زبان ولوف - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ولوف
Wolof làkk وࣷلࣷفْ لࣵکّ
زبان بومی درسنگال، گامبیا، موریتانی
شمار گویشوران
۱۰ میلیون نفر:

سنگال: ۹ میلیون (۲۰۱۳) . گامبیا: ۲۲۶۰۰0 (2001) . موریتانی: ۱۵۶۰0 (2013)

.  (بدون تاریخ)[۱]
الفبای لاتین (الفبای لاتین ولوف)
خط عربی (الفبای ولوفال)
وضعیت رسمی
تنظیم‌شده توسطCLAD (Centre de linguistique appliquée de Dakar)
کدهای زبان
ایزو ۱–۶۳۹wo
ایزو ۲–۶۳۹wol
ایزو ۳–۶۳۹یکی از:

wol – Wolof

wof – Gambian Wolof
گلاتولوگwolo1247[۲]
زبان‌شناسی90-AAA
{{{mapalt}}}

وُلوف (Wolof làkk، وࣷلࣷفْ لࣵکّ) یکی از زبان‌های آفریقایی است که در سنگال، گامبیا و موریتانی رایج است. ولوف یک زبان سنگامبیایی و از خانواده زبان‌های اطلسی و زیرشاخه زبان‌های نیجر-کنگو است.

تقسیمات[ویرایش]

ولوف زبانان در سنگال

زبان ولوف رایج‌ترین زبان در سنگال است. (نه تنها زبان قوم ولوف بلکه زبان تقریباً ۴۵ درصد از جمعیت سنگال، و همچنین زبان مردم غیرولوف)

این زبان که همچنین در کشورهای گامبیا و موریتانی رایج است، دربردارنده یک گسترش فرهنگی است. این به خاطر وحدت آن است؛ ولوف زبانان در مناطق مختلف جغرافیایی زبان یکدیگر را به خوبی می‌فهمند و تفاوت آنها چیزی جز لهجه نیست.

تاریخ آموزش زبان ولوف[ویرایش]

اولین آثار نوشتاری از دستور زبان و زبان‌شناسی ولوف در اوایل قرن بیست و یکم توسط مهاجران ایجاد شده‌است. معلم فرانسوی Jean Dar اولین دیکشنری فرانسوی-ولوف را در سال ۱۸۲۵ منتشر کرد و در سال بعد از آن، یک دستور زبان وولوف را به انتشار گذاشت.

نوشتار[ویرایش]

امروزه، زبان ولوف بیشتر به خط لاتین و با قوانین خاصی برای احترام و رعایت صداهای خاص این زبان نوشته می‌شود. ف

زبان ولوف مدتها به الفبای عربی و با نام «ولوفال» نوشته می‌شد. اما امروزه با گسترش الفبای لاتین و آموزش رسمی در مدارس، استفاده از الفبای عربی محدود شده و تنها در مدارس اسلامی دیده می‌شود. با این وجود، دولت سنگال و وزارت آموزش و پرورش آن کشور در راستای استانداردسازی الفبای ولوفال، در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی قدمهای جدی برداشت، و الفبای واحد عربی برای تمامی زبان‌های این کشور، منجمله ولوف را تنظیم کرد. اما دولت سنگال از تصویب حکمی برای رسمیت بخشیدن به الفبای عربی خودداری نمود چرا که قصد بر این بود که تلاش برای استانداردسازی الفبای عربی، پروسه‌ای بین‌المللی، در منطقهٔ غرب آفریقا بماند، و نه یک پروژهٔ ملی. از زمان استانداردسازی الفبای ولوفال، بیش از ۲۰ هزار نفر معلم و دانش‌آموزان آنها در مدارس مذهبی به این الفبا آموزش دیده شدند.[۳]

سیستم شمارش ولوف سیستم ده‌دهی است ولی از یک سیستم پنج پنجی نیز کمک می‌گیرد. برای مثال عدد بیست و شش در ولوف نوشته می‌شود: «ñaar fukk ak juróom benn / ݧَارْ فُکّ جُرࣸومْ بࣹنّ» که یعنی: (۲×۱۰) + ۵ + ۱ = ۲۶)

