فهرست نبردهای شاهنشاهی ساسانی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این مقاله فهرستی از جنگ‌ها و نبردهای شاهنشاهی ساسانی با دولت‌های همسایه می‌باشد.

از ابتدا تا ۶۳۲ م[ویرایش]

سال نام نبرد مکان شاهنشاه ساسانی مخالفان پادشاه دشمن نتیجه
۲۴ آوریل ۲۲۴ میلادی نبرد هرمزگان مناطق تحت تسلط اشکانیان اردشیر بابکان شاهنشاهی اشکانی اردوان پنجم پیروزی[۱]
۲۴۳ میلادی نبرد رأس‌العین میان‌رودان اردشیر بابکان امپراتوری روم گوردیان سوم شکست[۲]
۲۵۲ میلادی محاصره نصیبین (۲۵۲) نصیبین شاپور یکم امپراتوری روم نامعلوم پیروزی[۳]
۲۵۲ میلادی نبرد باربالیسوس میان‌رودان شاپور یکم امپراتوری روم پیروزی[۴][۵]
۲۵۶ میلادی محاصره دورا اروپوس (۲۵۶) سوریه شاپور یکم امپراتوری روم پیروزی[۶]
۳۲۵ م جنگ شاپور دوم با اعراب میان‌رودان، عربستان شاپور دوم اعراب قروة ابن مخلب پیروزی[۷]
۴۲۱–۴۲۲ م جنگ ایران و روم (۴۲۱–۴۲۲) نور شیراکان بهرام گور بیزانس تئودوسیوس دوم وضع موجود قبل از جنگ[۸]
۴۴۰ م جنگ ایران و روم (۴۴۰) خاور نزدیک یزدگرد دوم بیزانس تئودئوس دوم پیروزی[۹]
۵۰۶–۵۰۲ م جنگ آناستازی میان‌رودان، آناتولی قباد یکم بیزانس آناستاسیوس یکم پیروزی[۱۰]
۵۲۶ – ۵۳۲ م جنگ ایبری میان‌رودان، قفقاز قباد یکم بیزانس، آکسوم، غسانیان ژوستین یکم پیروزی[۱۱]
۵۶۱–۵۴۱ م جنگ لازستان گرجستان خسرو انوشیروان بیزانس، لازستان ژوستینین یکم پیروزی[۱۲]
۵۵۷ م نبرد بخارا بخارا، سغد خسرو انوشیروان هپتالیان نامشخص پیروزی[۱۳]
۵۷۰–۵۷۸ میلادی نبرد ایران و اتیوپی یمن، دریای سرخ خسرو انوشیروان امپراتوری آکسوم، بیزانس مسروق بن عبرهه پیروزی[۱۴]
۵۷۲–۵۹۱ م جنگ ایران و روم (۵۹۱–۵۷۲) میان‌رودان، ارمنستان هرمز چهارم بیزانس شکست[۱۵][۱۶]
۵۸۸–۶۸۹ م اولین نبرد ایران و ترکان خراسان بزرگ، فرارود هرمز چهارم خاقانات غربی ترک، هپتالیان ساوه شاه پیروزی[۱۷]
۵۸۹–۵۹۱ جنگ داخلی ساسانیان مناطق تحت تسلط ساسانیان خسروپرویز ساسانیان شورشی بهرام چوبین پیروزی خسروپرویز[۱۸]
۶۱۹ م دومین نبرد ایران و ترکان آسیای میانه خسروپرویز خاقانات غربی ترک، هپتالیان تون جبغو خان پیروزی[۱۹]
۶۰۲ تا ۶۲۸ م نبرد ۲۵ ساله ایران و روم
سومین جنگ ایران و ترکان 		قفقاز، میان‌رودان، آناتولی، مصر خسروپرویز بیزانس، تانگ، خاقانات ترک، خزرها شکست [۲۰][۲۱][۲۲]
۶۲۸–۶۳۲ م جنگ داخلی ساسانیان (۶۲۸–۶۳۲) ایرانشهر یزدگرد سوم انجمن پارسیگ، انجمن نیمروز انجمن پهلوی پیروزی[۲۳]

نبردها با اعراب، از ۶۳۳ م تا سقوط[ویرایش]

