مخفی بدخشی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مخفی بدخشی
نام: مخفی بدخشی
زاده: ۱۲۵۵ ھ . خورشیدی
درگذشته: ۲۸ جدی ۱۳۴۲ ھ . خورشیدی
زادگاه: بدخشان
آرامگاه: قره‌قوزی، ارگو | بدخشان
پیشه: شاعر
کشور: افغانستان

مَخفی بَدَخشی (۱۲۵۵ – ۲۸ جدی ۱۳۴۲ ھ . خورشیدی) از شاعران پارسی‌گوی زن در خراسان بود.

زندگی‌نامه[ویرایش]

مخفی بدخشی لقب او، و نامش سید نسب یا بیگم نسب است. تبار از بدخشان بود و در کابل و قندهار سکونت داشت.

مخفی بدخشی دانش و معلومات عمومی را به‌گونهٔ مخفی و به‌دور از نظر سیاسیون وقت از بزرگان و آگاهان خانواده خویش فرا گرفت. وی معاصر شاعر زن ایرانی فروغ فرخزاد است.[۱]

نیاکان مخفی بدخشی از امیران محلی بدخشان بودند و خانواده‌اش در روزگار پادشاهی امیر عبدالرحمن خان از بدخشان به قندهار تبعید شدند.[۲]

مخفی در شانزده سالگی به سرودن شعر آغاز کرد.[۳]

مخفی بیشترین اشعارش را در محله‌ای بنام قره‌قوزی که همان‌جا نیز زندگی می‌نمود، سروده‌است. وی ازدواج نکرد و بیشتر عمر خود را در کنار خانواده‌اش در حالت تبعید سیاسی در شهرهای کابل و قندهار در دوره امیرعبدالرحمن خان به‌سر برد.

مخفی دختر مردی است به نام میرمحمودشاه بدخشی (میر محمود عاجز) بود که او نیز شاعر بوده و کتابی هم به نام چارباغ بدو منسوب است که اینک در دست نیست. برادران مخفی، میر محمد غمگین و میر سهراب سودا هم، شاعر بوده‌اند.[۴]

آثار او زیر عنوان لعل‌پاره‌ها در مجله کابل به چاپ رسیده‌است. پارکی زنانه و دبیرستانی[۵] نیز در بدخشان به نام او نام‌گذاری شده‌است.[۳]

نمونه شعر[ویرایش]

در مورد زیب‌النساء بیگم:

بشکند دستی که خم در گردن یاری نشدکور به، چشمی که لذت‌گیر دیداری نشد
صد بهار آخر شد و هر گل به فرقی جا گرفتغنچه باغ دل ما زیب دستاری نشد
هرکه آمد در جهان بودش خریداری، ولیپیر شد زیب‌النّساء او را خریداری نشد

منابع[ویرایش]

بر پایه: نوابی، حبیب، دیوان اشعار مخفی بدخشی، کابل: چاپ دوم زمستان ۱۳۷۹.