دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دانشنامهٔ فرهنگ و تمدن گیلان
نویسنده(ها)گروهی
کشوررشت
زبانفارسی
موضوع(ها)گیلان‌شناسی
گونه(های) ادبیدانشنامه
ناشرنشر فرهنگ ایلیا
حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان
تاریخ نشر
۱۳۸۷ تاکنون

دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان یک پروژهٔ گروهی بسیار ارزشمند است که به بررسی تاریخ، تمدن، فرهنگ و هنر گیلان می‌پردازد و همهٔ جنبه‌های تاریخ و فرهنگ این حوزهٔ تمدنی را از جمله ادبیات، زبان، فرهنگ و غیره را پوشش می‌دهد. این دانشنامه بزرگ‌ترین و جامع‌ترینِ پروژهٔ گیلان‌شناسی است که تاکنون آغاز شده‌است.[۱] هر مجلد از این دانشنامه را یکی از پژوهشگران و صاحب‌نظران در زمینهٔ مورد بحث نوشته‌است. مسئول و حامی مالی اصلی این پروژه حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان است و انتشار مجلدات آن تاکنون توسط انتشارات فرهنگ ایلیا در شهر رشت انجام شده‌است. شورای پژوهشی دانشنامه از سه پژوهشگر حوزهٔ گیلان‌شناسی به نام‌های مسعود پورهادی، فرامرز طالبی و هادی میرزانژاد موحد تشکیل شده‌است که مدخل‌ها را تعیین کرده و بر کار نویسندگان دیگر نظارت می‌کنند.[۲] تمامی مدخل‌های این دانشنامه به زبان فارسی منتشر می‌شوند.[۳][۴] تاکنون ۷۱ مجلد از مدخل‌های این دانشنامه منتشر شده‌است و انتظار می‌رود در آینده جلدهای دیگر نیز منتشر شوند.[۱]

فهرست مجلدات[ویرایش]