سال نام نبرد مکان شاهنشاه ساسانی مخالفان پادشاه دشمن نتیجه
آوریل ۶۳۳ م / محتملا ۶۲۹ م نبرد زنجیر کویت یزدگرد سوم خلافت راشدین ابوبکر شکست[۲۴]
ژانویه ۶۳۴ نبرد فراض میان‌رودان یزدگرد سوم خلافت راشدین ابوبکر شکست[۲۵]
نبرد پل بابل یزدگرد سوم خلافت راشدین عمر پیروزی[۲۶]
نوامبر ۶۳۶ میلادی نبرد قادسیه میان‌رودان یزدگرد سوم خلافت راشدین عمر شکست[۲۷][۲۸]
۶۴۲ م نبرد نهاوند در نزدیکی هگمتانه یزدگرد سوم خلافت راشدین عمر شکست[۲۹]
سقوط ساسانیان[۳۰]

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

یادداشت[ویرایش]

  • الف. ^ اعراب، طی ۶۸ نبرد و در ۲۱ سال ایران را تسخیر کردند. اما در اینجا به مهمترین نبردها اشاره شده‌است.

پانویس[ویرایش]

  1. ↑ متن کارنامه اردشیر بابکان با حروف لاتین
  2. ↑ وینتر و دیگناس، روم و ایران، ۴.
  3. ↑ A Journey to Palmyra: Collected Essays to Remember Delbert R. Hillers "Sometime in the middle of the century, Shapur took possession of Armenia and invaded Roman Mesopotamia. Nisibis and Charrae fell into his hands"
  4. ↑ The Cambridge Ancient History: Volume 12, The Crisis of Empire, AD 193-337, "He captured several tomns and then destroyed a Roman army of 60000 men at Barbalissus (Balis) on the large bend of the Euphrates to the north."
  5. ↑ Maria Brosius, The Persians, (Routledge, 2006), 145.
  6. ↑ Encyclopaedia Iranica "The siege of Dura Europos. The Sasanian siege of Dura Europos in 256 brought an end to the town’s existence and immobilized Šāpūr’s army for several months. The determined resistance put up by the inhabitants forced the assailants to adopt various siege tactics, which eventually resulted in conquest of the city"
  7. ↑ Daryaee 2009.
  8. ↑ Dictionary of Wars "In some minor battles in mesopotamia, Bahram's forces suffered defeat, and the king agreed to peace terms in which Christianity was tolerated throughout the Persian Empire. In turn, the Romans agreed to tolerate Zoroastrianism, the religion of Persia."
  9. ↑ Daryaee, Touraj. "Yazdegerd II". Encyclopaedia Iranica.
  10. ↑ "Welcome to Encyclopaedia Iranica".
  11. ↑ a history of the jews in babylonia v. later sasanian times " Kavad’s last campaign was hardly decisive. Given the troubles he had had to overcome at home and on other frontiers, however, he had achieved a signal victory simply by holding his own. "
  12. ↑ The Persian Empire: A Historical Encyclopedia (2 volumes): A Historical... "When the war finally ended, the Persian Sasanians had triumphed, forcing the Byzantine emperor to pay 400 pounds of gold annually."
  13. ↑ [۱]
  14. ↑ Muhammad and the Origins of Islam, p. 100, در گوگل بوکس
  15. ↑ Martindale, Jones & Morris 1992, p. 167.
  16. ↑ Shapur Shahbazi 1988, pp. 514–522.
  17. ↑ رضا، عنایت الله. ایران و ترکان در روزگار ساسانیان. ص ۹۲ تا ۱۰۵
  18. ↑ Greatrex & Lieu 2002, p. 174.
  19. ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/Second_Perso-Turkic_War
  20. ↑ (Norwich 1997، ص. 94)
  21. ↑ (Oman 1893، ص. 212)
  22. ↑ (Kaegi 2003، صص. 178. 189-190)
  23. ↑ "Sasanian civil war of 628–632". Wikipedia (به انگلیسی). 2019-03-14.
  24. ↑ پیرنیا، ص ۳۵۸ و ۳۵۹
  25. ↑ Michael G. Morony, Iraq After the Muslim Conquest, (Gorgias Press, 2005), 225.[۲]
  26. ↑ Brown, Daniel W. (2011-08-24). A New Introduction to Islam (به انگلیسی). John Wiley & Sons. p. 107. ISBN 9781444357721.
  27. ↑ مشکور، تاریخ ساسانیان‌جلد(۲)، ۱۳۳۳.
  28. ↑ مهاجر، تحلیلی بر نبرد قادسیه، ۲۲۳.
  29. ↑ Dictionary of Islamic Architecture By Anderew Petersen pg.120
  30. ↑ A Short History of Syriac Literature By William Wright. pg 44

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فهرست_نبردهای_شاهنشاهی_ساسانی&oldid=39057431»