فال چهل سرود - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فال چهل سرود مجموعه‌ای از تک بیت‌های به گویش لکی و است. مردم لک طبق رسوم قدیمی خود در روزهای جشن ملی یا مذهبی نظیر نوروز یا شب یلدا، با این اشعار فال و طالع بینی می‌کنند. این فال و ابیات آن به ثبت ملی رسیده‌است.^[۱]

فال چل سرو بیشتر در استان‌های لرستان، خوزستان کرمانشاه و ایلام در میان مردم ایران مرسوم بوده و یادگار شیرینی از شب‌های مهربانی و صفای گذشتگان ماست.

هنوز هم با این که مردم از سنت‌های گذشته فاصله گرفته‌اند جای فال «چل سرو» در شب‌های این مردم پایدار است و با شوق بسیار محفل این شاعرانه بر پاست.

فال چل سرو:

این فال متشکل از چهل بیت شعر تک بیتی ست که بسیار مفاهیم بلند و پر محتوایی را در خود جای داده‌اند که مفهوم بیت چهلم یا آخر نتیجه فال می‌باشد.

طریقه گرفتن فال «چل سرو»:

فردی که تسبیح را در دست دارد، باید دور از چشم بقیه به ازای خواندن هر بیت یک دانه تسبیح بیندازد و این کار را تا دانه چهلم ادامه دهد. افراد حاضر در جمع که اشعار را می‌خوانند بایستی ۳ یا ۷ نفر باشند و به صورت تصادفی هر یک بیتی را بخوانند، هنگام گرفتن فال کافیست قسمتی از ابتدای بیت که معمولاً دو واژه است خوانده شود اما بیت آخر کامل خوانده شده و تفسیر می‌شود.

نحوه اجرایی فال[ویرایش]

در مجلسی که بیش از دو نفر در آن شرکت دارند. یکی از افراد چهل سنگ ریزه یا دانه تسبیح را جدا کرده و نزد خود به صورت مخفی نگاه می‌دارد. پس از آن سه دانه را با نیت و نام بردن از الله و محمد (ص) و علی پیشوا اول شیعیان جدا می‌کند؛ و فرمان شروع فال را می‌دهد؛ و حاضران هرکدام به ترتیب قسمتی از مصراع‌ها بیت‌ها فال را می‌خوانند.

به‌طور نمونه؛

عبارت خدالم شکرئ را می‌خوانند و به همین ترتیب تا پایان چهل بیت خوانده می‌شود؛ و آنکسی که تسبیح یا سنگ ریزه را در دست دارد، پس از خوانده شدن نیمه اول هر مصرع یک‌دانه تسبیح یا سنگ ریزه را جدا نموده کند هنگامی که نوبت به دانه چهلم رسید فردی که مأمور شمارش تسبیح یا سنگ ریزهاست، همان نیم مصرع پایانی را که یک کدام از حاضران خوانده‌است با صدای بلند تکرار و به این ترتیب پایان اشعار و نتیجه فال را بر مبنایی شعر سروده شده و معنی آن اعلام می‌کند.^[۲]

نمونه‌ای از ابیات فال[ویرایش]

• معنی:خدا به تو دو گل از بهار بدهد: اول اسب و زین دوم زن و دارایی

• معنی: اگر میل و دوستی تو فراموشم شود، بالاپوشم از کفن سفید باشد.

• معنی:خدا خدا می‌کردم باران ببارد، سبز چهره چشم خمار، آب از رود بیاورد.

• معنی:دهانت را بر دهانم بگذار، بلکه دل پر غمم ساکت شود

• معنی:دوست اول نیک و حالا سرد میلم، که از حرف دیگران از من گریزان شده‌است.

• معنی:مگر چه گفتم و تو شنیدی که به حرف آن ناکس دل ز من بریدی؟

هر مای هر مچین هر بی قضا بوین هر کمر بسته ایموم رضا بوین

• معنی：همیشه در سفر هستی ان شاالله همیشه سالم باشی و همیشه مسافر ضریح امام رضا باشی

مال و مالداریم دو قرون پوله کوی بنمر نتار ا چتر حویله

• معنی:همه داراییم یه مقدار کمی پول است میخواهم همش را فدای دوستم که موهایش قهوه ای است کنم

منابع[ویرایش]

• فال چهل سرود، علی رضائی، مسعود یوسفی، خرم‌آباد :، شابک: ۹۶۴-۶۴۳۱-۹۹-۲
• چهل سرود بهانه‌ای برای با هم بودند،شبکه خبر^{[پیوند مرده]}