ظفر علی خان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ظفر علی خان
مقبره ظفر علی خان
زادهٔ1873
کوت مهرات، منطقه سیکلک، پنجاب پاکستان
درگذشت27 نوامبر 1956
وزیر آباد، پنجاب
پیشهشاعر، روزنامه‌نگار

ظفر علی خان (۱۸۷۳–۲۷ نوامبر ۱۹۵۶) که همچنین به عنوان مولانا ظفر علی خان نیز معروف است؛ نویسنده، شاعر، مترجم و روزنامه‌نگار پاکستانی بود[۱] که نقش مهمی در جنبش پاکستان علیه استعمار انگلیس ایفا کرد.[۲][۳] جدا از علوم دینی اسلامی، وی از جدیدترین نظریه‌های اقتصاد، جامعه‌شناسی و سیاست به خوبی آگاهی داشت؛ وی را «پدر روزنامه‌نگاری اردو» نامیده‌اند.[۴]

زندگانی[ویرایش]

ظفر در یک خانواده پنجابی در قبیله جانجووا در کوت مارات، منطقه سیکلک، که در آن زمان بخشی از مستعمره انگلیس بود متولد شد. او تحصیلات ابتدایی خود را در دبیرستانی در وزیرآباد منطقه گجرانوالا گذراند.[۵] در مدرسه پاتالیا پایه دهم را گذراند و دوره متوسطه (پایه دوازدهم) خود را در دانشکده علیگر به پایان رساند. او پس از دوران موقتی کار کردن در دولت، دوباره به دانشگاه علیگر بازگشت و مدرک لیسانس خود را از آنجا کسب کرد.[۶]

حرفه[ویرایش]

پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه علیگر، مدتی به امر ترجمه مشغول شد، با اهتمام وی در کار، به مقام دبیری در وزارت امور داخله هند رسید.[۷][۸]

شعر[ویرایش]

علاقه ظفر علی خان به شعر از کودکی شروع شد، او اشعارش را به زبان پنجابی می‌نوشت و اشعارش دارای احساسات مذهبی و سیاسی بالایی بود.[۹] اشعار و نثر شعرگونه او شامل بهارستان، نگارستان و چمنستان است. آثار دیگر وی قلباح روم، سیر ذوالمت و اپرای جانگ روس-ژاپن است.[۱۰]

مرگ[ویرایش]

وی در ۲۷ نوامبر سال ۱۹۵۶ در وزیرآباد، پنجاب درگذشت. نماز و خاکسپاری وی توسط دوست صمیمی‌اش محمد عبدالغفور هزاروی انجام شد.[۱۱]

بزرگداشت‌ها[ویرایش]

استادیوم صحیوال، یک استادیوم چند منظوره در پنجاب به افتخار وی به ورزشگاه ظفر علی تغییر نام یافت. این ورزشگاه برای بازی‌های فوتبال و کریکت استفاده می‌شود که گنجایش ۱۰٬۰۰۰ نفر در خود را دارد. وی در خدمت جنبش پاکستان بود و به عنوان پدر روزنامه‌نگاری زبان اردو شناخته می‌شود. [۳] [۹] دولت پاکستان هرساله جایزه‌ای به نام ظفر علی خان را به خبرنگاران برتر پاکستان اهدا می‌کند.[۱۲]

کتابها[ویرایش]

برخی از آثار منتشر شده قابل توجه وی شامل موارد زیر است:

شعر[ویرایش]

  • بهارستان
  • نگارستان
  • چمنستان
  • رهارستان
  • ارمغان قدیان
  • دیوان مولانا ظفر علی خان
  • سابسیات
  • نشید شیراز، مجموعه اشعار و مقالات فارسی منتشر شده در نشریات مختلف
  • خمستان حجاز، دربارهٔ محمد پیامبر اسلام

نمایشنامه[ویرایش]

  • نمایشنامه‌ای از جنگ ژاپن-روسیه، ۱۹۰۴–۱۹۰۵

ترجمه‌ها[ویرایش]

  • جانگل بوک، ترجمه اردو از انگلیسی کتاب جنگل رودارد کیپلینگ
  • ال فاروک: زندگی عمر بزرگ، ترجمه انگلیسی از زبان اردو شیبلی نومنی ال فاروک، شرح حال عمر بن خطاب

پانویس[ویرایش]

  1. Rauf Parekh (19 November 2012). "Pakistani writers show renewed interest in Zafar Ali Khan's works". Dawn (newspaper). Retrieved 4 July 2018.
  2. Raja Asad Ali Khan (27 November 2012). "Profile of Maulana Zafar Ali Khan – the history maker". The Nation (newspaper). Retrieved 4 July 2018.
  3. Markus Daechsel (1 June 2002). Politics of Self-Expression. Routledge. pp. 64–. ISBN 978-1-134-38371-9. Retrieved 4 July 2018 – via Google Books.
  4. Profile of Maulana Zafar Ali Khan The Nation (newspaper), Published 27 November 2014, Retrieved 4 July 2018
  5. Profile of Zafar Ali Khan on storyofpakistan.com website بایگانی‌شده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine Published 1 Jan 2007, Retrieved 23 October 2019
  6. "Profile of Maulana Zafar Ali Khan (1873–1956)". Journalismpakistan.com website. Archived from the original on 5 July 2018. Retrieved 4 July 2018.
  7. "Profile of Maulana Zafar Ali Khan (1873–1956)". Journalismpakistan.com website. Archived from the original on 5 July 2018. Retrieved 4 July 2018.
  8. Ayesha Jalal (2000). Self and sovereignty: individual and community in South Asian Islam since 1850. Routledge, Google Books. pp. 184–. ISBN 978-0-415-22077-4. Retrieved 4 July 2018.
  9. Markus Daechsel (1 June 2002). Politics of Self-Expression. Routledge. pp. 64–. ISBN 978-1-134-38371-9. Retrieved 4 July 2018 – via Google Books.
  10. K. C. Kanda (1 January 2005). Masterpieces of patriotic Urdu poetry: text, translation, and transliteration. Sterling Publishers Pvt. Ltd, Google Books. pp. 161–. ISBN 978-81-207-2893-6. Retrieved 4 July 2018.
  11. Rauf Parekh (19 November 2012). "Pakistani writers show renewed interest in Zafar Ali Khan's works". Dawn (newspaper). Retrieved 4 July 2018.
  12. 'Zafar Ali Khan Award' for outstanding journalists initiated, The Nation (newspaper), published 18 Jan 2012, Retrieved 4 July 2018