تحلیل لایه‌ای علت‌ها - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تحلیل لایه‌ای علت‌ها یا تحلیل لایه‌ای علّی (به انگلیسی: Causal layered analysis) یا «CLA» از تکنیک‌های آینده‌پژوهانه‌ای است که در برنامه‌ریزی استراتژیک و آینده‌پژوهی برای شکل‌دهی مؤثرتر آینده استفاده می‌شود.^[۱]^[۲] پیشگام این تکنیک، سهیل عنایت الله، پژوهشگر پاکستانی - استرالیایی آینده‌پژوهی است.^[۳]

نظریه[ویرایش]

تحلیل لایه‌ای علت‌ها با شناسایی سطوح مختلف و تلاش برای ایجاد تغییرات هماهنگ در همه سطوح برای ایجاد آینده منسجم جدیدی فعالیت می‌کند. مقاله اصلی عنایت الله^[۳] و همچنین سخنرانی TEDx او^[۴] چهار سطح را مشخص می‌کند:

لیتانی: شامل روندهای کمی است که اغلب اغراق‌آمیز شده و برای اهداف سیاسی استفاده می‌شود. نتیجه می‌تواند احساس بی‌علاقگی، درماندگی یا اقدام پیش‌بینی شده باشد. عنایت الله این را «سطح متعارف آینده‌پژوهی می‌نامد که می‌تواند به آسانی سیاست ترس ایجاد کند».^[۳]
علل اجتماعی، از جمله عوامل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و تاریخی.
ساختار و گفتمان که ساختار را مشروع و حمایت می‌کند.
استعاره و اسطوره

تاریخچه پژوهش[ویرایش]

تحلیل لایه‌ای علت‌ها (CLA) نخستین بار به عنوان یک تکنیک آینده‌پژوهی توسط سهیل عنایت الله در مقاله‌ای در سال ۱۹۹۸ برای آینده ارائه شد که به‌طور گسترده مورد استناد قرار گرفت.^[۳] بعدها، عنایت الله CLA را ویرایش کرد و نظر شماری از خوانندگان آینده‌پژوهی را در فصل‌هایی نوشت که تجربه خود با CLA را توصیف می‌کردند.^[۵]^[۶]

کار عنایت الله در مورد CLA در کتابی توسط خوزه دبلیو راموس در سال ۲۰۰۳ مورد بررسی قرار گرفت.^[۷]

در سال ۲۰۰۸ کریس ریدی در مقاله‌ای، شباهت‌ها، تفاوت‌ها و ترکیبات احتمالی CLA و و نظریه انتگرال کن ویلبر را بررسی کرد.^[۸]

در سال ۲۰۱۰ گری پی. همپسون در مقاله‌ای، رابطه آینده‌پژوهانه انتگرال و CLA را بیشتر مورد بررسی قرار داد و همچنین نقد ریچارد اسلاتر از CLA را بررسی کرد.^[۹]

سهیل عنایت الله و ایوانا میلویه‌یچ در سال ۲۰۱۵ به روز رسانی CLA را منتشر کردند.^[۱۰]

با نویسندگان مختلف، موضوعاتی همانند:

بحران مالی جهانی
آینده تروریسم
حکمرانی جهانی
افزایش سن و تغییر نیروی کار
آینده آموزشی و دانشگاهی
تغییر آب و هوا
آینده آب در جهان اسلام
آینده‌پژوهی جایگزین چین
سیاست کشاورزی در استرالیا
روایت ملی جدید در سنگاپور

کتاب‌شناسی فارسی[ویرایش]

پرسش از آینده: روش‌ها و ابزارهای تحول سازمانی و اجتماعی: سهیل عنایت الله، مترجم: مسعود منزوی، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، ۱۳۹۴، ۳۹۶ صفحه. ISBN 9789645869404
تحلیل لایه‌ای علت‌ها: نظریه و موردکاوی‌های یک روش‌شناسی یکپارچه و متحول‌ساز آینده‌پژوهی (مجموعه مقالات): سهیل عنایت الله، مترجم: مسعود منزوی، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، ۱۳۹۳، (جلد ۱) ۴۴۶ صفحه. ISBN 9789645869220
تحلیل لایه‌ای علت‌ها: نظریه و موردکاوی‌های یک روش‌شناسی یکپارچه و متحول‌ساز آینده‌پژوهی (مجموعه مقالات): سهیل عنایت الله، مترجم: مسعود منزوی، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، ۱۳۹۳، (جلد ۲) ۵۶۶ صفحه. ISBN 9789645869381