عدد لاتین ولوفال
۰ tus / neen / zéro [فرانسه]
sero / dara [به معنی «هیچ»] 		تُس / نࣹینْ / زࣹرࣷ [فرانسه]
سࣹرࣷ / دَرَ
۱ benn بࣹنّ
۲ ñaar / yaar ݧَارْ / یَارْ
۳ ñett / ñatt / yett / yatt ݧࣹتّ / ݧَتّ / یࣹتّ / یَتّ
۴ ñeent / ñenent ݧࣹینتْ / ݧࣹنࣹنتْ
۵ juróom جُرࣸومْ
۶ juróom-benn جُرࣸومْ-بࣹنّ
۷ juróom-ñaar جُرࣸومْ-ݧَارْ
۸ juróom-ñett جُرࣸومْ-ݧࣹتّ
۹ juróom-ñeent جُرࣸومْ-ݧࣹینتْ
۱۰ fukk فُکّ
۱۱ fukk ak benn فُکّ اَکْ بࣹنّ
۱۲ fukk ak ñaar فُکّ اَکْ ݧَارْ
۱۳ fukk ak ñett فُکّ اَکْ ݧࣹتّ
۱۴ fukk ak ñeent فُکّ اَکْ ݧࣹینتْ
۱۵ fukk ak juróom فُکّ اَکْ جُرࣸومْ
۱۶ fukk ak juróom-benn فُکّ اَکْ جُرࣸومْ-بࣹنّ
۱۷ fukk ak juróom-ñaar فُکّ اَکْ جُرࣸومْ-ݧَارْ
۱۸ fukk ak juróom-ñett فُکّ اَکْ جُرࣸومْ-ݧࣹتّ
۱۹ fukk ak juróom-ñeent فُکّ اَکْ جُرࣸومْ-ݧࣹینتْ
۲۰ ñaar-fukk ݧَارْ-فُکّ
۲۶ ñaar-fukk ak juróom-benn ݧَارْ-فُکّ اَکْ جُرࣸومْ-بࣹنّ
۳۰ ñett-fukk / fanweer ݧࣹتّ-فُکّ / فَنْوࣹیرْ
۴۰ ñeent-fukk ݧࣹینتْ-فُکّ
۵۰ juróom-fukk جُرࣸومْ-فُکّ
۶۰ juróom-benn-fukk جُرࣸومْ-بࣹنّ-فُکّ
۶۶ juróom-benn-fukk ak juróom-benn جُرࣸومْ-بࣹنّ-فُکّ اَکْ جُرࣸومْ-بࣹنّ
۷۰ juróom-ñaar-fukk جُرࣸومْ-ݧَارْ-فُکّ
۸۰ juróom-ñett-fukk جُرࣸومْ-ݧࣹتّ-فُکّ
۹۰ juróom-ñeent-fukk جُرࣸومْ-ݧࣹینتْ-فُکّ
۱۰۰ téeméer تࣺیمࣺیرْ
۱۰۱ téeméer ak benn تࣺیمࣺیرْ اَکْ بࣹنّ
۱۰۶ téeméer ak juróom-benn تࣺیمࣺیرْ اَکْ جُرࣸومْ-بࣹنّ
۱۱۰ téeméer ak fukk تࣺیمࣺیرْ اَکْ فُکّ
۲۰۰ ñaari téeméer ݧَارِ تࣺیمࣺیرْ
۳۰۰ ñetti téeméer ݧࣹتِّ تࣺیمࣺیرْ
۴۰۰ ñeenti téeméer ݧࣹینتِ تࣺیمࣺیرْ
۵۰۰ juróomi téeméer جُرࣸومِ تࣺیمࣺیرْ
۶۰۰ juróom-benni téeméer جُرࣸومْ-بࣹنِّ تࣺیمࣺیرْ
۷۰۰ juróom-ñaari téeméer جُرࣸومْ-ݧَارِ تࣺیمࣺیرْ
۸۰۰ juróom-ñetti téeméer جُرࣸومْ-ݧࣹتِّ تࣺیمࣺیرْ
۹۰۰ juróom-ñeenti téeméer جُرࣸومْ-ݧࣹینتِ تࣺیمࣺیرْ
۱۰۰۰ junni / junne جُنِّ / جُنّࣹ
۱۱۰۰ junni ak téeméer جُنِّ اَکْ تࣺیمࣺیرْ
۱۶۰۰ junni ak juróom-benni téeméer جُنِّ اَکْ جُرࣸومْ-بࣹنِّ تࣺیمࣺیرْ
۱۹۴۵ junni ak juróom-ñeenti téeméer ak ñeent-fukk ak juróom جُنِّ اَکْ جُرࣸومْ-ݧࣹینتِ تࣺیمࣺیرْ اَکْ ݧࣹینتْ-فُکّ اَکْ جُرࣸومْ
۱۹۶۹ junni ak juróom-ñeenti téeméer ak juróom-benn-fukk ak juróom-ñeent جُنِّ اَکْ جُرࣸومْ-ݧࣹینتِ تࣺیمࣺیرْ اَکْ جُرࣸومْ-بࣹنّ-فُکّ اَکْ جُرࣸومْ-ݧࣹینتْ
۲۰۰۰ ñaari junni ݧَارِ جُنِّ
۳۰۰۰ ñetti junni ݧࣹتِّ جُنِّ
۴۰۰۰ ñeenti junni ݧࣹینتِ جُنِّ
۵۰۰۰ juróomi junni جُرࣸومِ جُنِّ
۶۰۰۰ juróom-benni junni جُرࣸومْ-بࣹنِّ جُنِّ
۷۰۰۰ juróom-ñaari junni جُرࣸومْ-ݧَارِ جُنِّ
۸۰۰۰ juróom-ñetti junni جُرࣸومْ-ݧࣹتِّ جُنِّ
۹۰۰۰ juróom-ñeenti junni جُرࣸومْ-ݧࣹینتِ جُنِّ
۱۰۰۰۰ fukki junni فُکِّ جُنِّ
۱۰۰۰۰۰ téeméeri junni تࣺیمࣺیرِ جُنِّ
۱۰۰۰۰۰۰ tamndareet / million تَمْندَرࣹیت