شماره مجلد عنوان مدخل پدیدآورنده سال انتشار
۱ قلعه‌های گیلان ولی جهانی ۱۳۸۷
۲ گاه‌شماری گیلانی مسعود پورهادی ۱۳۸۷
۳ جغرافیای طبیعی گیلان ناصر عظیمی دوبخشری ۱۳۸۷
۴ جشن‌ها و آیین‌هایی مردم گیلان (آیین‌های نوروزی) محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری ۱۳۸۷
۵ تاریخ ارمنیان گیلان فرامرز طالبی ۱۳۸۷
۶ تمدن مارلیک بهروز همرنگ ۱۳۸۷
۷ نهضت جنگل (از آغاز تا فرجام) فریدون شایسته ۱۳۸۷
۸ گیلان در سفرنامه‌های سیاحان ایرانی هوشنگ عباسی ۱۳۸۷
۹ معماری خانه‌های گیلان مژگان خاکپور ۱۳۸۷
۱۰ زبان تالشی محرم رضایتی ۱۳۸۷
۱۱ گیلان در سفرنامه‌های سیّاحان خارجی محمود نیکویه ۱۳۸۷
۱۲ دیلمیان (از آغاز تا سدهٔ پنجم) سید رضا فندرسکی ۱۳۸۷
۱۳ جاذبه‌های تاریخی گیلان ولی جهانی ۱۳۸۷
۱۴ زیارتگاه‌های گیلان قاسم غلامی کفترودی ۱۳۸۷
۱۵ باورهای عامیانهٔ مردم گیلان محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری ۱۳۸۷
۱۶ زبان گیلکی مسعود پورهادی ۱۳۸۷
۱۷ تاریخ گیلان (پیش از اسلام) قربان فاخته ۱۳۸۷
۱۸ تاریخ گیلان (پس از اسلام) قربان فاخته ۱۳۸۷
۱۹ فرهنگ عامیانهٔ زیارتگاه‌های گیلان محمدتقی پوراحمد جکتاجی ۱۳۸۷
۲۰ امام‌زاده‌های گیلان قاسم غلامی کفترودی ۱۳۸۷
۲۱ جغرافیای تاریخی گیلان شهرام امیرانتخابی ۱۳۸۷
۲۲ انجمن‌های گیلان در عصر مشروطه هومن یوسف‌دهی ۱۳۸۸
۲۳ جشن‌ها و آیین‌های مردم گیلان ۲ (به‌جز آیین‌های نوروزی) محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری ۱۳۸۸
۲۴ صنایع دستی گیلان فاطمه تهی‌دست ۱۳۸۸
۲۵ نقاشی‌های دیواری بقعه‌های گیلان احمد محمودی‌نژاد ۱۳۸۸
۲۶ سیر تحولات تاریخی اسلام در گیلان سید محمدتقی میرابوالقاسمی ۱۳۸۸
۲۷ جغرافیای انسانی و اقتصادی گیلان ناصر عظیمی دوبخشری ۱۳۸۹
۲۸ تئاتر گیلان ۱ فرامرز طالبی ۱۳۸۹
۲۹ تئاتر گیلان ۲ فرامرز طالبی ۱۳۸۹
۳۰ درآمدی بر ادبیات گیلکی هوشنگ عباسی ۱۳۸۹
۳۱ زبان تاتی جهاندوست سبزعلی‌پور ۱۳۸۹
۳۲ طب سنتی مردم گیلان (گیله تجروبه) محمد بشرا (درویش گیلانی) ۱۳۸۹
۳۳ سوغات گیلان محمدتقی پوراحمد جکتاجی ۱۳۸۹
۳۴ آیین‌های گذر در گیلان محمد بشرا (درویش گیلانی) و طاهر طاهری ۱۳۸۹
۳۵ راه‌های تاریخی گیلان بهروز همرنگ ۱۳۸۹
۳۶ فرهنگ خوراک مردم گیلان مسعود پورهادی ۱۳۸۹
۳۷ معماری برخی از خانه‌های تاریخی گیلان نیکروز مبرهن شفیعی ۱۳۹۰
۳۸ سینما در گیلان کریم کوچکی‌زاد ۱۳۹۰
۳۹ بازی‌های محلی گیلان اباذر غلامی ۱۳۹۰
۴۰ زندگی زنان گیلان شادی پیروزی ۱۳۹۰
۴۱ گیلان در انقلاب مشروطه هومن یوسف‌دهی ۱۳۹۰
۴۲ تمدن املش ولی جهانی ۱۳۹۰
۴۳ بررسی و طبقه‌بندی افسانه‌های مردم گیلان ۱ علی تسلیمی ۱۳۹۰
۴۴ بررسی و طبقه‌بندی افسانه‌های مردم گیلان ۲ علی تسلیمی ۱۳۹۰
۴۵ تاریخ شیلات در گیلان افشین پرتو ۱۳۹۳
۴۶ تاریخ مطبوعات گیلان رضا نوزاد ۱۳۹۳
۴۷ کوه‌های گیلان نیما فرید مجتهدی ۱۳۹۳
۴۸ سیر تاریخی دین و مذهب در گیلان عباس پناهی[۵][۶] ۱۳۹۳
۴۹ کشت برنج در گیلان ناصر عظیمی دوبخشری ۱۳۹۳
۵۰ عکاسان و عکاسخانه‌های گیلان کفایت آریایی‌فر ۱۳۹۳
۵۱ شیوه‌های سنتی و فرهنگ عامیانهٔ کشاورزی در گیلان (برنج و چای) طاهر طاهری ۱۳۹۳
۵۲ جاذبه‌های طبیعی گیلان ۱ (زمین‌شناسی و زمین‌ریخت‌شناسی) محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی ۱۳۹۳
۵۳ جاذبه‌های طبیعی گیلان ۲ (آب و هوایی و منابع آب) محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی ۱۳۹۳
۵۴ جاذبه‌های طبیعی گیلان ۳ (گیاهی، جانوری، مناطق حفاظت‌شده) - بخش یکم محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی ۱۳۹۳
۵۵ جاذبه‌های طبیعی گیلان ۳ (گیاهی، جانوری، مناطق حفاظت‌شده) - بخش دوم محمد دهدار درگاهی و نیما فرید مجتهدی ۱۳۹۳
۵۶ بازارهای هفتگی (دوره‌ای) گیلان محمد بشرا (درویش گیلانی) ۱۳۹۳
۵۷ بررسی و طبقه‌بندی ضرب‌المثل‌های گیلکی محمد پرحلم ۱۳۹۳
۵۸ سیر تاریخی عرفان و تصوف در گیلان عباس پناهی ۱۳۹۳
۵۹ تعزیه در گیلان ۱ فرامرز طالبی ۱۳۹۳
۶۰ تعزیه در گیلان ۲ عزت‌الله صمصام ۱۳۹۳
۶۱ بررسی و تحلیل تاریخ‌نگاری محلی گیلان زهرا حسن مصفا ۱۳۹۳
۶۲ پوشاک مردم گیلان فرشته طالش انسان‌دوست ۱۳۹۶
۶۳ موسیقی گیلان ۱ حامد پورشعبان ۱۳۹۶
۶۴ بازی‌ها، سرگرمی‌ها و آیین‌های تالشی اعظم جمالی گشتی ۱۳۹۶
۶۵ رودهای گیلان نیما فرید مجتهدی ۱۳۹۶
۶۶ ماهیان گیلان کیوان عباسی ۱۳۹۶
۶۷ غارهای باستان‌شناختی گیلان ولی جهانی ۱۳۹۶
۶۸ برخی شیوه‌های شکار در گیلان اباذر غلامی ۱۳۹۷
۶۹ گالش ها نیما فرید مجتهدی ۱۳۹۷
۷۰ آب و هوای گیلان نیما فرید مجتهدی، سمانه نگاه و حسین عابد ۱۳۹۷
۷۱ ادبیات شفاهی تالش علی عبدلی ۱۳۹۷

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا): شصت و دومین کتاب دانشنامۀ فرهنگ گیلان به پوشاک محلی اختصاص یافت، نوشته‌شده در ۶ آبان ۱۳۹۴؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
  2. حوزۀ هنری استان گیلان: دانشنامۀ فرهنگ و تمدن گیلان، نوشته‌شده در ۲۸ مرداد ۱۳۸۷؛ بایگانی‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
  3. خبرگزاری کانون دانش‌آموزی (پانا): انتشار دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان در حوزه هنری استان، نوشته‌شده در ۱۶ شهریور ۱۳۹۱؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
  4. خبرگزاری مهر: دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان نقد و بررسی شد، نوشته‌شده در ۱۶ آبان ۱۳۸۹؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
  5. «عباس پناهی - وب گاه اعضای هیات علمی - دانشگاه گیلان». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ دسامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۰.
  6. «Abbas Panahi».