سپیده کاشانی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سپیده کاشانی
زادهٔمرداد ۱۳۱۵
کاشان
درگذشت۲۴ بهمن ۱۳۷۱
سرطان روده
دیگر نام‌ها«سرور اعظم باکوچی»
پیشهشاعر
فرزنداندختر بزرگش «سودابه»

سرور اعظم باکوچی معروف به سپیده کاشانی (مرداد ۱۳۱۵ در کاشان - ۲۴ بهمن ۱۳۷۱ لندن) شاعر، ترانه‌سرا و مقام‌دار فرهنگی اهل ایران بود.[۱]به او لقب مادر شعر انقلاب را داده‌اند.[۲]

زندگی‌نامه[ویرایش]

سرور اعظم باکوچی مشهور به سپیده کاشانی در سال ۱۳۱۵ خورشیدی در شهر کاشان متولد شد. سپیده کاشانی از سال ۱۳۴۷ همکاری خود را با مطبوعات کشور آغاز کرد. پس از آن، بیشتر مجله‌هایی که صفحات ادبی پرباری داشتند، اشعار او را به چاپ رساندند.

او از ۱۶ سالگی با اقامت در تهران به عرصه شعر و ادبیات ایران وارد شد و در سال ۱۳۵۲ نخستین مجموعه اشعارش را با نام «پروانه‌های شب» منتشر کرد.[۳]

بنا به نقل قول آشنایان؛ در پاسخ به مشتاقانی که تکرار چاپ «پروانه‌های شب» را از او می‌خواستند، پاسخ می‌داد: «من شعر دیروز خود را قبول ندارم. از چاپ این کتاب که یک سال گذشته‌است!»

بسیاری از شاعران معاصر همچون مشفق کاشانی، مهرداد اوستا، یاور همدانی، محمود شاهرخی و… از آشنایان و همکاران او بودند.[۴][۵]

او در سال ۱۳۵۸ خورشیدی، به سازمان رادیو دعوت شد و نخستین شعرش در رادیو (خاک آزادگان) خوانده شد. شعر خاک آزادگان او را در فارسی درس یازدهم پایهٔ دهم نظام جدید آموزشی، نیز آورده‌اند.[۶]

فرزندان او سعید، سودابه، علی (سیامک) هستند.

نمونه شعر[ویرایش]

خاک آزادگان

به خون گر کشی خاک من، دشمن من

بجوشد گل اندر گل از گلشن من.

تنم گر بسوزی، به تیرم بدوزی

جداسازی ای خصم، سر از تن من.

کجا می‌توانی، ز قلبم ربایی

تو عشق میان من و میهن من.

مسلمانم و آرمانم شهادت

تجلّیِ هستی ست، جان کندن من.

مپندار این شعله افسرده گردد

که بعد از من افروزد از مدفن من.

نه تسلیم و سازش، نه تکریم و خواهش

بتازد به نیرنگ تو، توسن من.

کنون رود خلق است دریای جوشان

همه خوشه خشم شد خرمن من.

من آزاده از خاک آزادگانم

گل صبر می‌پرورد دامن من.

جز از جام توحید هرگز ننوشم

زنی گر به تیغ ستم گردن من.

بلند اخترم، رهبرم، از درآمد

بهار است و هنگام گل چیدن من

اواخر عمر[ویرایش]

سپیده کاشانی به دو شیوه کلاسیک و نو شعر می‌سرود و سروده‌های او پس از مرگش در دو کتاب «سخن آشنا» و «هزار دامن گل سرخ» به چاپ رسید. او در ۵۶ سالگی درگذشت و در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.[۳]

محل خاکسپاری او مقبره ۹۵۳، جنب قطعه ۲۶ بهشت زهرا است.

آثار[ویرایش]

  • پروانه‌های شب
  • هزار دامن گل سرخ
  • سخن آشنا
  • آنان که بقا را در بلا دیدند
  • گزیده آثار

منابع[ویرایش]

  1. برقعی، محمدباقر (۱۳۷۳). سخنوران نامی معاصر ایران. ج. سوم. نشر خرم. ص. ص۱۷۳۷. شابک ۹۷۸۹۶۴۹۹۷۲۴۰۴.
  2. «سپیده کاشانی مادر شعر انقلاب است». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۰۵.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ web.archive.org https://web.archive.org/web/20110123034914/http://jomhourieslami.com/1383/13831127/13831127_jomhori_islami_06_goonagoon.HTML پیوند |archive-url= عنوان ندارد (کمک). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۳۰.
  4. «یادی از یاور همدانی در چهلمین روز رفتنش». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۴-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷.
  5. «سپیده کاشانی مادر شعر انقلاب است». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۰۵.
  6. کتاب فارسی دهم، درس یازدهم، چاپ ۱۳۹۶، آموزش و پرورش.