سید محمد حجازی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد


سید محمد حجازی
نام تولدسید محمد حسین‌زاده حجازی
زاده۱ بهمن ۱۳۳۵
اصفهان، ایران
درگذشته۲۹ فروردین ۱۴۰۰ (۶۵ سال)
تهران، ایران
مدفن
وفاداریایران
شاخه نظامیسپاه پاسداران انقلاب اسلامی
سال‌های خدمت۱۴۰۰–۱۳۵۸
درجهسرتیپ پاسدار
یگاننیروی زمینی
نیروی مقاومت بسیج
نیروی قدس
جنگ‌ها و عملیات‌هاشورش کردها در ایران
جنگ ایران و عراق
آلما ماتردانشگاه تهران
دانشگاه عالی دفاع ملی

سید محمد حسین‌زاده حجازی (۱ بهمن ۱۳۳۵ – ۲۹ فروردین ۱۴۰۰) نظامی ایرانی، جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران و از اعضای هیئت علمی دانشگاه امام حسین بود.[۱] وی فعالیت در سپاه پاسداران را از سال ۱۳۵۸ آغاز کرد. حجازی در فاصله سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶ فرمانده نیروی مقاومت بسیج بود. او از ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران و از ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸ نیز جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران بود و در فاصله سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۳ معاونت آماد، پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح را برعهده داشت.

در ۱۰ آکتبر ۲۰۱۱ اتحادیه اروپا محمد حجازی را به دلیل موارد نقض حقوق بشر تحریم کرد.[۲]

زندگی‌نامه[ویرایش]

سید محمد حسین‌زاده حجازی در سال ۱۳۳۵ در اصفهان به دنیا آمد و تحصیلات خود تا دریافت مدرک دیپلم متوسطه را در این شهر سپری نمود. او از ابتدای وقوع انقلاب و با تأسیس سپاه پاسداران به عضویت این نهاد درآمد و تحصیلات دانشگاهی خود را نیز ادامه داد. او دانش‌آموختهٔ دوره دکترای دانشگاه عالی دفاع ملی در رشته مدیریت استراتژیک و عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین بود. حجازی در سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶ فرمانده نیروی مقاومت بسیج نیز بود. وی طی حکمی در سال ۱۳۸۶ از جانب سید علی خامنه‌ای، در جایگاه فرمانده کل قوا، به سِمت رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد و تا سال ۱۳۸۷ در این جایگاه فعالیت کرد.[۳]

مسئولیت‌ها[ویرایش]

حجازی در سالهای اولیه انقلاب در مناطق آشوب‌زده کردستان و آذربایجان غربی حضور داشت و پس از مهار ناآرامی‌های کردستان توسط نیروی مسلح ایران، با آغاز جنگ ایران و عراق به جبهه‌های جنوب منتقل گردید. حجازی در طول سال‌های جنگ ایران و عراق، به سازماندهی و اعزام نیروهای مردمی اشتغال داشت و دوره‌ای مسئول اعزام نیرو به جبهه‌های جنوب بود. وی مدتی نیز مسئولیت ستاد سپاه منطقه دوم کشور را برعهده داشت، سپس تا پایان جنگ در جایگاه‌های جانشین فرمانده سپاه منطقه چهارم، جانشین فرمانده قرارگاه سلمان در جبهه‌های میانی و غرب، جانشین فرمانده قرارگاه قدس سپاه حضور داشت. حجازی پس از پایان جنگ در سمت هایی چون معاون هماهنگ‌کننده و معاون نیروی انسانی نیروی مقاومت بسیج فعالیت نمود. وی برای مدتی نیز مسئولیت سپاه پاسداران را در کشور لبنان بر عهده داشت.[۴]او در فاصله سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶ فرماندهی نیروی مقاومت بسیج را برعهده داشت. حجازی از ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران و از ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸ جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران بود. وی در تیرماه ۱۳۸۷ به‌عنوان جانشین قرارگاه ثارالله معرفی شد و در خلال درگیری‌های پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ این سمت را برعهده داشت. وی در فاصله سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۳ معاون آماد، پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح بود.[۳] حجازی از دی‌ماه ۱۳۹۸ با حکم حسین سلامی؛ فرمانده کل سپاه پاسداران، به‌عنوان جانشین فرمانده نیروی قدس منصوب شد که تا ۲۹ فروردین ۱۴۰۰ این سمت را برعهده داشت.[۵]

درگذشت[ویرایش]

حجازی در ۲۹ فروردین ۱۴۰۰ در سن ۶۵ سالگی بر اثر عوارض شیمیایی از جنگ ایران و عراق درگذشت.[۶][۷][۸][۹] در ابتدا علت فوت وی عارضه قلبی اعلام شده بود.[۱۰][۱۱] سید محمد حجازی در گلستان شهدای اصفهان بخاک سپرده شد. [۱۲]

فرزند ابراهیم همت در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت:

فقط بگویم علت پرکشیدن عارضه قلبی نبود، رهبرم این سرباز هم فدای شما.