الفبا[ویرایش]

الفبای لاتین ولوف[ویرایش]

الفبای لاتین ولوف
A B C D E Ë F G I J K L M N Ñ Ŋ O P Q R S T U W X Y
a b c d e ë f g i j k l m n ñ ŋ o p q r s t u w x y

ولوف بر خلاف بیشتر زبان‌های آفریقایی جزو زبانهای نواخت بر نیست.

الفبای ولوفال[ویرایش]

الفبای ولوفال دارای ۲۳ حرف می‌باشد. حروفی مثل «ص» و «ث» که در عربی کاربرد دارند، در زبان ولوف وجود ندارند. در این الفبا همین‌طور دونگارههایی با میم «م» و «ن» برای نشان دادن همخوان‌های پیش دماغی (مثل «مبـ»، «نجـ») وجود دارد.

الفبای ولوفال همین‌طور شامل ۹ حرکت برای نشان دادن واکه‌ها می‌باشد (در حالی که عربی و فارسی ۳ حرکت بیشتر ندارند). واکه‌ها همین‌طور می‌توانند کوتاه یا کشیده باشند. واکه‌های کشیده با ترکیبی از حرکات نه‌گانه و یکی از حروف «الف»، «و»، یا «ی» نشان داده می‌شود.

در نوشتن ولوفال، نشان دادن همهٔ حرکات، منجمله حرکات سکون (◌ْ) و تشدید (◌ّ) اجباری می‌باشد. معنی واژگان با تشدید یا سکون می‌تواند عوض شود. به‌طور مثال، واژهٔ «دَگْ» (به لاتین dag) به معنی خدمت‌گذار سلطنتی، و واژهٔ «دَگّ‎» (به لاتین dagg) به معنی بریدن می‌باشد.

