فلسفه اطلاعات - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فلسفهٔ اطّلاعات (به انگلیسی: Philosophy of information) به آن دسته از پژوهش‌های فلسفی و انتقادی گفته می‌شود که به منظور تبیین و روشن‌سازی مفاهیم، معانی، سرچشمه‌ها، اصول، و مبادی بنیادین اطّلاعات انجام پذیرد.

مطالعات و بررسی‌های فلسفی بر روی مفاهیم اطلاعات معنایی^[۱] هنوز در ابتدایی‌ترین مراحل آن قرار دارد، به‌طوری‌که حتی در مورد راه‌ها و شیوه‌های طرح مسئله هم تاکنون توافقی حاصل نشده‌است.^[۲]

تعریف اطّلاعات[ویرایش]

گرچه تاکنون تعریفی فراگیر و همه‌جانبه از اطّلاعات میسّر نگردیده‌است، پدیده‌های گوناگونی را می‌توان بر حسب زمینه و موضوع، اطّلاعات نام‌داد. معمولاً از سه نوع پدیده به نام اطّلاعات یاد می‌شود:

• اطّلاعات به عنوان یک فرایند شناخت‌محور^[۳]
• اطّلاعات به عنوان دانشی که ارائه گردیده‌است
• از داده‌ها، اسناد، تصاویر، و موارد همانند آن‌ها به‌عنوان اطّلاعات یاد می‌شود

هر چند اطّلاعات به خودی خود مهمّ است، اهمّیّت واقعی آن به سبب دانشی است که می‌تواند از آن ناشی گردد. شایان اشاره و تأکید است که همچون تمامی موارد دیگر جهان، اطّلاعات، و دانش برآمده ازآن اطّلاعات هم مشمول ترازهای تجریداند:

آنچه که در این لایه دانش نامیده می‌شود، خود اطّلاعات است برای دانشی که در تراز بلافاصله بالاتر از آن واقع است. شاید ساده‌ترین مثال را بشود ارتباط چکیدهٔ (مجرّدشده^[۴]) یک مقاله با خود آن دانست: هر چند خود مقاله می‌تواند پاسخگوی پاره‌ای از سؤالات باشد، و لذا، از نوع دانش، برای چکیدهٔ خود به عنوان اطّلاعات عمل خواهد نمود.

دانش محاسبات و فلسفه[ویرایش]

تعاملات و داد و ستدهای علمی مابین دانشمندان علوم رایانه و اندیشمندان وادی فلسفه به هیچ وجه امروزی نیست. فلسفهٔ تولّد و ظهور کامپیوترهای ارقامی^[۵] در اواسط قرن بیستم (م) را در واقع می‌شود در حوزهٔ بزرگ‌تر فلسفهٔ علوم، سیبرنتیک، علوم نرم، و نیز در مجموعهٔ علل و انگیزه‌های مربوط به آغاز تفکرّات سیستمی و کلیّات‌نگر، و نیز در منشأ و بخش مشترک تمامی آن‌ها - پیچیدگی - نشان گرفت.

جستارهای وابسته[ویرایش]

• هوش مصنوعی
• اطلاعات
• نظریه اطلاعات
• دانش

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

• نظریه‌ای ریاضی بر ارتباطات بایگانی‌شده در ۱۵ ژوئیه ۱۹۹۸ توسط Wayback Machine، کلود شانون، مجله فنی آزمایشگاه‌های بل، جلد ۲۷، ص‌ص. ۳۷۹–۴۲۳، ۶۲۳–۶۵۶، ژوئیه، اکتبر، ۱۹۴۸. (انگلیسی)
• مفاهیم معنائی اطّلاعات دائرةالمعارف فلسفهٔ استانفورد (انگلیسی)
• فلسفهٔ اطّلاعات چیست؟

این یک مقالهٔ خرد فلسفه است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.