درگاه:فرهنگ - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه فرهنگ

نیایشگاه هرمی کوکولکان در چیچن ایتزا، ساخته شده در سدهٔ یازدهم میلادی
نیایشگاه هرمی کوکولکان در چیچن ایتزا، ساخته شده در سدهٔ یازدهم میلادی

فرهنگ مجموعه پیچیده‌ای از دانش‌ها، باورها، هنرها، قوانین، اخلاقیات، عادات و هرچه که فرد به عنوان عضوی از جامعه از جامعهٔ خویش فرا می‌گیرد تعریف می‌شود. هر منطقه از هر کشوری می‌تواند فرهنگی متفاوتی با دیگر مناطق آن کشور داشته باشد. فرهنگ به وسیلهٔ آموزش، به نسل بعدی منتقل می‌شود؛ در حالی که ژنتیک به وسیلهٔ وراثت منتقل می‌شود. واژهٔ «فرهنگ» از دو واژهٔ «فر» و «هنگ» به معنای ادب، تربیت، دانش، علم، معرفت و آداب و رسوم تعریف شده است. واژهٔ فرهنگ در پهلوی ساسانی به صورت «فره هنگ» آمده‌است که از دو جزء «فره» به معنای پیش و فرا؛ و «هنگ» به معنای کشیدن و راندن، ساخته شده‌است. در نتیجه «فرهنگ» به معنای پیش‌کشیدن و فراکشیدن است. به همین سبب است که در فارسی‌زبانان فرهنگ را سبب پیشرفت می‌دانند.

در متن‌های پارسی میانه، همانند «خسرو و ریدگ»، «خویشکاری ریدگان» و «کارنامهٔ اردشیر بابکان» واژه فرهنگ به کار رفته‌است؛ همچنین در شاهنامهٔ فردوسی، آثار سعدی و متن‌های دور بعد نیز بارها به این واژه برمی‌خوریم. در آثار این دوران، فرهنگ علاوه‌بر دانش، شامل هنرهایی چون نقاشی و موسیقی یا سوارکاری و تیراندازی هم می‌شد. در گذشته اعتقاد فارسی‌زبانان بر این بود که تا بدون فرهنگ آدمی نمی‌تواند قدمی مثبت در زندگی بردارد. از همین روست که فردوسی فرهنگ را برتر از گوهر و نژاد می‌داند. نزد اروپاییان تعریف واژهٔ فرهنگ پیشینه‌ای درازدامن دارد. در ادبیات اروپایی نزدیک به دویست تعریف از فرهنگ می‌توان یافت که نشان از اهمیت فرهنگ در این جوامع دارد. آن‌ها فرهنگ را از دیدگاه‌های گوناگون، از جمله دیدگاه اجتماعی، دینی و حتی اقتصادی بررسی کرده‌اند و دریافته‌اند که فرهنگ بر تمام اجزاء زندگی آدمی تأثیرگذار است.

دانش٬باورها٬اخلاق و هنر از اجرا اصلی سازنده فرهنگ‌ها هستند. بخشی از فرهنگ را هم سنت‌ها و مراسم می‌سازند. سنت‌ها تفکر و باوری‌اند که برخوردار از آدابی تکرارشونده‌اند. به سخن دیگر، آیین‌ها و سنت‌ها اعمالی تکراری پیرامون فرهنگ‌اند. همین فرهنگ است که مرزهای یک جامعه و باورهای مردمان آن را مشخص می‌کند و هویت آنان را شکل می‌دهد و می‌سازد.

گفتاورد

« تاکید من بر حقوق بشر به خاطر اهمیتی است که دین ما، جهان امروز و فرهنگ ما به کرامت و حقوق انسانی می‌دهد و متاسفانه ما امروزه شاهد نقض حقوق بشر هستیم.»

مصطفی معین

نوشتار برگزیده


سوشی (به ژاپنی: すし、鮨、鮓、寿斗、寿し、寿司) خوراکی برنجی در آشپزی ژاپنی است و آمیزه‌ای است از برنج پختهٔ ژاپنی با چاشنی سرکه، چندین گونه خوراک دریایی (بیشتر خام)، سبزیجات و تخم مرغ که به صورت سرد خورده می‌شود.

در آغاز، سوشی تنها روشی برای نگهداری ماهی بود که در آسیای شرقی رواج داشت ولی پس از راه یافتن به چین، وارد فرهنگ غذایی کشور ژاپن شد. سوشی گونه‌های فراوانی دارد ولی امروزه در نزد عموم مردم، نام سوشی اشاره کننده به تنها یکی از گونه‌های این خانوادهٔ غذایی، سوشی ادو است. در این گونه از سوشی بر روی یک قطعهٔ برنجی بیضی‌مانند، برش نازکی از ماهی گذاشته می‌شود. ماهی، توفو (فرآوردهٔ سویا)، خوراک دریایی، تخم‌مرغ و دیگر خوراکی‌های بکار رفته در پُر کردن سوشی، همگی سرشار از پروتئین اند. علاوه بر آن می توان ویتامین و مواد معدنی را نیز در خوراک‌های دریایی و سبزیجات سوشی پیدا کرد. سوشی بیشتر همراه با چاشنی سس سویا خورده می‌شود. برخی از گونه‌های ماهی ممکن است، انگل داشته باشند، اما فرایند یخ‌زدگی ماهی، این انگل‌ها را از میان می‌برد. با این حال امن‌ترین راه مصرف غذاهای دریائی پُخت کامل آن‌ها است. به طور سنتی در گذشته برای ضدعفونی کردن این خوراک از واسابی (تُرُب کوهی ژاپنی) و ترشی گاری (ترشی زنجبیل) بهره‌مند می‌شدند. همچنین نوشیدن چای سبز نیز به علت ویژگی آن در پیشگیری از مسمومیت غذایی توصیه می‌شود. فرایند جهانی‌شدن سوشی از آمریکا آغاز شد و امروزه سوشی به عنوان یک غذای مفید و مناسب، در جهان آوازه پیدا کرده و در حال تبدیل‌شدن به غذایی جهانی است.