حروف الفبای ولوفال[۳][۴]
نام اشکال آوانگاری معادل لاتین مثال نکته
تنها آغازی میانی پایانی ولوفال لاتین
alif
اَلِف‎ 		ا‎ ا‎ ـا‎ /a/ - / a اِتَمْ‎
گَالْ‎ 		itam
gaal
  • حرف «الف» دو نقش را ایفا می‌کند. نقش اول، به عنوان حامل حرکت واکه در واژگانی که با واکه شروع می‌شوند، و نقش دوم به عنوان نشان دهندهٔ واکهٔ کشیدهٔ «aa».
beh
بࣹهْ‎ 		ب‎ بـ‎ ـبـ‎ ـب‎ [b] b بَاخْ‎ baax
peh
ݒࣹهْ‎ 		ݒ‎ ݒـ‎ ـݒـ‎ ـݒ‎ [p] p ݒࣹݒّ‎ pepp
  • حرف در الفبای عربی وجود ندارد. معادل آن در فارسی «پ» می‌باشد.
  • حروف معادل منسوخ شده: پ، ݑ‎
  • یونی‌کد U+0752
teh
تࣹهْ‎ 		ت‎ تـ‎ ـتـ‎ ـت‎ [t] t تَارْ‎ taar
ceh
ݖࣹهْ‎ 		ݖ‎ ݖـ‎ ـݖـ‎ ـݖ‎ [c] c ݖَابِ‎ caabi
  • حرف در الفبای عربی وجود ندارد. معادل آن در فارسی «چ» می‌باشد.
  • حروف معادل منسوخ شده: چ‎, جۛ‎
  • یونی‌کد U+0756
jeem
جࣹیمْ‎ 		ج‎ جـ‎ ـجـ‎ ـج‎ [dʒ] j جَایْ‎ jaay
xah
خَهْ‎ 		خ‎ خـ‎ ـخـ‎ ـخ‎ [x] x خَمْ‎ xam
dal
دَلْ‎ 		د‎ د‎ ـد‎ [d] d دَانُ‎ daanu
reh
رࣹهْ‎ 		ر‎ ر‎ ـر‎ [r] r رَاس‎ raas
seen
سࣹینْ‎ 		س‎ سـ‎ ـسـ‎ ـس‎ [s] s سَنتْ‎ sant
ayn
عَیْنْ‎ 		ع‎ عـ‎ ـعـ‎ ـع‎ - - اِسْرَعࣹلْ‎
دࣴعࣴلْ‎ 		Israel
dëel
  • برای نوشتن واکه‌های پشت سر هم یا هجاهایی که با واکه شروع می‌شود، در میان واژه، کاربرد دارد.
  • برای نوشتن واکهٔ کشیدهٔ «ëe» استفاده می‌شود، و در این حالت، با حرکت « ◌ࣴ‎» نوشته می‌شود.
ŋoon
ݝࣷونْ‎ 		ݝ‎ ݝـ‎ ـݝـ‎ ـݝ‎ [ŋ] ŋ ݝَامْ‎ ŋaam
  • حرف در الفبای عربی وجود ندارد. معادل آن در فارسی «نگ» می‌باشد.
  • حروف معادل منسوخ شده: ݤ‎,ڭ‎
  • یونی‌کد U+075D
feh
فࣹهْ‎ 		ف‎ فـ‎ ـفـ‎ ـف‎ [ɸ] f فَارْ‎ faar
qaf
قَفْ‎ 		ق‎ قـ‎ ـقـ‎ ـق‎ [q] q نَقَرْ‎ naqar
kaf
کَفْ‎ 		ک‎ کـ‎ ـکـ‎ ـک‎ [k] k کَانِ‎ kaani
geh
گࣹهْ‎ 		گ‎ گـ‎ ـگـ‎ ـگ‎ [g] g گَالْ‎ gaal