جستارهای وابسته[ویرایش]

تکنیک‌های آینده
پس‌کستینگ
طرح پژوهش

پانویس[ویرایش]

↑ عنایت الله, سهیل (ژانویه – فوریه ۲۰۱۴). "تعریف تحلیل لایه‌ای علت‌ها". آینده‌پژوهی. جامعه جهانی آینده‌پژوهی. ۴۸ (۱). Archived from the original on 14 July 2014. Retrieved 2 July 2014. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
↑ "تحلیل لایه‌ای علّی". سناریوهایی برای دستورالعمل‌های پایداری. Retrieved 2 July 2014.
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ عنایت الله, سهیل (October 1998). "تحلیل لایه‌ای علت‌ها: پساساختارگرایی به عنوان روش" (PDF). آینده. ۳۰ (۸): ۸۱۵–۸۲۹. doi:10.1016/S0016-3287(98)00086-X. Archived from the original (PDF) on 14 July 2014. Retrieved July 2, 2014.
↑ عنایت الله, سهیل (May 12, 2013). "تحلیل لایه‌ای علت‌ها: سهیل عنایت الله در TEDxNoosa". Retrieved July 2, 2014.
↑ "خوانندگان تحلیل لایه‌ای علت‌ها". Metafuture.org. Retrieved July 2, 2014.
↑ "خوانندگان تحلیل لایه‌ای علت‌ها (CLA): نظریه و مطالعات موردی روش‌شناسی یکپارچه و تحول‌آفرین" (PDF). Retrieved July 2, 2014.
↑ راموس, خوزه دبلیو. (2003). "از نقد تا بازیابی فرهنگی: آینده‌پژوهی انتقادی و تحلیل لایه‌ای گاه به گاه". مؤسسه آینده‌پژوهی استرالیا. Archived from the original on 2014-07-14. Retrieved July 2, 2014.
↑ ریدی, کریس (March 2008). "توسعه یکپارچه تحلیل لایه‌ای علت‌ها" (PDF). ۴۰ (۲). تحلیل آینده الزویر: ۱۵۰–۱۵۹. doi:10.1016/j.futures.2007.11.009. hdl:10453/9782. Archived from the original (PDF) on 14 July 2014. Retrieved 5 November 2021. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
↑ همپسون, گری پی. (March 2010). "آینده‌پژوهی آینده انتگرال: تحلیلی از تحلیل ریچارد اسلاتر از تحلیل لایه‌ای علت‌ها" (PDF). آینده. ۴۲ (۲): ۱۳۴–۱۴۸. doi:10.1016/j.futures.2009.09.006. Retrieved July 2, 2014.
↑ "پژوهش‌های تحول آفرین CLA 2.0 در نظریه و عمل". 2015.

[futurist-1] عنایت الله, سهیل (ژانویه – فوریه ۲۰۱۴). "تعریف تحلیل لایه‌ای علت‌ها". آینده‌پژوهی. جامعه جهانی آینده‌پژوهی. ۴۸ (۱). Archived from the original on 14 July 2014. Retrieved 2 July 2014. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)

[2] "تحلیل لایه‌ای علّی". سناریوهایی برای دستورالعمل‌های پایداری. Retrieved 2 July 2014.

[cla-first-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ عنایت الله, سهیل (October 1998). "تحلیل لایه‌ای علت‌ها: پساساختارگرایی به عنوان روش" (PDF). آینده. ۳۰ (۸): ۸۱۵–۸۲۹. doi:10.1016/S0016-3287(98)00086-X. Archived from the original (PDF) on 14 July 2014. Retrieved July 2, 2014.

[4] عنایت الله, سهیل (May 12, 2013). "تحلیل لایه‌ای علت‌ها: سهیل عنایت الله در TEDxNoosa". Retrieved July 2, 2014.