زندگی‌نامه برگزیده

جلیل ضیاءپور نقاش، استاد دانشگاه، پژوهشگر و مؤلف ایرانی است که از او به عنوان «پدر نقاشی مدرن ایران» یاد می‌شود. او جدا از آن که نقاشی پیشرو و پرچمدار نهضت نوگرایی بوده‌است، فعالیت‌های پژوهشی گسترده‌ای را نیز در زمینه مردم‌شناسی، بررسی و شناخت زبان، فرهنگ عامه، پوشاک و نقش‌های زینتی مناطق گوناگون ایران داشته‌است که نتایج آنها به عنوان کتاب مرجع این رشته از علوم هم اینک در دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ضیاءپور در طول فعالیت هنری و فرهنگی خود، به ایراد بیش از ۸۵ سخنرانی، ارائه بیش از ۷۰ مقاله فرهنگی و هنری، تالیف ۲۸ جلد کتاب در زمینه‌های پوشاک‏ ایرانیان، هنر، تاریخ و همچنین خلق نزدیک به ۴۰ اثر نقاشی و دو مجسمه پرداخته‌است. او از پایه گذاران انجمن هنری خروس جنگی بود.

تاریخچه

سنت‌ها

گاگاکو یکی از انواع موسیقی ژاپنی است که طی سده‌های متمادی در دربار پادشاهی کیوتو اجرا میشده که شامل سه گونه و منشا اولیه است:

  1. موسیقی بومی و مذهبی شینتو که همراه با رقص و آواز است و کونیبوری نو اوتامای خوانده می‌شود.
  2. موسیقی گوگوریو و منچوری که کوماگاکو خوانده می‌شود.
  3. موسیقی چینی و جنوب‌شرق آسیا به‌ویژه موسیقی دودمان تانگ که توگاکو خوانده می‌شود.

گاگاکو مراسمی شامل اجرای موسیقیهای آرام و حرکات رقص می‌باشد و جز قدیمی‌ترین هنرهای سنتی ژاپنی است. در مهمانی‌ها و مراسم درباری در کاخ سلطنتی و همچنین در مراسم‌های مردم عادی، در سراسر کشور انجام میشده.

پوشاک

صفحه‌ای از کتاب مد پاریس در سال ۱۸۲۳.
صفحه‌ای از کتاب مد پاریس در سال ۱۸۲۳.

شنل جامه‌ای است بدون آستین که به صورت پارچه‌ای بزرگ درست می‌شود و تنها قسمت پشت بدن پوشنده آن را می‌پوشاند. شنل تنها در قسمت گردن به بدن پوشنده وصل می‌گردد. واژه شنل (به روسی: Шинель، تلفظ: شینِل) از زبان روسی وارد فارسی شده است، و در آن زبان به معنی پالتوی بلند نظامی است.

میراث جهانی یونسکو

نوشتارهای برگزیده

نوشتارهای برگزیده:

نوشتارهای خوب: یوهان سباستیان باخانیو موریکونهنهان‌سازی در برگردانتو تنها نیستیلست.اف‌اماسپیچ‌لسکاش این‌جا بودیلغزش آنی در عقلمایکل جکسونهنر گرافیکجلیل ضیاءپورقاسم حاجی‌زادههوشنگ ایرانیدروغ گفتنت را دوست دارمآتش‌بازیجان‌سخت ۴لیلی و مجنونرباعیات خیامآنتون چخوفمحمد فضولیکفیرخدمت وظیفه عمومیبریدن آلت جنسی زنانجمعیت نسوان وطنخواهکیتسونهقشقاییاصطلاح در زبان انگلیسیاپثجاده رویاهابرهان نظمنگارش انجیل متیباشگاه فوتبال پاس تهرانبابی رابسونجایزه جام جهانی فوتبالشیطان هم می‌گرید ۳: بیداری دانتهندای وظیفه: جنگاوری نوین ۲

نگاره برگزیده

مسجد شیخ لطف‌الله یکی از مسجدهای تاریخی و شناخته شده شهر اصفهان است که در دوران صفویه بنا شده‌است.مسجد شیخ لطف‌الله به فرمان شاه عباس اول در مدت هیجده سال بنا شده‌است.این مسجد در ضلع شرقی میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالی‌قاپو واقع شده‌است.

رویدادهای فرهنگی

باورها

هنرها

آسمان پر ستاره اثر ونگوک
آسمان پر ستاره اثر ونگوک

نگارگری یا نقاشی فرآیندی است که طی آن رنگ بر روی یک سطح مانند کاغذ یا بوم ایجاد نقش می‌کندو اثری خلق می‌شود. فردی که این فرآیند توسط او انجام می‌گیرد نقاش نام دارد، به‌خصوص زمانی که نقاشی حرفهٔ شخص باشد. نقاشی یکی از رشته‌های اصلی هنرهای تجسمی است و قدمت آن شش برابر زبان نوشتاری می‌باشد. اولین نقاشی‌های یافت‌شده در غارها حاکی از آن است که انسان‌های اولیه با کشیدن نقش حیوانات و شکارشان به نوعی خود را آمادهٔ نبرد با آن‌ها می‌کرده‌اند. در قیاس با نقاشی، طراحی، سلسله عملیات ایجاد یک سری اثر و نشانه با استفاده از فشار آوردن یا حرکت ابزاری بر روی یک سطح است.

فرهنگ ملل

آیا می‌دانید

سراسرنما


درگاه‌های وابسته

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا