ماریان رایت ادلمن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ماریان رایت ادلمن
ماریان رایت ادلمن در ۲۰۱۰
نام هنگام تولدماریان رایت
زادهٔ۶ ژوئن ۱۹۳۹ ‏(۸۴ سال)
بنتسویل، کارولینای جنوبی
ملیتایالات متحده آمریکا
تحصیلات
پیشهفعال حقوق کودکان
سازمانمؤسس و رئیس سابق صندوق دفاع از کودکان
همسر(ها)پیتر ادلمن (ا. ۱۹۶۸)
فرزندان۳, شامل یونا ادلمن و ازرا ادلمن
ماریان رایت ادلمن در ۱۹۹۴

ماریان رایت ادلمن (انگلیسی: Marian Wright Edelman؛ زادهٔ ۶ ژوئن ۱۹۳۹) نویسنده و وکیل اهل ایالات متحده آمریکا و یک فعال آمریکایی در زمینه حقوق کودکان است. او در تمام طول زندگی حرفه‌ای خود حامی آمریکایی‌های محروم بوده‌است. او مؤسس و رئیس سابق صندوق دفاع از کودکان است.[۱] ماریان خود بر رهبرانی همچون مارتین لوتر کینگ جونیور و هیلاری کلینتون تأثیرگذار بوده‌است.[۲]

سال‌های اول زندگی[ویرایش]

ماریان رایت در ۶ ژوئن ۱۹۳۹ در بنتسویل، در ایالت کارولینای جنوبی متولد شد. پدرش آرتور جروم رایت، یک روحانی باپتیست و مادرش مگی لئولا بوئن بود.[۳] در سال ۱۹۵۳، زمانی که او ۱۴ ساله بود، پدرش بر اثر سکته قلبی درگذشت.[۴][۵]

تحصیلات[ویرایش]

او به دبیرستان فنی مارلبورو در بنتسویل رفت. در سال ۱۹۵۶ از آنجا فارغ‌التحصیل شد و به کالج اسپلمن در آتلانتا، جورجیا رفت.[۳]

به دلیل موفقیت‌هایش در آموزش، بورس کمک تحصیلی مریل به او اعطا شد که به او امکان داد تحصیلاتش را در خارج از آمریکا ادامه دهد. او تمدن فرانسه را در دانشگاه سوربن فرانسه و در دانشگاه ژنو در سوئیس خواند. در اتحاد جماهیر شوروی به مدت دو ماه در ترم دوم تحصیل در خارج از کشور، با استفاده از یک کمک آموزشی، تحصیل کرد.

در سال ۱۹۵۹، او در سال آخر به اسپلمن بازگشت و در آنجا به جنبش حقوق مدنی پیوست. در سال ۱۹۶۰ او به همراه ۷۷ دانشجوی دیگر در یک تحصن در رستوران‌های مخصوص سفیدپوستان، در آتلانتا دستگیر شد.[۳] ماریان از اسپلمن به عنوان دانشجوی ممتاز فارغ‌التحصیل شد. او به تحصیل ادامه داد و در مدرسه حقوق ییل ثبت نام کرد و در آنجا عضو گروه دانشجویی جان هی ویتنی بود. در سال ۱۹۶۳ ماریان موفق به اخذ لیسانس حقوق شد.[۱] او همچنین عضو گروه آفریقایی- آمریکایی دلتا سیگما تتا بود.[۶]

ادلمن در ماه مه ۲۰۱۸ به دریافت دکترای افتخاری از دانشگاه لاسال نائل شد.[۷]

فعالیت‌ها[ویرایش]

ادلمن اولین زن آفریقایی‌تبار بود که در سال ۱۹۶۴ در کانون وکلای می‌سی‌سی‌پی پذیرفته شد.[۸][۹][۳] او شروع به وکالت در شعبه می‌سی‌سی‌پی نهاد حقوق بشری صندوق دفاع و آموزش حقوقی (NAACP) کرد[۱۰] و در زمینه مسائل مربوط به عدالت نژادی مرتبط با جنبش حقوق مدنی و دفاع از فعالان در کمپین تابستان آزادی می‌سی‌سی‌پی در سال ۱۹۶۴ فعالیت می‌کرد.[۱۱] او همچنین در راه‌اندازی برنامه «هیت استارت» که برای آموزش و رفاه کودکان خانواده‌های کم درآمد بود کمک کرد.[۱۲]

ادلمن در سال ۱۹۶۸ به واشینگتن رفت، و در آنجا نیز فعالیت‌های خود ادامه داد. او در برگزاری کمپین فقرای مارتین لوتر کینگ جونیور[۱۳] و کنفرانس رهبری مسیحیان جنوب همکاری داشت،[۱۴] او پروژه تحقیقاتی واشینگتن که یک شرکت حقوقی با منافع عمومی بود را ایجاد کرد،[۱۵] و همچنین به مسائل مربوط به کودکی و رشد کودکان وارد شد.