وی در انتهای توییتش با هشتگ ادعا کرد «شهید سید محمد حجازی» که بعد از دقایقی وی این توییت را پاک کرد. [۱۳][۱۴]

تحریم اتحادیه اروپا[ویرایش]

اتحادیه اروپا طی تصمیم مورخ ۱۸ مهر ۱۳۹۰ (۱۰ اکتبر ۲۰۱۱)، ۲۹ مقام ایرانی از جمله محمد حجازی را به دلیل موارد نقض حقوق بشر از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. کلیه دارایی‌های این مقامات نیز در اروپا توقیف خواهد شد.[۲] بر اساس بیانیه اتحادیه اروپا، محمد حجازی فرمانده قرارگاه ثارالله تهران و رئیس سابق نیروهای بسیج بود.[۱۵][۱۶]

منابع[ویرایش]

  1. «محمد حجازی جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه شد». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۰.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «فهرست دوم تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه مقامات ایرانی». عدالت برای ایران. ۲۲ اسفند ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲ مرداد ۱۳۹۴.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ خردپیر، علی (۱ بهمن ۱۳۹۸). «محمد حجازی، جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه کیست؟». بی‌بی‌سی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۱.
  4. «دربارهٔ محمد حجازی». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۲۰.
  5. سردار سید محمد حجازی کیست؟ بایگانی‌شده در ۱۱ دسامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine شهاب نیوز
  6. «فوری/سردار حجازی، جانشین سپاه قدس درگذشت». خبرآنلاین. دریافت‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۲۱.
  7. «سردار «سید محمد حجازی» جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه درگذشت». مشرق نیوز. دریافت‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۲۱.
  8. «علت اصلی فوت سردار حجازی از زبان سخنگوی سپاه /اسرائیل به دنبال ترور سردار بود». خبرآنلاین. ۲۰۲۱-۰۴-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  9. «جلسه کمیسیون پزشکی جهت تعیین علت فوت سردار حجازی در بیمارستان بقیةالله تهران برگزار شد». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  10. «توضیحات سخنگوی سپاه پاسداران دربارهٔ علت شهادت سردار حجازی». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  11. «یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران درگذشت». euronews. ۲۰۲۱-۰۴-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  12. «سخنگوی سپاه پاسداران: دلیل مرگ حجازی عوارض قلبی نبود، ماموریت‌های طاقت‌فرسا و عوارض شیمیایی بود». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۱-۰۴-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  13. «سخنگوی سپاه پاسداران: دلیل مرگ حجازی عوارض قلبی نبود، ماموریت‌های طاقت‌فرسا و عوارض شیمیایی بود». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۱-۰۴-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  14. «ادعای فرزند شهید همت/ علت فوت سردار حجازی سکته نبوده». خبرآنلاین. ۲۰۲۱-۰۴-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  15. «چند مقام ایرانی در تحریم آمریکا و اروپا هستند؟». خبر آنلاین. ۲ آذر ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۱۹ شهریور ۱۳۹۴.
  16. «پرونده ناقض حقوق بشر: محمد حجازی». عدالت برای ایران. ۱۰ آبان ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲ مرداد ۱۳۹۴.

پیوند به بیرون[ویرایش]

مناصب نظامی
پیشین:
محمدعلی جعفری
فرمانده قرارگاه قدس
سرپرست

۱۳۶۷
پسین:
؟
پیشین:
؟
معاون هماهنگ‌کننده نیروی مقاومت بسیج
۱۳۷۶–قبل از ۱۳۷۳
پسین:
؟
پیشین:
علیرضا افشار
فرمانده نیروی مقاومت بسیج
۱۳۸۶–۱۳۷۶
پسین:
محمدعلی جعفری
سرپرست
پیشین:
علی‌اکبر احمدیان
رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران
۱۳۸۶
انحلال ستاد مشترک
پیشین:
خودش
به عنوان رئیس ستاد مشترک
معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران
۱۳۸۷–۱۳۸۶
پسین:
جمال‌الدین آبرومند
پیشین:
مرتضی رضایی
جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران
۱۳۸۸–۱۳۸۷
پسین:
حسین سلامی
پیشین:
حسین همدانی
فرمانده قرارگاه ثارالله
۱۳۸۸–۱۳۸۷
پسین:
محمدعلی جعفری
پیشین:
محمدرضا نقدی
معاون آماد، پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح
۱۳۹۳–۱۳۸۸
پسین:
علی عبداللهی
پیشین:
اسماعیل قاآنی
جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران
۱۴۰۰–۱۳۹۸
پسین:
محمدرضا فلاح‌زاده