عرفان کوانتومی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

عرفان کوانتومی مجموعه‌ای از باورها و نگرشهای شبه‌علمی است که مدعی می‌شود برخی جوانب نظریهٔ مکانیک کوانتمی قابل انطباق با برخی مفاهیم عرفانی است.

عرفان کوانتمی با خود هیچگونه جنبه دلالتی و اثباتی حمل نمی‌کند، بلکه صرفاً این مفهوم را بیان می‌کند که مفاهیم موازی متعددی را بین فیزیک کوانتمی و مفاهیم عرفانی ادیان مختلف (بخصوص شرقی[۱]) و نیوایج می‌توان مشاهده کرد.

عرفان کوانتومی توسط اکثر دانشمندان فیزیک و نیز فلاسفه، شبه علم[۲][۳][۴] یا حقه بازی[۵][۶][۷] دانسته می شود، و آنرا "سرقت" فیزیک کوانتوم به خاطر تشابه های تصادفیِ زبانی، و نه ارتباط حقیقی مفاهیم دانسته اند.[۳] ماری گل-من(دارنده جایزه نوبل فیزیک) اصطلاح «مزخرفاتِ کوانتمی» را برای اشاره به سوءاستفاده و سوءکاربرد فیزیک کوانتوم در موضوعات دیگر ابداع کرد.[۸]

پیشینه[ویرایش]

گفته میشود نخستین کسانی که موازاتی بین مفاهیم کوانتیکی و عرفانی را مطرح کردند اروین شرودینگر،[۹] ورنر هایزنبرگ،[۱۰] ولفگانگ پائولی،[۱۱] نیلز بوهر،[۱۲] و یوجین ویگنر بودند.

خودآگاهی باعث فروریزش تابع موج[ویرایش]

در میان مباحث متعددی که در عرفان کوانتمی مطرح می‌شود، نظریهٔ نقش داشتن خودآگاهی (consciousness) در فروریزش تابع موج (به انگلیسی: collapse of the wave function) است. در این نگرش تفسیری از مکانیک کوانتمی، نظارت نظاره‌گر (به انگلیسی: observer) نقش مستقیمی در فروریزش تابع موج دارد.[۱۳]

مروجان[ویرایش]

در میان دیگر صاحب نامانی که در سالهای اخیر اشاره به وجود ارتباطی میان فیزیک کوانتمی و ماهیت ذهن کرده‌اند می‌توان به فرد آلن ولف (به انگلیسی: Fred Alan Wolfویلیام تیلر، جان هگلین، ستوارت همروف، برنارد بارز، آمیت گوسوامی، راسل تارگ، نیک هربرت، جفری شوارتز، مناس کافاتوس، و مسئولین آزمایشگاه تحقیقات مهندسی غیرمتعارف پرینستون در نیوجرزی اشاره کرد.

ادعا گردیده که این دیدگاه با دیدگاه‌های ارائه شده در برخی مکاتب عرفانی فلسفی شرق، همانند هندوگرایی، تائوئیسم، و بودیسم همخوانی دارد. این موضوع یکی از ارکان کتب پرفروش The Dancing Wu Li Masters و نیز The Tao of Physics بوده، و مورد توجه جنبش تفکر نیوایج نیز بوده‌است. در رسانه‌ها نیز می‌توان به فیلم ما چه می‌دانیم؟! (به انگلیسی: !?What the Bleep Do We Know) و راز اشاره کرد.

مغالطه توسل به فیزیک کوانتوم[ویرایش]

استفاده از فیزیک کوانتوم برای اثبات مدعایی که هیچ ارتباطی به فیزیک کوانتوم ندارد. یا استفاده از قوانین عجیب و نامتعارف فیزیک کوانتوم که مختص جهان زیراتمی و فیزیک ذرات است برای ایجاد شک و تردید در قوانین پذیرفته شده جهان هستی. دنیای مرموز و عجیب فیزیک کوانتوم تبدیل شده است به دستاویزی مناسب برای علاقمندان به اداعاهای خرافی، ادعاهای عجیب مذهبی و عرفانی، شعور کیهانی، انرژی‌های عجیب و ادعاهای ابطال ناپذیر و یا حتی دلیلی برای رد یا اثبات خدا

مثال:

دیپاک:‌ فیزیک کوانتوم ثابت می‌کند که شعور و آگاهی کیهانی وجود دارد.

سم: ؟

«سم» چیزی درباره‌ی فیزیک کوانتوم نمی‌داند، بنابراین نمی‌تواند جواب درستی به این ادعا بدهد. اما «دیپاک» هم ابدا درباره شواهدی که قرار است این ادعا را ثابت کند صحبتی نکرد و صرفا یک ادعا کرد.[۱۴]


جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس و منابع[ویرایش]

  1. Philosophy, Science and Divine Action. Volume 1. F. LeRon Shults, Nancey Murphy, Robert Russell. BRILL, 2009 ISBN 90-04-17787-6 pp.216
  2. Grim, Patrick (1982). Philosophy of Science and the Occult. SUNY Press. pp. 87–. ISBN 9781438404981. Retrieved 22 July 2014.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Collins, Tim (2010-03-02). Behind the Lost Symbol. Penguin Group US. pp. 87–. ISBN 9781101197615. Retrieved 22 July 2014.
  4. Udemans, Fuad (September 2013). The Golden Thread: Escaping Socio-Economic Subjugation: An Experiment in Applied Complexity Science. Author House. pp. 388–. ISBN 9781491879337. Retrieved 22 July 2014.
  5. Pigliucci, Massimo (2010-05-15). Nonsense on Stilts: How to Tell Science from Bunk. University of Chicago Press. ISBN 9780226667874. Retrieved 22 July 2014.
  6. Stenger, Victor J. (January 1997). "Quantum Quackery". Skeptical Inquirer. Vol. 21., no. 1.
  7. Shermer, Michael (January 2005). "Quantum Quackery". Scientific American.
  8. Stenger, Victor J. (2009). Quantum Gods: Creation, Chaos and the Search for Cosmic Consciousness. Prometheus Books. p. 8.
  9. By Michel Bitbol, Olivier Darrigol, Erwin Schrödinger,Institut autrichien de Paris
  10. from[۱] بایگانی‌شده در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine "Quantum theory has led the physicists far away from the simple materialistic views that prevailed in the natural science of the nineteenth century" Werner Heisenberg, Physics and Philosophy, (New York: Harper & Row Publishers, (1962), 128
  11. «I confess, that very different from you, I do find sometimes scientific inspiration in mysticism … but this is counterbalanced by an immediate sense for mathematics." -- W. Pauli, from[۲]
  12. John Honner (2005), "Niels Bohr and the Mysticism of Nature", Zygon Journal of Science and Religion (به انگلیسی), vol. 17–3, p. 243–253
  13. The rules of quantum mechanics are correct but there is only one system which may be treated with quantum mechanics, namely the entire material world. There exist external observers which cannot be treated within quantum mechanics, namely human (and perhaps animal) minds, which perform measurements on the brain causing wave function collapse. Schreiber, Z. The Nine Lives of Schrödingers's Cat
  14. https://www.logicallyfallacious.com/logicalfallacies/Quantum-Physics-Fallacy

پیوند به بیرون[ویرایش]

مقالات در حمایت از وجود پیوند مکانیک کوانتمی و عرفان[ویرایش]

مقالات مخالف[ویرایش]

مراکز، سازمانها، کنفرانسها، و دیگر منابع اطلاعاتی[ویرایش]