علی‌اکبر معصوم‌بیگی (فیلم) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

علی‌اکبر معصوم‌بیگی
کارگردانبکتاش آبتین
تهیه‌کنندهکاوه فرنام
فیلم‌برداراشکان اشکانی
تدوین‌گراسماعیل منصف
تاریخ‌های انتشار
۱۴۰۱
مدت زمان
۵۵ دقیقه
کشورایران
زبانفارسی

علی‌اکبر معصوم‌بیگی، یک فیلم مستند به کارگردانی بکتاش آبتین و محصول سال ۱۳۹۹ است.

این مستند ۵۵ دقیقه‌ای که به زندگی و نظرات علی‌اکبر معصوم‌بیگی، نویسنده، مترجم و از اعضای اصلی کانون نویسندگان، می‌پردازد، یک ماه پس از مرگ آبتین از شبکهٔ ایران اینترنشنال پخش شد.[۱] این فیلم مستند، روایتی عاشقانه است که از نقش عشق به‌عنوان «اراده‌ای برای ستایش زندگی و آرمان آزادی» یاد می‌کند.[۲]

پیش‌زمینه[ویرایش]

بکتاش آبتین در سال ۱۳۹۸ ساخت مستندی پیرامون «کانون نویسندگان ایران» را آغاز کرد که با زندانی شدن و مرگ او نیمه‌تمام ماند. وی همچنین طی همان دو سال، سه مستند پرتره از اعضای کانون نویسندگان یعنی فریبرز رئیس‌دانا، ناصر زرافشان و علی‌اکبر معصوم‌بیگی ساخت که دو فیلم آخر پس از مرگ او به نمایش درآمدند. از ویژگی‌های مشترک این سه فیلم می‌توان به اهمیت تاریخی آن‌ها و همچنین ساخته شدن با کمترین عوامل و امکانات اشاره کرد. در تمامی این فیلم‌ها محمد رسول‌اف به عنوان مشاور کارگردان و کاوه فرنام به عنوان تهیه‌کننده حضور داشتند.[۳][۴][۵]

نقد و نظر[ویرایش]

علی‌اکبر معصوم‌بیگی سومین فیلم از سه‌گانه‌ای است که بکتاش آبتین برای کانون نویسندگان و به صورت مستند پرتره ساخت. منتقدانی همچون محبوبه موسوی و مهرداد خامنه‌ای این سه فیلم را به موفقیت آثار گذشتهٔ کارگردان نمی‌دانند و آن را «یک بیانیهٔ طولانی سیاسی»، «گزارش و مونولوگی گاه طولانی» و «رپرتاژ تلویزیونی» نامیده‌اند.[۵][۶][۷] هرچند محمد رسول‌اف این آثار را تجربه‌های تازه و احمد زاهدی لنگرودی آنها را نویددهندهٔ استعدادی درخشان در عرصهٔ سینمای مستند می‌نامد.[۸] علی‌اکبر معصوم‌بیگی نیز با بیان مشکلات کارگردان در زمان ساخت این فیلم‌ها، حکم قطعی زندان او و همچنین تنگناهای مالی، این آثار را قابل دفاع می‌داند و با آثار متأخر ژان لوک گدار مقایسه می‌کند.[۹]

منابع[ویرایش]

  1. «مستند - علی‌اکبر معصوم‌بیگی». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  2. «مستند - علی‌اکبر معصوم‌بیگی». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۰۹.
  3. «'فریبرز رئیس‌دانا' در آپارات». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۷-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  4. احمد زاهدی لنگرودی. «نگاهی به سینمای مستند بکتاش آبتین» (PDF). کانون نویسندگان ایران.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «سرخوشی بیان سینمایی یک سینماگر متعهد - نگاهی به سینمای مستند «آبتین»». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۸.
  6. روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۷). «پاسخ به نقد مهرداد خامنه‌ای بر مستند «علی اکبر معصوم‌بیگی» ساختهٔ بکتاش آبتین – علی اکبر معصوم بیگی - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  7. روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۶). «نقد مستند «علی‌اکبر معصوم‌بیگی» ساخته بکتاش آبتین – مهرداد خامنه ای - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  8. منیژه گازرانی و محبوبه ابراهیمی (۱۰ فروردین ۱۴۰۱). «گفتوگو با محمد رسول‌اف دربارهٔ بکتاش آبتین» (PDF). کانون نویسندگان ایران.
  9. روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۷). «پاسخ به نقد مهرداد خامنه‌ای بر مستند «علی اکبر معصوم‌بیگی» ساختهٔ بکتاش آبتین – علی اکبر معصوم بیگی - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.