خالد اسلامبولی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خالد اسلامبولی
اسلامبولی در ۱۹۸۲
زادهٔ۱۵ ژانویه ۱۹۵۵
استان منیا، مصر
درگذشت۱۵ آوریل ۱۹۸۲ (۲۷ سال)
علت مرگاعدام
پیشهافسر نظامی
سال‌های فعالیت۱۹۷۶–۱۹۸۱
شناخته‌شده برایترور انور سادات
جنبشجهاد اسلامی مصر

خالد بن احمد شوقی اسلامبولی (۱۵ ژانویه ۱۹۵۵ منیا، مصر – ۱۵ آوریل ۱۹۸۲) یک افسر مصری و عضو گروه جهاد اسلامی مصر بود که به همراه تنی چند از همفکرانش در روز ۶ اکتبر ۱۹۸۱ انور سادات رئیس‌جمهور مصر را ترور کردند.

زندگی[ویرایش]

او در سال ۱۹۵۵ میلادی در مصر متولد شد؛ و در مدرسهٔ فرانسوی «نوتردام» قاهره تحصیل کرده، سپس به ارتش مصر پیوست. او در سن ۲۰ سالگی با درجهٔ ستوانی در واحد توپخانه ارتش مصر مشغول خدمت شد.

خالد اسلامبولی مدتی با جنبش اسلامی «الجهاد» که مخفیانه فعالیت می‌کرد، همکاری داشت.

ترور[ویرایش]

او پس از برنامه‌ریزی دقیق در روز ۶ اکتبر ۱۹۸۱ هنگامیکه واحدهای ارتش و نظامیان کشور مصر در سالگرد جنگ رمضان در برابر انور سادات رژه می‌رفتند، در ساعت ۱۲:۴۰ به همراه چند همفکرش به جایگاه مخصوص حمله کرد. در این حمله علاوه بر انور سادات رئیس‌جمهور مصر، ۵ نفر دیگر از مقامات مصری نیز کشته شدند. ۲۸ نفر از جمله ۱۴ افسر آمریکایی زخمی شدند.

دستگیری و اعدام[ویرایش]

خالد اسلامبولی به همراه سه تن از عاملان ترور دستگیر و روانه زندان شدند. او و سایر متهمان در قفس‌های فولادی در دادگاه شرکت می‌کردند. وی طی جلسات محاکمه خود انگیزه‌اش را از قتل انور سادات، بستن پیمان صلح میان مصر و اسرائیل موسوم به پیمان کمپ دیوید اعلام کرد.

سرانجام خالد اسلامبولی در ۱۵ آوریل ۱۹۸۲ به جرم «ترور و قتل رئیس‌جمهور» به اعدام محکوم شد. حکم اعدام وی در آوریل ۱۹۸۲ به مرحله اجرا گذاشته شد. در مصر و کشورهای غربی از اسلامبولی به عنوان یک «تروریست» یاد می‌شود.[۱]اما جمهوری اسلامی ایران وی را یک «شهید» می‌نامد.

یادمان در تهران[ویرایش]

با وقوع انقلاب ایران، رابطه ایران و مصر بحرانی شد. انور سادات در قاهره به گرمی از خانواده شاه استقبال کرد و سخنان سید روح‌الله خمینی را مورد سرزنش قرار داد. انور سادات در داخل مصر مورد احترام، قهرمان جنگ ۱۹۷۳ و کسی بود که قادر شده بود صحرای بزرگ سینا را که در اشغال اسرائیل بود با جنگ، مذاکره و قرارداد کمپ دیوید به خاک مصر بازگرداند.

حکومت جمهوری اسلامی، انور سادات را به عنوان یک فرد خائن قلمداد می‌کند و خالد اسلامبولی که انور سادات را کشت، مورد تقدیر و ستایش حکومت جمهوری اسلامی قرار می‌گیرد، خیابان وزرا در تهران به اسم او نام‌گذاری شده و این موضوع بر روابط ایران و مصر همچنان سایه افکنده‌است.

برقراری رابطه ایران و مصر در سال ۱۳۸۲ تنها به برداشتن تابلو خیابان خالد اسلامبولی منوط شده بود با این حال گفته می‌شود که در آن موقع شهرداری مسئولیت این کار را نپذیرفته‌است.[۱][۲]

پیش از نامگذاری خیابان وزرای سابق در تهران به نام وی، روابط ایران و مصر در سال ۱۳۵۸ به دستور سید روح‌الله خمینی قطع شد.[۳] در زمان ریاست جمهوری سید محمد خاتمی، تلاش‌هایی در زمینه تغییر نام این خیابان صورت گرفت که ناکام ماند.[۴] در زمان فعالیت محمود احمدی‌نژاد به عنوان شهردار تهران، شورای شهر وقت تهران تصمیم گرفت تا نام خیابان خالد اسلامبولی به انتفاضه تغییر یابد ولی این تصمیم اجرایی نشد.[۵] برادر خالد اسلامبولی ۸ سال در ایران زندگی کرد و در سال ۲۰۱۱ در زمان ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به مصر بازگشت و بازداشت شد.[۶][۷]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. A lengthening trail of terror بایگانی‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine - Asia Times
  2. بهبود رابطه با مصر به فاصله تغییر نام یک خیابان بود.ایران
  3. نام خیابان خالد اسلامبولی تغییر می‌یابد؟ (بی‌بی‌سی فارسی)
  4. مخالفت حزب‌الله ایران با تغییر نام خیابان خالد اسلامبولی بایگانی‌شده در ۱ اوت ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine (بی‌بی‌سی فارسی)
  5. اسلامبولی-در-تهران عصر ایران - موافقت مقامات ایرانی با-تغییر نام خیابان-شهید خالد اسلامبولی در-تهران
  6. "Egypt military court releases the brother of Sadat's assassin - Politics - Egypt - Ahram Online" (به انگلیسی). Retrieved 2017-06-05.
  7. اسلامبولی-از-ایران-به-مصر-بازگشت-و-بازداشت-شد «برادر خالد اسلامبولی از ایران به مصر بازگشت و بازداشت شد» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۶-۰۵.