[5] "خوانندگان تحلیل لایه‌ای علت‌ها". Metafuture.org. Retrieved July 2, 2014.

[6] "خوانندگان تحلیل لایه‌ای علت‌ها (CLA): نظریه و مطالعات موردی روش‌شناسی یکپارچه و تحول‌آفرین" (PDF). Retrieved July 2, 2014.

[7] راموس, خوزه دبلیو. (2003). "از نقد تا بازیابی فرهنگی: آینده‌پژوهی انتقادی و تحلیل لایه‌ای گاه به گاه". مؤسسه آینده‌پژوهی استرالیا. Archived from the original on 2014-07-14. Retrieved July 2, 2014.

[8] ریدی, کریس (March 2008). "توسعه یکپارچه تحلیل لایه‌ای علت‌ها" (PDF). ۴۰ (۲). تحلیل آینده الزویر: ۱۵۰–۱۵۹. doi:10.1016/j.futures.2007.11.009. hdl:10453/9782. Archived from the original (PDF) on 14 July 2014. Retrieved 5 November 2021. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[9] همپسون, گری پی. (March 2010). "آینده‌پژوهی آینده انتگرال: تحلیلی از تحلیل ریچارد اسلاتر از تحلیل لایه‌ای علت‌ها" (PDF). آینده. ۴۲ (۲): ۱۳۴–۱۴۸. doi:10.1016/j.futures.2009.09.006. Retrieved July 2, 2014.

[10] "پژوهش‌های تحول آفرین CLA 2.0 در نظریه و عمل". 2015.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

ن ب و جامعه‌شناسی
نظریه‌ها	اثبات‌گرایی منطقی اثبات‌گرایی پدیدارشناسی پسااستعمارگری پساساختارگرایی پست مدرنیسم مارکسیستی داروینیسم اجتماعی ساختارگرایی ضد اثبات‌گرایی کارکردگرایی کارکردگرایی جدید کارکردگرایی ساختاری کنش متقابل نمادین انتقادی تضاد سیستم‌ها مبادله نظام‌های جهانی
حوزه‌ها	آموزش احساسات اخلاق ادبیات اقتصادی پزشکی تاریخ علم تاریخی تروریسم جنسیت حقوق خانواده دین روستایی زبان سیاسی شهری صنعت علم عمومی فرهنگ فلسفه فمینیست مارکسیستی محیط معرفت موسیقی مهاجرت نژاد و اقوام نظامی طبقه قشر انحرافات
روش‌شناسی	آمار چندمتغیره آمار آنالیز پرسشنامه آنلاین پرسشنامه پژوهش طراحی‌محور پژوهش کمی پیمایش (علوم سلامت) تحلیل شبکه تحلیل لایه لایه‌ای علت‌ها تحلیل محتوا روش تاریخی روش تحقیق کیفی روش‌های آمارگیری سرشماری سطوح سنجش فراتحلیل فن همبستگی معکوس قوم‌نگاری کارآزمایی تصادفی کنترل‌شده کمیته رابط هماهنگی در اعتبارسنجی روش‌های جایگزین مشاهده همراه با مشارکت مصاحبه مطالعه طولی مطالعه مقطعی مقیاس ترستون مقیاس فاصله اجتماعی بوگاردوس مقیاس لیکرت نمونه (آمار) نمونه‌گیری آماری
مکتب‌ها	اتریش بوداپست شیکاگو فرانکفورت وین
کتاب‌شناسی	جامعه‌شناسی مارکسیستی وبر
گرایش‌ها	انسان‌شناسی جمعیت‌شناسی انسان‌شناسی اجتماعی روان‌شناسی اجتماعی پژوهشگری جامعه‌شناسی تطبیقی جرم‌شناسی انسان‌شناسی فرهنگی جنبش اجتماعی زبان‌شناسی اجتماعی
انجمن‌ها	انجمن جامعه‌شناسی آلمان انجمن جامعه‌شناسی آمریکا انجمن جامعه‌شناسی اقیانوس آرام انجمن جامعه‌شناسی ایران انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسان بدون مرز
رده فهرست‌ها نشریه‌ها ویکی‌انبار ویکی پروژه درگاه جامعه