ادلمن در سال ۱۹۷۱ اولین زن سیاه‌پوست بود که به عضویت هیئت امنای دانشگاه ییل انتخاب شد.[۱۶]

در سال ۱۹۷۳، او صندوق دفاع از کودکان را به عنوان صدایی برای کودکان فقیر، کودکان رنگین‌پوست و کودکان معلول تأسیس کرد. این سازمان به عنوان یک مرکز حمایتی و پژوهشی برای مسائل کودکان عمل کرده و مشکلات و راه‌حل‌های احتمالی را برای کودکان نیازمند ثبت کرده‌است. او همچنین در چندین مورد علیه جداسازی مدارس سفید و سیاه شرکت کرد و در هیئت مدیره گروه توسعه کودک می‌سی‌سی‌پی، که یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های «هیت استارت» در آمریکا بود، خدمت کرد.[۱۷]

جوایز[ویرایش]

وی برندهٔ جوایزی همچون نشان افتخار آزادی رئیس‌جمهوری، تالار ملی مشاهیر زن، و جایزه صلح گاندی شده‌است.

منابع[ویرایش]

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Marian Wright Edelman | Biography, Books, & Facts". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Retrieved 2020-12-28.
  2. ↑ Stewart, Nikita (2020-09-03). "Marian Wright Edelman Steps Down, and a New Generation Takes Over". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 2020-12-28.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ "Edelman, Marian Wright – South Carolina Encyclopedia". South Carolina Encyclopedia. Retrieved January 1, 2018.
  4. ↑ Jone Johnson Lewis (2008). "Marian Wright Edelman Biography". About.com. Archived from the original on January 4, 2017. Retrieved October 26, 2008.
  5. ↑ "Marian Wright Edelman Facts". biography.yourdictionary.com. Retrieved January 1, 2018.
  6. ↑ Jannsson, Bruce S. (مه 2, 2014). Brooks/Cole Empowerment Series: The Reluctant Welfare State (8 ed.). Cengage Learning. p. 316. ISBN 978-1-285-74694-4. Retrieved January 1, 2018.
  7. ↑ "La Salle University Awards Marian Wright Edelman Honorary Doctorate at 2018 Commencement". March 14, 2018. Archived from the original on 16 June 2020. Retrieved 19 اكتبر 2021. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  8. ↑ Lomotey, Kofi (2009). Encyclopedia of African American Education. SAGE Publications. p. 140. ISBN 978-1-4129-4050-4.
  9. ↑ Lanker, Brian (August 1989). "I Dream A World". National Geographic. 176 (2): 210.
  10. ↑ Serling Goldberg, Marsha; Feldman, Sonia (2013). Teachers with Class: True Stories of Great Teachers. Andrews McMeel Publishing. p. 38. ISBN 978-0-7407-8687-7.
  11. ↑ Gates Jr., Henry Louis; Brooks, Evelyn (2004). African American Lives. Oxford University Press. p. 265. ISBN 0-19-988286-X.
  12. ↑ Zigler, Edward; Styfco, Sally J. (2010). The Hidden History of Head Start. Oxford University Press. p. 65. ISBN 978-0-19-974550-0.
  13. ↑ "Marian Wright Edelman, Founder and President of the Children's Defense Fund". www.spelman.edu. Retrieved January 1, 2018.
  14. ↑ "The Poor People's Campaign". www.childrensdefense.org. Archived from the original on July 9, 2018. Retrieved January 1, 2018.
  15. ↑ "Marian Wright Edelman". www.childrensdefense.org. Archived from the original on March 19, 2018. Retrieved January 1, 2018.
  16. ↑ "Yale Names 2 Women, One a Black Lawyer, to Board of Trustees (Published 1971)". The New York Times (به انگلیسی). 1971-06-20. ISSN 0362-4331. Retrieved 2020-12-28.
  17. ↑ Hine, Darlene Clark; Thompson, Kathleen (1999). A shining thread of hope the history of Black women in America. New York: Broadway Books. ISBN 978-0-7679-0111-6.

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ماریان_رایت_ادلمن&oldid=39156506»