تکفیر در ادیان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

برداشت و اقتباسی تخیلی از پاپ گریگوریِ هفتم در حالِ تکفیرِ امپراتور هاینریش چهارم

تکفیر در ادیان به کُنشِ رسمی و سازمان‌یافته با دستمایه‌های انتقادِ مذهبی و برای محروم ساختن، تعلیق یا محدود کردنِ برخی حقوق و عضویتِ یک فرد یا گروه در یک جامعهٔ مذهبی گفته می‌شود.

واژه‌شناسیِ تکفیر در اسلام[ویرایش]

تکفیر در علم کلام و فقه به معنای نسبتِ کفر و شرک دادن به مسلمان است. تکفیر در اصل، به معنای پوشاندن است، ولی در عربی و فارسی به معانی گوناگونی به کار رفته‌است.

نمونه‌های اسلامیِ تکفیر[ویرایش]

از نمونه‌های برجستهٔ تکفیر می‌توان به تکفیر سلمان رشدی توسط روح‌الله خمینی طی یک فتوا به خاطرِ نوشتنِ کتابِ آیات شیطانی اشاره کرد.[۱]

گروه‌های تکفیری[ویرایش]

اصطلاحاً به گروه‌های تندرو سلفی که وابسته به وهابیت هستند، و برای مخالفان خود حکم تکفیر صادر می‌کنند گفته می‌شود. نمونه گروه‌های تکفیری گروه داعش[۲][۳][۴] است.

کلیسا[ویرایش]

کلیسای لاتین[ویرایش]

در کلیسای کاتولیکِ لاتین تکفیر به ندرت استفاده می‌شود.[۵] به‌گفتهٔ اسقف توماس جی پاپروشکی، فرد با تکفیر از کلیسای کاتولیک اخراج نمی‌شود، اما به سادگی از وارد شدن در فعالیت‌های خاص محروم خواهد شد.[۶]

لوتریانیسم[ویرایش]

در کلیسای لوتری نیز تکفیر وجود دارد و برپایهٔ برداشت‌های مارتین لوتر از بابِ هجدهمِ انجیل متی تعریف می‌شود. عقیدهٔ او بر این است که:

«ایمان، فقط ایمان برای نجاتِ انسان کافی است.»

لوتر از هفت اصل عبادتی در کلیسای کاتولیک فقط دو اصل آن یعنی غسل تعمید و عشای ربانی را قبول داشت. وی به کشیش بودنِ همهٔ مؤمنان اعتقاد داشت و روحانیان را طبقهٔ مستقلی نمی‌دانست.

بودا[ویرایش]

هیچ برابرِ مستقیمی از تکفیر در مکتبِ بودا وجود ندارد. با این حال، در ترواده می‌توان راهبانِ جامعهٔ رهبانی را برای ارتداد یا کنش‌های مهیب از گروه اخراج کرد.

یهود[ویرایش]

چِرِم بالاترین سرزنشِ دینی در یهودیت است. این محرومیت شاملِ طردِ یک فرد از جامعهٔ یهودی است. به جز در جامعهٔ حریدی که پس از عصر روشنگری و ادغام در جوامعِ دیگر، چِرِم را از دایرهٔ محرومیت‌های خود حذف کرد.

پانویس[ویرایش]

  1. Susanne Olsson, "Apostasy in Egypt: contemporary cases of hisbah" i The Muslim World, Volym 98:1, 2008.
  2. ایندیپندنت
  3. دویچه‌وله
  4. «مدورلدنیوز». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۹.
  5. Campbell, Francis (2013-07-12). "Father Alexander Lucie-Smith, "Getting excommunicated is much harder than you think" in ''Catholic Herald'' (12 July 2013)". Catholicherald.co.uk. Archived from the original on 29 July 2014. Retrieved 2014-07-29.
  6. Peters, 2014, (Foreward)

پیوند به بیرون[ویرایش]