جنیفر داودنا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جنیفر داودنا
ملیتایالات متحده آمریکا
محل تحصیلکالج پومونا، دانشگاه هاروارد
شناخته‌شده برایRNA، کریسپر
پیشینه علمی
شاخه(ها)زیست‌شیمی، ژنتیک
محل کاردانشگاه کالیفرنیا، برکلی، دانشگاه ییل
استاد راهنماجک ژوستاک
دیگر راهنمایان دانشگاهیتوماس چک

جنیفر داودنا (انگلیسی: Jennifer Doudna زاده ۱۹۶۴[۱]) زیست‌شیمی‌دان اهل ایالات متحده آمریکا و استاد دانشگاه کالیفرنیا، برکلی[۲] است. او از سال ۱۹۹۷ پژوهشگر مؤسسه پزشکی هاورد هیوز بوده‌است.[۳][۴][۵] او در سال ۲۰۲۰ به همراه امانوئل شرپانتیه به دلیل «فراهم کردن روشی برای ویرایش ژنوم» یا توسعه ویرایش ژن کریسپر برندهٔ جایزه نوبل شیمی شد.

داودنا برای کارهای اساسی و رهبری خود در زمینه ویرایش ژنوم با واسطه CRISPR چهره برجسته ای در آنچه "انقلاب CRISPR" نامیده می‌شود بوده‌است. در سال ۲۰۱۲، داودنا و امانوئل شرپانتیه اولین کسانی بودند که پیشنهاد کردند CRISPR-Cas9 (آنزیم‌های باکتری‌هایی که ایمنی میکروبی را کنترل می‌کنند) برای ویرایش قابل برنامه‌ریزی ژنوم‌ها استفاده شود،[۶] که اکنون به عنوان یکی از مهمترین کشفیات در تاریخ زیست‌شناسی شناخته شده‌است.[۷]

داودنا کمک‌های اساسی در بیوشیمی و ژنتیک انجام داده و جوایز و فلوشیپ‌های معتبر بسیاری را دریافت کرده‌است، از جمله جایزه نوبل شیمی در سال ۲۰۲۰، با امانوئل شرپانتیه، برای توسعه روش ویرایش ژنوم[۸][۹][۱۰] جایزه 2000 Alan T. Waterman برای تحقیق در مورد ساختار مشخص شده توسط کریستالوگرافی اشعه ایکس یک ریبوزیم، و جایزه دستیابی به موفقیت ۲۰۱۵ در علوم زندگی برای فناوری ویرایش ژنوم CRISPR-Cas9 (با شرپانتیه).[۱۱] وی یکی از دریافت کنندگان جایزه گروبر در ژنتیک (۲۰۱۵)، جایزه بین‌المللی کانادا جایزه گاردینر (۲۰۱۶)، و جایزه ژاپن (۲۰۱۷) بوده‌است.[۱۲]

در خارج از جامعه علمی، وی به عنوان یکی از ۱۰۰ فرد با نفوذ در سال ۲۰۱۵ (با شرپانتیه) معرفی شده‌است.[۱۳] در سال ۲۰۱۷ او نویسنده اصلی کتاب "شکافی در آفرینش: ویرایش ژن و قدرت تصور ناپذیر برای کنترل تکامل بود، موردی نادر از گزارش اول شخص از یک پیشرفت بزرگ علمی، که هدف آن عموم مردم بود، که بلافاصله به دنبال کشف منتشر شد.[۱۴]

تحصیلات[ویرایش]

داودنا در سال ۱۹۸۵ لیسانسش را در رشته شیمی از کالج پومونا گرفت، و در رشته زیست‌شیمی پی‌اچ‌دیاش را از دانشگاه هاروارد با پژوهش روی ریبوزیم و زیر نظر جک ژوستاک گرفت. او فوق‌دکترایش را با راهنمایی توماس چک و از دانشگاه کلرادو بولدر گرفت.

منابع[ویرایش]

  1. "Jennifer Doudna – American biochemist". Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 13 November 2015.
  2. Pollack, Andrew (May 11, 2015). "Jennifer Doudna, a Pioneer Who Helped Simplify Genome Editing". New York Times. Retrieved May 12, 2015.
  3. «Interview from the National Academy of Science». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۶.
  4. Marino, M. (2004). "Biography of Jennifer A. Doudna". Proceedings of the National Academy of Sciences. 101 (49): 16987. doi:10.1073/pnas.0408147101.
  5. جنیفر داودنا's publications indexed by the اسکوپوس bibliographic database, a service provided by الزویر. (نیازمند آبونمان)
  6. Jennifer A. Doudna and Samuel H. Sternberg. A Crack in Creation: Gene Editing and the Unthinkable Power to Control Evolution. Houghton Mifflin Harcourt, 2017.
  7. Pollack, Andrew (May 11, 2015). "Jennifer Doudna, a Pioneer Who Helped Simplify Genome Editing". New York Times. Retrieved May 12, 2015.
  8. "Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2020". nobelprize.org. Nobel Foundation. October 7, 2020. Retrieved October 7, 2020.
  9. Wu, Katherine J.; Peltier, Elian (October 7, 2020). "Nobel Prize in Chemistry Awarded to 2 Scientists for Work on Genome Editing - Emmanuelle Charpentier and Jennifer A. Doudna developed the Crispr tool, which can alter the DNA of animals, plants and microorganisms with high precision". The New York Times. Retrieved October 7, 2020.
  10. "Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2020". Nobel Prize. Retrieved October 7, 2020.
  11. "Alan T. Waterman Award Recipients, 1976 – present". National Science Foundation. Retrieved October 31, 2017.
  12. "Laureates of the Japan Prize: Jennifer A. Doudna, Ph.D." The Japan Prize Foundation. Retrieved November 1, 2017.
  13. King, Mary-Claire. "Time 100 Most Influential People: Emmanuelle Charpentier & Jennifer Doudna بایگانی‌شده در ۹ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine". Time. April 16. 2015. Web. December 25, 2016.
  14. "A Crack in Creation review – Jennifer Doudna, Crispr and a great scientific breakthrough". Retrieved October 8, 2020.