تقی مدرسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سیدمحمدتقی مدرّسی روحانی (زاده ۱۳۱۱ - درگذشت ۱۳۷۶) نویسنده، رمان‌نویس و روانپزشک ایرانی بود. رمان یکلیا و تنهایی او که با نوعی نگاه اسطوره‌وار و برداشتی از داستان‌های عهد عتیق نوشته شده یکی از آثار فارسی اوست.^[۱]

سرگذشت[ویرایش]

کودکی و نوجوانی[ویرایش]

سیدمحمدتقی مدرسی روحانی رمان‌نویس و روانپزشک ایرانی در ۱۷ مهر ۱۳۱۱ در خیابان عین الدوله شهر تهران زاده شد. پدرش اسماعیل محضر اسناد رسمی داشت و مادرش راضیه طباطبایی نوه سید محمد طباطبایی از رهبران جنبش مشروطه بود. دوران دبستان را دبستان ناصر خسرو، هفده دی و دبستان عنصری گذارند، هنوز دو سال از ورودش به دبستان نمی‌گذشت که پدرش را از دست داد و به ناچار به همراه مادر و دو برادرش به خانه پدربزرگ نقل مکان کردند. سیدمحمدتقی مدرسی روحانی پس از اتمام دوره دبستان، برای تحصیلات متوسطه به دبیرستان رهنما رفت. در سال ۱۳۲۵ و در حالی که در سال پنجم متوسطه بود مجموعه داستان دائم‌الخمر را منتشر کرد.

دانشگاه و انتشار یکلیا و تنهایی او[ویرایش]

پس از اتمام دوره دبیرستان وارد دانشکده پزشکی شد و همزمان برای کمک به مخارج تحصیل در بانک ملی تهران نیز کار می‌کرد. در سال ۱۳۳۳ رمان یکلیا و تنهایی او را نوشت و با کمک ابوالحسن نجفی توانست آن را منتشر کند. این رمان در سال ۱۳۳۵ از سوی مجله سخن به عنوان کتاب برگزیده سال انتخاب شد.^[۲] این کتاب با نگاه و استناد به شخصیت و داستان‌های عهد عتیق نوشته شد و مدرسی در آن ارجاعات فراوانی به کتاب مقدس داده است.^[۳] این رمان در واقع واگویه سرخوردگی‌های شخصی و سیاسی پس از کودتای ۲۸ مرداد است. تقی مدرسی در گفتگویی با علی دهباشی چنین عنوان کرد که فکر نوشتن یکلیا بعد از کودتای ۱۳۳۲ به سرم افتاد.^[۴] زبان توصیفی، محکم و زیبا و نیز روایتی منظم و منسجم رمان باعث شهرت نویسنده‌اش می‌شود و نامش را به عنوان داستان‌نویس تثبیت می‌کند.^[۵] این رمان یکی از اولین تجربه‌ها در استفاده از اسطوره‌های غیربومی در زیرساخت روایی یک اثر داستانی ایرانی است.^[۶] در سال ۱۳۳۷ مدرسی با همکاری ابوالحسن نجفی، عبدالحسین آل‌رسول، محمود کیانوش، بهرام صادقی و سیروس پرهام مجله صدف را منتشر می‌کند. مدرسی به منظور مطالعه مراسم زار جهت استفاده در پایان‌نامه دکتری به جنوب ایران سفر می‌کند و با تکمیل این مطالعات در سال ۱۳۳۸ تحصیلاتش را در رشته پزشکی به اتمام می‌رساند.

مهاجرت به آمریکا[ویرایش]

وی در سال ۱۳۳۸ به ایالات متحده آمریکا رفت و دو سال بعد به عنوان رزیدنتی در رشته روان‌پزشکی دانشکده پزشکی دانشگاه دوک شهر دورهام کارولینای شمالی دست یافت. سیدمحمدتقی مدرسی روحانی در سال ۱۳۴۱ داستان کوتاهش با نام (یک شب بارانی) را منتشر کرددر سال۱۳۴۲ با آن تایلر ازدواج نمود^[۷] و در سال ۱۳۴۳ نیز در رشته روان‌پزشکی نوزادان و کودکان با درجه ممتاز از دانشگاه مک‌گیل مونترال کانادا فارغ‌التحصیل شد. مدرسی در سال ۱۹۶۷ به استخدام دانشکده روانپزشکی دانشگاه مریلند در می‌آید. در همین دانشگاه بود که در سال ۱۹۸۲ مرکز تحقیقات نوزادان را بنیاد نهاد. مدرسی در سال ۱۳۴۳ با آن تایلر رمان‌نویس آمریکایی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو دختر به نام‌های تژ و میترا است.

مرگ[ویرایش]

مدرسی در ۲ اردیبهشت ماه ۱۳۷۶ در شهر بالتیمور در ایالت مریلند در سن ۶۵ سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت.^[۸]

پس از مرگ وی کتابخانه شخصی‌اش به دانشگاه دوک اهدا شد.^[۹]

کتاب‌شناسی[ویرایش]

• دائم‌الخمر (۱۳۲۵)
• یکلیا و تنهایی او (۱۳۳۴)
• شریفجان، شریفجان (۱۳۴۴)
• کتاب آدم‌های غایب (۱۳۶۵)
• آداب زیارت (۱۳۶۸)
• عَذرای خلوت‌نشین (۱۳۷۷) [منتشر نشد]

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

• شجره نامه خاندان مدرس، سیدمحمدصادق مدرس مصدق
• دهباشی، علی. سالشمار و کتابشناسی تقی مدرسی. مجله کلک. فروردین و تیر ۱۳۷۶. شماره ۸۵ و ۸۶
• رحیمیه، نسرین. یاد رفتگان: تقی مدرسی. مجله ایران‌نامه. تابستان ۱۳۷۶. شماره ۵۹
• [تقی مدرسی]. ایرانیکا (به انگلیسی) http://www.iranicaonline.org/articles/modarresi-taqi. Retrieved 17 April 2015. {{cite encyclopedia}}: |trans-title= requires |title= or |script-title= (help); |نشانی= missing title (help)

پیوند به بیرون[ویرایش]

• آثار تقی مدرّسی در کتابخانهٔ باز

این یک مقالهٔ خرد پیرامون یک نویسنده، شاعر یا نمایش‌نامه‌نویس است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.