  • حرف در الفبای عربی وجود ندارد. معادل آن در فارسی «گ» می‌باشد.
  • حروف معادل منسوخ شده: ڭ‎
lam
لَمْ‎ 		ل‎ لـ‎ ـلـ‎ ـل‎ [l] l لَجّ‎ lajj
meem
مࣹیمْ‎ 		م‎ مـ‎ ـمـ‎ ـم‎ [m] m مَامْ‎
مبَارْ‎ 		maam
mbaar
  • دو کاربرد دارد. یا به عنوان هم‌خوان مستقل، یا به عنوان حرف اول دونگاره‌ی هم‌خوان‌های پیش دماغی (مثل «مبـ»)
noon
نࣷونْ‎ 		ن‎ نـ‎ ـنـ‎ ـن‎ [n] n نَانْ‎
نجࣷولْ‎ 		naan
njool
  • دو کاربرد دارد. یا به عنوان هم‌خوان مستقل، یا به عنوان حرف اول دونگاره‌ی هم‌خوان‌های پیش دماغی (مثل «نجـ»)
noon
ݧࣷونْ‎ 		ݧ‎ ݧـ‎ ـݧـ‎ ـݧ‎ [ɲ] ñ ݧَانْ‎ ñaan
  • حرف در الفبای عربی وجود ندارد. معادل آن در فارسی «نگ» می‌باشد.
  • حروف معادل منسوخ شده: چ‎, جۛ‎
  • یونی‌کد U+0767
waw
وَوْ‎ 		و‎ و‎ ـو‎ [w] w وَاوْ‎
بُورْ‎ 		waaw
buur
  • حرف «و» دو نقش را ایفا می‌کند. نقش اول به عنوان همخوان با صدای [w] می‌باشد. نقش دوم در نشان دادن واکه‌های کشیدهٔ «oo»، یا «óó»، یا «uu» می‌باشد.
heh
هࣹهْ‎ 		ه‎ هـ‎ ـهـ‎ ـه‎ [h] h اَهَکَایْ‎ ahakaay
yeh
یࣹهْ‎ 		ی‎ یـ‎ ـیـ‎ ـی‎ [j] y یَایْ‎
نجِیتْ‎ 		yaay
njiit
  • حرف «ی» دو نقش را ایفا می‌کند. نقش اول به عنوان همخوان با صدای [j] می‌باشد. نقش دوم در نشان دادن واکه‌های کشیدهٔ «ee»، یا «éé»، یا «ii» می‌باشد.
واکه‌ها در الفبای ولوف
واکهٔ کوتاه در ابتدای واژه
A À Ë E É I O Ó U
اَ‎ اࣵ‎ اࣴ‎ اࣹ‎ اࣺ‎ اِ‎ اࣷ‎ اࣸ‎ اُ‎
حرکات واکهٔ کوتاه
a à ë e é i o ó u
◌َ‎ ◌ࣵ‎ ◌ࣴ‎ ◌ࣹ‎ ◌ࣺ‎ ◌ِ‎ ◌ࣷ‎ ◌ࣸ‎ ◌ُ‎
واکهٔ کشیده در ابتدای واژه
Aa - Ëe Ee Ée Ii Oo Óo U
آ‎ - اࣴعࣴـ / اࣴعࣴ‎ اࣹیـ / اࣹی‎ اࣺیـ / اࣺی‎ اِیـ / اِی‎ اࣷو‎ اࣸو‎ اُو‎
حرکات واکهٔ کشیده
aa - ëe ee ée ii oo óo u
◌َا‎ - ◌ࣴعࣴـ / ◌ࣴعࣴ‎ ◌ࣹیـ / ◌ࣹی‎ ◌ࣺیـ / ◌ࣺی‎ ◌ِیـ / ◌ِی‎ ◌ࣷو‎ ◌ࣸو‎ ◌ُو‎

مثال[ویرایش]

برای شنیدن تلفظ کلمات "[pronunciation|اینجا]"کلیک کنید.

فارسی ولوف آوانگاری
لاتین ولوفال
شن suuf سُوفْ su:f
آسمان asamaan اَسَمَانْ asama:n
آب ndox ندࣷخْ n͜dɔx
آتش safara سَفَرَ safara
مرد gόor گࣸورْ go:r
زن jigéen جِگࣺینْ ɟige:n
خوردن lekk لࣹکّ lɛkk
نان mburu مبُرُ m͜buru
نوشیدن naan نَانْ na:n
بزرگ mag مَگْ mak
کوچک tuuti تُوتِ tu:ti
شب guddi گُدِّ guddi
روز (تعداد)
طول روز 		bés
bëccëg 		بࣺسْ
بࣴچّࣴقْ 		bes
bəccək
فارسی ولوف ترجمهٔ عینی آوانگاری
لاتین ولوفال
حالت چطور است؟ Na nga def ? نَ نگَ دࣹفْ؟ چطور انجام می‌دهی؟ nan͜gadɛf
من خوبم. (Maa ngi fi (rekk. مَا نگِ فِ (رࣹکْ) من اینجا هستم (فقط). ma:n͜gifirɛkk
تو خوبی؟ Yaa ngi ci jàmm ? یَا نگِ ݖِ جࣵمّ؟ تو در آرامش هستی؟ ja:n͜giciɟa:mm
خیلی خوب. خداروشکر. Jàmm rekk, Alxamdulilaay. جࣵمّ رࣹکْ، الحمدلله (اَلْخَمْدُلِلَایْ). در آرامش فقط، به لطف خدا ɟa:mmrɛkkalxamdulila:j
خانواده (همسر) چطور است؟ Naka sa waa kër ? نَکَ سَ وَا کࣴرْ. اهل خانه چطور است؟ mun͜giciɟa:mm
او خوب است. Mu ngi ci jàmm. مُ نگِ ݖِ جࣵمّ. او در آرامش است. mun͜giciɟa:mm
نان هست؟ Ndax mburu am na ? ندَخْ مبُرُ اَمْ نَ؟ آیا نان هست؟ n͜daxm͜buruamna
از آن هست. Am na. اَمْ نَ. هست amna
از آن نیست. Amul. اَمُلْ. نیست amul
چند؟ (قیمت) Ñaata la ? ݧَاتَ لَ؟ چند؟ ɲa:ta la
گران است. Dafa seer/jafe. دَفَ سࣹیرْ/جَفࣹ. این گران است. dafasɛ:r / dafaɟafɛ
قیمت را کاهش دهید. Wàññi ko. وࣵݧِّ کࣷ. آن را پایین بیاور. wa:ɲɲikɔ
ممنون. Jërëjëf. جࣴرࣴجࣴفْ. ممنون. ɟərəɟəf
خواهش می‌کنم. Ñoo ko bokk. ݧࣷو کࣷ بࣷکّ. ما آن را با هم قسمت می‌کنیم. ɲɔ:kɔbɔkk
بله Waaw وَاو wa:w
نه Déedéet دࣺیدࣺیتْ de:de:t
من گرسنه هستم. Dama xiif. دَمَ خِیفْ. damaxi:f
من تشنه هستم. Dama mar. دَمَ مَرْ. damamar
من خسته هستم. Dama sonn. دَمَ سࣷنّ. damasɔnn
خوب خوابیده‌اید؟ Jàmm nga fanaan ? جࣵمّ نگَ فَنَانْ؟ آیا شب را در آرامش گذراندید؟ ɟa:mmn͜gafana:n
خیلی خوب، خداروشکر. Jàmm rekk, alxamdulilaay. جࣵمّ رࣹکْ، الحمدلله (اَلْخَمْدُلِلَایْ). در آرامش فقط، الحمدالله ɟa:mmrɛkkalxamdulila:j
سلام. حال شما چطور است؟ (در صبح) Naka suba ci ? نَکَ سُبَ ݖِ؟ صبحتان چطور پیش می‌رود؟ nakasubasi
خوب. (در صبح) Suba saa ngi nii (rekk). سُبَ سَا نگِ نِی (رࣹکْ). صبح همینه فقط. subasa:n͜gini:
تا چند دقیقه بعد (فعلا) Ba ci kanam. بَ ݖِ کَنَمْ. bacikanam
تا بعد Ba beneen (yoon). بَ بࣹنࣹینْ (یࣷونْ). babɛnɛ:n
در آرامش باشید. Jàmm ag jàmm. جࣵمّ اَگْ جࣵمّ. صلح و آرامش. ɟa:mmakɟa:mm
من به اندازه کافی خورده‌ام. ممنون. Suur naa, jërëjëf. سُورْ نَا، جࣴرࣴجࣴفْ. su:rna:ɟərəɟəf
دوست من Sama xarit سَمَ خَرِتْ. samaxarit
من می‌خواستم برنج و ماهی بخورم. Dama bëgg lekk ceebu jën. دَمَ بࣴگّ لࣹکّ ݖࣹیبُ جࣴنْ. damabəgglɛkkcɛ:buɟen
من می‌خواستم آب بنوشم. Dama bëgg naan ndox. دَمَ بࣴگّ نَانْ ندࣷخْ. damabəggna:n͜dɔx
فردا Suba سُبَ suba
تا فردا Ba suba. بَ سُبَ. basuba
اگر خدا بخواهد Bu soobee Yàlla. بُ سࣷوبࣹی یالله (یࣵلَّ). انشاالله busɔ:bɛja:lla
دوستت دارم Nob naa la.
Dama la nob.
Dama la bëgg. 		نࣷبْ نَا لَ.
دَمَ لَ نࣷبْ.
دَمَ لَ بࣴگّ. 		nɔpnala
damalanɔp
damalabəgg
مرا تنها بزار Bàyyi ma. بࣵیِّ مَ. ba:jjima
مرا ببخشید Baal ma. بَال مَ. ba:lma
این چیست؟ Lii lan la ? لِی لَنْ لَ؟ lilanla
چه کار می‌کنی؟ Looy def ? لࣷیْ دࣹفْ؟

