جغرافیای بریتانیا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

بریتانیا^[۱] یا پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی (به انگلیسی: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland و به اختصار: UK) کشوری است واقع در اروپای غربی و به پایتختی شهر لندن. این کشور از چهار بخش تشکیل شده‌است: سه بخش آن کشورهای باستانی انگلستان و اسکاتلند و ولز هستند که روی‌هم بریتانیای کبیر را تشکیل می‌دهند. بخش چهارم ایرلند شمالی است که در جزیره ایرلند قرار دارد. پادشاهی متحد توسط اقیانوس اطلس از غرب و شمال، دریای شمال در شرق، کانال مانش در جنوب و دریای ایرلند در غرب احاطه شده است.

بریتانیا توسط حکومت سلطنت مشروطه مبتنی بر نظام پارلمانی به مرکزیت شهر لندن اداره می‌شود. این سرزمین از چهار کشور: انگلستان، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی تشکیل شده. سه کشور اخیر دارای دولت‌های محلی هستند که با حدود اختیارات مختلف در چهار پایتخت به نام‌های ادینبرو، کاردیف و بلفاست اداره می‌شوند. هر چند جزایر گرنزی، جرزی و من تحت حمایت پادشاهی متحد هستند ولی جزو آن به شمار نمی‌روند. پادشاهی متحد دارای چهارده سرزمین آن سوی دریا است. این سرزمین‌ها بقایای امپراتوری بریتانیا هستند.

جغرافیا[ویرایش]

بریتانیا در سواحل شمال غربی اروپا واقع شده‌است و توسط دریای شمال از شبه جزیره اسکاندیناوی و هلند، و توسط کانال مانش از فرانسه جدا می‌گردد. این کشور از دو شبه جزیره اصلی تشکیل شده است؛ جزیره اصلی و بزرگ‌تر «بریتانیای کبیر» نامیده می‌شود و شامل اسکاتلند، ولز و انگلستان (انگلند) است. جزیرهٔ دیگر «ایرلند» است که توسط دریای ایرلند از بریتانیای کبیر جدا می‌شود و شامل ایرلند شمالی (در شمال) و جمهوری ایرلند (در جنوب) می‌باشد. جمهوری ایرلند (ایرلند جنوبی) یک کشور مستقل و عضوی از اتحادیه اروپا است و بخشی از کشور بریتانیا محسوب نمی‌شود.

آب و هوای بریتانیا، مرطوب و معتدل بوده، و میانگین دما در تابستان بین ۱۷ تا ۱۳ درجه و در زمستان بین ۷ تا ۵ درجه سانتی گراد متغیر است. میزان بارندگی سالانه در نوسان بوده، و در اطراف «منطقه دریاچه» (Lake District) بالاترین میزان را دارد.

۷۶ درصد زمین‌های بریتانیا زیر کشت هستند، و اگرچه عده کمی از جمعیت این کشور به کشاورزی مشغول هستند، اما تولیدات آنها، علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، به خارج نیز صادر می‌شوند. محصولات مهم کشاورزی بریتانیا عبارت‌اند از: گندم – جو – سیب زمینی – گوجه فرنگی – نیشکر و سبزیجات. این کشور دارای چراگاههای دائمی زیادی است که در آنها گوسفند، گاو، خوک و طیور پرورش می‌یابد. در اقتصاد بریتانیا، صیادی و جنگلداری جایگاه ویژه‌ای دارد. ذخایر معدنی آن شامل: زغال سنگ که در صنعت تولید برق بکار می‌رود؛ نفت و گاز طبیعی که در مراکز صنعتی، تجاری و مسکونی به مصرف می‌رسند، و منیزیم، فسفات – مس و آنتیموان است. صادرات این کشور که شامل: گوشت – لبنیات – کالاهای الکترونیکی - ماشین آلات صنعتی - اتومبیل - کشتی – قطعات و موتور هواپیما - غلات – تنباکو و نفت می‌باشد. بریتانیا از خدمات یک شبکه حمل و نقل بسیار گسترده بهره مند است.

شهرهای بزرگ[ویرایش]

تقسیمات کشوری در پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی دارای مراکز زیر هستند:

• لندن: مرکز انگلستان (انگلند) و هم‌زمان پایتخت کل کشور پادشاهی متحد
• ادینبرا (ادینبورگ): مرکز اسکاتلند
• کاردیف: مرکز ولز
• بلفاست: مرکز ایرلند شمالی

شهر لندن پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر پادشاهی متحد است. جدول زیر ده شهر پرجمهیت پادشاهی متحد را به همراه «جمعیت شهر» و «جمعیت شهر+حومه» نشان می‌دهد:

جستارهای وابسته[ویرایش]

• انگلستان
• اسکاتلند
• ولز
• ایرلند شمالی
• امپراتوری بریتانیا
• اتحادیه اروپا

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جغرافیای بریتانیا موجود است.

• نقشهٔ گوگلی بریتانیا
• وب‌گاه دولت پادشاهی متحده بایگانی‌شده در ۲۳ ژانویه ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
• وب‌گاه خاندان سلطنتی بریتانیا
• وب‌گاه سفارت بریتانیا در تهران
• سرود ملی بریتانیا از سایت رسمی دربار
• نحوه وراثت تاج و تخت در بریتانیا تغییر یافت
• UK climate averages provided by the Meteorological Office
• Ordnance Survey geofacts page