مخفی بدخشی - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
نام: | مخفی بدخشی |
---|---|
زاده: | ۱۲۵۵ ھ . خورشیدی |
درگذشته: | ۲۸ جدی ۱۳۴۲ ھ . خورشیدی |
زادگاه: | بدخشان |
آرامگاه: | قرهقوزی، ارگو | بدخشان |
پیشه: | شاعر |
کشور: | افغانستان |
مَخفی بَدَخشی (۱۲۵۵ – ۲۸ جدی ۱۳۴۲ ھ . خورشیدی) از شاعران پارسیگوی زن در خراسان بود.
زندگینامه[ویرایش]
مخفی بدخشی لقب او، و نامش سید نسب یا بیگم نسب است. تبار از بدخشان بود و در کابل و قندهار سکونت داشت.
مخفی بدخشی دانش و معلومات عمومی را بهگونهٔ مخفی و بهدور از نظر سیاسیون وقت از بزرگان و آگاهان خانواده خویش فرا گرفت. وی معاصر شاعر زن ایرانی فروغ فرخزاد است.[۱]
نیاکان مخفی بدخشی از امیران محلی بدخشان بودند و خانوادهاش در روزگار پادشاهی امیر عبدالرحمن خان از بدخشان به قندهار تبعید شدند.[۲]
مخفی در شانزده سالگی به سرودن شعر آغاز کرد.[۳]
مخفی بیشترین اشعارش را در محلهای بنام قرهقوزی که همانجا نیز زندگی مینمود، سرودهاست. وی ازدواج نکرد و بیشتر عمر خود را در کنار خانوادهاش در حالت تبعید سیاسی در شهرهای کابل و قندهار در دوره امیرعبدالرحمن خان بهسر برد.
مخفی دختر مردی است به نام میرمحمودشاه بدخشی (میر محمود عاجز) بود که او نیز شاعر بوده و کتابی هم به نام چارباغ بدو منسوب است که اینک در دست نیست. برادران مخفی، میر محمد غمگین و میر سهراب سودا هم، شاعر بودهاند.[۴]
آثار او زیر عنوان لعلپارهها در مجله کابل به چاپ رسیدهاست. پارکی زنانه و دبیرستانی[۵] نیز در بدخشان به نام او نامگذاری شدهاست.[۳]
نمونه شعر[ویرایش]
در مورد زیبالنساء بیگم:
بشکند دستی که خم در گردن یاری نشد | کور به، چشمی که لذتگیر دیداری نشد | |
صد بهار آخر شد و هر گل به فرقی جا گرفت | غنچه باغ دل ما زیب دستاری نشد | |
هرکه آمد در جهان بودش خریداری، ولی | پیر شد زیبالنّساء او را خریداری نشد |
منابع[ویرایش]
بر پایه: نوابی، حبیب، دیوان اشعار مخفی بدخشی، کابل: چاپ دوم زمستان ۱۳۷۹.
شاعران فارسیسرای ورای مرزهای ایران | |
---|---|
افغانستان | |
تاجیکستان | |
شبهقاره هند: هند و پاکستان | طالب آملی • باذل مشهدی • آزاد بلگرامی • جهانآرا بیگم • فیضی دکنی • امیرخسرو دهلوی • بیدل دهلوی • زیبالنسا • اقبال لاهوری• غالب دهلوی • سرمد کاشانی • سلیمه سلطان بیگم • عمید لویکی • ندیم کشمیری |
گروهها و فهرستها همگی به ترتیب الفبای فارسی هستند |