تأثیرات زبانی[ویرایش]

نفوذ اسلام در سنگال، بیانگر تأثیر زبان عربی بر ولوف، به ویژه وازگان مذهبی، است. فرانسوی‌ها نیز تأثیر مهمی با استعمار و تحصیل دراین زبان داشتند. اگر ریشه فرانسوی در بعضی کلمات مانند oto و almet واضح هستند اما در موارد دیگر جالب تر و موشکافانه تر هستند. مانند "fok nga" برای "il faut que tu". چند کلمه نیز از ریشه بربر هستند مانند واژه "tabaski" به معنای عید قربان مسلمانان که از واژه "tafaska"زبان بربر گرفته شده‌است.

فرهنگ در زبان ولوف[ویرایش]

ادبیات[ویرایش]

یک ترجمه از کتاب عهد جدید (انجیل) در سال ۱۹۸۷ منتشر شد و دومین چاپ آن در سال ۲۰۰۴ معروف شد.

نویسنده سنگالی باباکار بوری دیوپ رمان Doomi Golo را در سال ۲۰۰۲ به زبان ولوف منتشر کرد.

موسیقی[ویرایش]

گروه سنگالی Lemzo Diamono، فعالیت از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۸، گاهی از ترانه‌هایی به زبان ولوف استفاده کرده‌اند. همچنین می‌توان زبان ولوف را در آهنگ موفق «هفت ثانیه» از Youssou N'Dour و Neneh Cherry، منتشر شده در سال ۱۹۹۴، شنید. در سالهای بعد آهنگ‌های زیادی به این زبان منتشر شد از جمله: آهنگ گروه Les Colocs، آهنگ Julia Sarr در آلبوم Set Luna در سال ۲۰۰۵ و ….

سینما[ویرایش]

سینمای ولوف را می‌توان از سینمای کشورهای سنگال، موریتانی و گامبیا مورد بررسی قرار داد. کارگردان Ousmane Sembène در چندین فیلم خود به سنگال اشاره کرده‌است: Emitaï ۱۹۷۱ ،Faat Kiné.

همچنین زبان ولوف را در سینمای کشورهای دیگر دیده می‌شود. مانند فیلم آلمانی-الجزایری-فرانسوی به نام Little Senegal توسط Rachid Bouchareb در سال ۲۰۰۱، برای شخصیت اصلی فیلم که یک سنگالی است که برای جستجوی نشانه‌هایی از اجداد برده خود به آمریکا می‌رود و… در این سالهای اخیر نیز بازیگر سنگالی-فرانسوی عمر سی فعالیت گسترده‌ای در نشان دادن فرهنگ کشور و زبان خود در فیلم‌های موفقی مانند: دست‌نیافتنی‌ها و فیلم Yao داشته‌است.

زبان‌های سنگال[ویرایش]

زبان‌های سنگال
زبان رسمی فرانسوی
زبان ملی ولوف، سونینکه، سرر، پل، نون، مانجاک، ماندینگ، مانکین، حسنیا، دیولا-فوینی، بلنت
زبان‌های دیگر Badiaranké · Baïnouk · Bambara · Bandial · Bapeng · Bassari · Bayot · Bédik · Cobiana · Coniagui · Dioula ·Gusilay · Jalonké · Karone · Khassonké · Kwatay · Léhar · Mlomp · Ndut · Palor · Saafi · Zénaga

پانویس[ویرایش]

  1. ↑ Wolof at اتنولوگ (18th ed., 2015)
    Gambian Wolof at اتنولوگ (18th ed., 2015)
  2. ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Wolof". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Priest, Lorna A; Hosken, Martin; SIL International (12 August 2010). "Proposal to add Arabic script characters for African and Asian languages" (PDF). pp. 13–18, 34–37.
  4. ↑ Currah, Galien (26 August 2015) ORTHOGRAPHE WOLOFAL. Link (Archive)

منابع[ویرایش]

https://fr.wikipedia.org/wiki/Wolof_(langue)

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=زبان_ولوف&oldid=37778529»