دستکش - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این مقاله نیازمند به‌روزرسانی است. لطفاً این مقاله را به گونه‌ای به‌روز کنید که بازتاب‌دهندهٔ رویدادهای اخیر یا اطلاعات جدیدِ به‌دست‌آمده باشد.

دَستکِش نوعی پوشش برای دست است. استفاده از دستکش قدمتی کهن داشته و موارد استفاده متعددی برای آن وجود دارد. دستکش‌ها از نظر شکل ظاهری و نوع مواد سازنده آن‌ها انواع گوناگون و متنوعی دارند.

تاریخچه[ویرایش]

استفاده از دستکش قدمتی چند هزار ساله دارد. مشت‌زنان مصر باستان در چهارهزار سال پیش از میلاد از نوع خاصی از دستکش بوکس بهره می‌برده‌اند.^[۱] در ایران باستان نیز به دلایل بهداشتی و طبق دستور وندیداد، برای شستشوی جنازه مردگان خود از دستکش استفاده می‌نموده‌اند.^[۲][۳]

در اودیسه هومر و تاریخ هرودوت اشاره‌هایی به کاربرد دستکش شده‌است. در قرون اولیه میلادی با افزودن قطعات فلزی به دستکش‌های چرمی، از دستکش به عنوان نوعی سلاح مرگبار استفاده می‌شده‌است.^[۴] در طول قرن سیزدهم میلادی دستکش به عنوان پوشاک تزئینی برای خانم‌ها بکار می‌رفته‌است. پیش از آن و در قرن یازدهم، پادشاهان و اسقفها از دستکش به عنوان بخشی از پوشش سلطنتی یا مذهبی خود استفاده می‌کرده‌اند.

کاربردها[ویرایش]

دستکش‌ها به منظور محافظت دست در برابر سرما یا گرما، محافظت در برابر سایش، آفتاب سوختگی، ضربه، مواد شیمیایی یا آلودگی و به‌طور کلی محافظت دست از هر اثر خارجی که برای دست مضر است بکار می‌روند. گاهی جنایتکاران برای جلوگیری از باقی گذاشتن اثر انگشت از دستکش استفاده می‌کنند. گاهی نیز پلیس جنایی هنگام حضور در صحنه جرم و به منظور اجتناب از محو آثار جرم توسط دست از دستکش استفاده می‌کند.

انواع دستکش[ویرایش]

دستکش‌ها معمولاً برای هر انگشت غلاف مجزا دارند. ولی در انواعی از آن چنین غلافی به چشم نمی‌خورد. اینگونه دستکش‌ها به دلیل سطح خارجی کمتر، معمولاً دست را گرم‌تر نگه می‌دارند.

برخی دیگر از انواع دستکش‌ها اصولاً انگشتان را پوشش نمی‌دهند. چنین دستکش‌هایی برای آزادی عمل انگشتان ضمن محافظت از کف و روی دست کاربرد دارند. در برخی از ورزش‌ها مانند دوچرخه‌سواری یا قایق‌رانی از چنین دستکش‌هایی استفاده می‌شود. بیشترین استفاده از دستکش ورزشی در ورزشهای رزمی دیده می‌شود

دستکش‌ها ممکن است از مواد گوناگونی مانند پارچه، تریکو، پشم، چرم، نایلون، لاتکس و حتی فولاد ساخته شده‌باشند. دستکش‌های دو انگشتی و ۵ انگشتی، دستکش‌های دو لایه و تک لایه، دستکش‌های ضدآب و پلار و … انواع دیگری از دستکش‌ها هستند. در کوهنوردی بنا به نوع صعود زمستانه یا تابستانه، کوهگشت، دما و رطوبت محل اجرای برنامه از انواع مختلف استفاده می‌شود. نوع تک‌لایهٔ آن معمولاً در هر ضخامتی از جنس پلار است (حتی در انواع مارکدار کمپ، ماموت و…)و در نوع دولایه بر این دستکش پلار روکشی جداگانه از جنس گورتکس اضافه می‌شود (در حقیقت ۲جفت دستکش خریداری می‌کنید). در نوع ۲ انگشتی حفظ حرارت دست بهتر صورت می‌گیرد. در کل لایه گورتکس هم از نظر جنس خودش و هم نوع دوختش (با چسب مخصوص درزها را ضدآب می‌کنند) ضدآب محسوب می‌شوند. ولی نه ضدآب صد درصد، بلکه بنا به کیفیت پارچه و دوخت در بهترین حالت ۸۰٪ ضدآب است (و این یعنی اینکه فقط چند ساعت در مقابل خیسی و آب زیاد مقاومت دارد-هرچه درصد بیشتر مقاومت بیشتر)

جستارهای وابسته[ویرایش]

• دستبند

منابع[ویرایش]

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Glove». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ خرداد ۱۳۸۹.

امروزه دستکش‌های صنعتی نیز کاربرد فراوانی یافته‌اند.