربوط به پروستاگلاندین‌ها هستند که مکانیسم عملشان ناشناخته است.[۳][۴] هیچ گیرنده پروستامیدی تا سال ۲۰۱۵ شناسایی نشده‌است و مطالعات در این زمینه همچنان در حال انجام است.[۱۳]

فارماکوکینتیک[ویرایش]

بیماتوپروست به خوبی از قرنیه جذب می‌شود. ۴ ساعت پس از مصرف دارو فشار داخل چشم کاهش پیدا می‌کند و این اثر حداقل ۲۴ ساعت طول می‌کشد. درصد کمی از دارو وارد جریان خون می‌شود. در پلاسمای خون، پس از ۱۰ دقیقه غلظت این دارو به حداکثر می‌رسد و پس از ۱٫۵ ساعت مقدار از حد قابل تشخیص (۲۵ پیکوگرم بر میلی‌لیتر) کم‌تر می‌شود. این ماده در بدن تجمع نمی‌یابد.[۳][۴]

اتصال این دارو به پروتئین پلاسما ۸۸٪ است. بیماتوپروست از طریق اکسیداسیون، ان-دی‌اتیلیشن و گلوکورونیده شدن متابولیزه می‌شود و متابولیت‌های مختلفی را ایجاد می‌کند. نیمه عمر بیولوژیکی این دارو به مدت ۴۵دقیقه پس از تزریق داخل وریدی اندازه‌گیری شده‌است. ۶۷٪ از طریق کلیه و ۲۵٪ از طریق مدفوع دفع می‌شود.[۳][۴]


تولید در ایران[ویرایش]

قطره چشمی ۰.۰۳٪ بیماتوپروست در ایران توسط شرکت نو آوری زیستی گویا (اینوکلون) و با نام اکسیلیا به منظور استفاده جهت تیره شدن و افزایش طول مژه‌ها تولید و به بازار عرضه شده‌است ولی متاسفانه با عوارض زیادی همراه است.[۱۴]

پانویس[ویرایش]

  1. "Bimatoprost Ophthalmic". MedlinePlus. January 1, 2003. Archived from the original on 2007-10-05. Retrieved 2007-11-19.
  2. "Allergan gets FDA approval for eyelash treatment". BusinessWeek. Associated Press. December 26, 2008. Archived from the original on December 29, 2008. Retrieved December 26, 2008.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ Haberfeld, H, ed. (2015). Austria-Codex (به آلمانی). Vienna: Österreichischer Apothekerverlag.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ Drugs.com: Bimatoprost monograph.
  5. Curran MP (2009). "Bimatoprost: a review of its use in open-angle glaucoma and ocular hypertension". Drugs Aging. 26 (12): 1049–71. doi:10.2165/11203210-000000000-00000. PMID 19929032.
  6. Rundle, Rhonda L. (2007-11-19). "Drug That Lengthens Eyelashes Sets Off Flutter". The Wall Street Journal. Retrieved 2007-11-19.
  7. Grady, Scott. "Latisse (Bimatoprost) is Approved by the FDA in 2008". ChicLatisse.com. Archived from the original on 26 August 2014. Retrieved 22 August 2014.
  8. ورق صورتی: [۱] بایگانی‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine لورن اسمیت، 15 دسامبر 2008؛ دوره 70، شماره 050.
  9. Choi YM, Diehl J, Levins PC (2015). "Promising alternative clinical uses of prostaglandin F2α analogs: beyond the eyelashes". Journal of the American Academy of Dermatology. 72 (4): 712–6. doi:10.1016/j.jaad.2014.10.012. PMID 25601618.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱
  11. Xu L, Wang X, Wu M (2017). "Topical medication instillation techniques for glaucoma". Cochrane Database Syst Rev. 2: CD010520. doi:10.1002/14651858.CD010520.pub2. PMC 5419432. PMID 28218404.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  12. Shelnut, E. L.; Nikas, S. P.; Finnegan, D. F.; Chiang, N; Serhan, C. N.; Makriyannis, A (2015). "Design and synthesis of novel prostaglandin E2 ethanolamide and glycerol ester probes for the putative prostamide receptor(s)". Tetrahedron Letters. 56 (11): 1411–1415. doi:10.1016/j.tetlet.2015.01.164. PMC 4422110. PMID 25960577.
  13. «قطره چشمی اکسیلیا در سایت دارویی سازمان غذا و دارو».[پیوند مرده]

منابع[ویرایش]

  • Chen M, Cheng C, Chen Y, Chou C, Hsu W (2006). "Effects of bimatoprost 0.03% on ocular hemodynamics in normal tension glaucoma". J Ocul Pharmacol Ther. 22 (3): 188–93. doi:10.1089/jop.2006.22.188. PMID 16808680.
  • Kruse P, Rieck P, Sherif Z, Liekfeld A (2006). "Cystoid macular edema in a pseudophakic patient after several glaucoma procedures. Is local therapy with bimatoprost the reason?". Klinische Monatsblätter für Augenheilkunde. 223 (6): 534–7. doi:10.1055/s-2005-858992. PMID 16804825.
  • Steinhäuser S (2006). "Decreased high-density lipoprotein serum levels associated with topical bimatoprost therapy". Optometry. 77 (4): 177–9. doi:10.1016/j.optm.2006.02.001. PMID 16567279.
  • Park J, Cho HK, Moon JI (2011). "Changes to upper eyelid orbital fat from use of topical bimatoprost, travoprost, and latanoprost". Japanese Ophthalmological Society. 55 (1): 22–27. doi:10.1007/s10384-010-0904-z. PMID 21331688.
  • Jayaprakasam A, Ghazi-Nouri S (2010). "Periorbital fat atrophy - an unfamiliar side effect of prostaglandin analogues". Orbit. 29 (6): 357–359. doi:10.3109/01676830.2010.527028. PMID 21158579.
  • Filippopoulos T, Paula JS, Torun N, Hatton MP, Pasquale LR, Grosskreutz CL (2008). "Periorbital changes associated with topical bimatoprost". Ophthalmology Plastic and Reconstructive Surgery. 24 (4): 302–307. doi:10.1097/IOP.0b013e31817d81df. PMID 18645437.