مرجان ساتراپی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مرجان ساتراپی
کن ۲۰۰۹
زادهٔ۱ آذر ۱۳۴۸ (۵۴ سال)
رشت، ایران
پیشهنویسنده و انیماتور

مرجان ساتراپی (مرجان ابراهیمی[نیازمند منبع]) (متولد ۱ آذر ۱۳۴۸ در رشت) نویسنده، کارگردان، فعال حقوق بشر و انیماتور داستان‌های مصور است. شهرت او بیشتر به خاطر رشته داستان‌های مصور پرسپولیس است که جلد اول آن در سال ۲۰۰۰ به زبان فرانسوی چاپ شد. همچنین انیمیشن پرسپولیس به کارگردانی ساتراپی و ونسان پارونو در سال ۲۰۰۷، جایزه هیئت داوران را از جشنوارهٔ فیلم کن دریافت کرد.[۱]

زندگی‌نامه[ویرایش]

مرجان ساتراپی در سال ۱۳۴۸ در رشت به دنیا آمد. جد مادری وی در زمان ناصرالدین شاه قاجار مدتی والی گیلان بود و بهمین علت خانواده مادری وی فامیل ساتراپی را برای خود برگزیده اند.[نیازمند منبع]

خانواده مرجان از روشنفکران مارکسیستی بودند که علیه شاه مبارزات انتخاباتی می کردند. مرجان در نوجوانی و جوانی یک مارکسیست-آنارشیست بود و شاه را فاسد می‌دانست. او می‌گوید که شاه یک دیکتاتور واقعی بود مثل پینوشه یا پاپادوپولوس و همه دیکتاتورهای دیگر که از سوی آمریکا حمایت می‌شدند.[۲][۳][۴][۵]

او در سال‌های انقلاب ایران و جنگ ایران و عراق در تهران بزرگ شد و در سال ۱۹۸۳ در ۱۴ سالگی توسط خانواده به وین اتریش فرستاده شد و نوجوانی را در تنهایی گذرانید.

وی بعد از پایان دوران دبیرستان، برای تحصیلات دانشگاهی به ایران برگشت. مرجان از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۳ در دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه آزاد در رشتهٔ ارتباط تصویری درس خوانده‌است و از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۴، به نوبت یا هم‌زمان، به عنوان تصویرگر مجله‌ها یا تدریس زبان فرانسه و زبان انگلیسی و نقاشی یا به عنوان گرافیست مشغول به کار بوده‌است. پس از ازدواج و سپس جدایی، مرجان ساتراپی در سال ۱۹۹۴ راهی فرانسه شد و تا سال ۱۹۹۷ در استراسبورگ در رشتهٔ تصویرگری آموزش دید. او از سال ۱۹۹۷ در پاریس زندگی می‌کند و حرفه اش نقاشی و تألیف کتابهای کودکان است و با مجلات و روزنامه‌های متعددی همکاری دارد.[۶]

در تاریخ ۳۰ آوریل ۲۰۰۸ از سوی سازمان‌دهندگان جشنواره فیلم کن اعلام شد که مرجان ساتراپی، عضوی از هیئت داوران جشنواره کن ۲۰۰۸ برای تعیین برنده نخل طلایی، جایزه اصلی جشنواره‌است.[۷]

در تاریخ ۱۶ ژوئن ۲۰۰۹، مرجان ساتراپی و محسن مخملباف، در نشست رسمی پارلمان اروپا در بروکسل حضور پیدا کرده و از اعتراضات پس از انتخابات خمایت کرده و در انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری ایران، از مقام‌های اروپایی خواستند تا ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد را به رسمیت نشناسند و از جنبش اجتماعی مردم ایران حمایت کنند.[۸][۹]

آثار[ویرایش]

پرسپولیس[ویرایش]

رشته کتاب‌های پرسپولیس شامل چهار کتاب است که تاکنون در فرانسه بیش از دویست هزار نسخه به فروش رسیده‌است.[۱۰]

این رمان به شیوه اتوبیوگرافی بوده و شخصیت اصلی رمان که راوی داستان است، دختری ایرانی است به نام مرجان. مرجان دختری است که در جریان انقلاب ایران و بحران جنگ ایران و عراق به تشویق خانواده از کشور خارج شده و به اتریش می‌رود. این کتاب‌ها روایت جنگ و آوارگی، زندگی مهاجری در اروپا، بحران‌های مذهبی و سنتی جامعه ایران و حوادث انقلاب و جنگ هستند و تاریخ دههٔ بعد از جنگ ایران را از دید وی بیان می‌کنند.

پرسپولیس ۲٫۰[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: پرسپولیس ۲٫۰

در پی اعتراض جمعی از مردم ایران نسبت به نتایج اعلام‌شده در انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری ایران، داستان مصور و اینتراکتیو «پرسپولیس ۲٫۰»، که برگرفته از سبک کار مرجان ساتراپی در رشته کتاب‌های پرسپولیس بود، در شبکه اینترنت منتشر شد.[۱۱]

فیلم پرسپولیس[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: پرسپولیس (فیلم)

فیلم پرسپولیس نخستین فیلم سینمایی مرجان ساتراپی است که در سال ۲۰۰۷ در فرانسه و بر اساس داستان مصور پرسپولیس ساخته شده‌است.

این فیلم جایزه هیئت داوران جشنواره بین‌المللی فیلم کن در سال ۲۰۰۷ را به خود اختصاص داد.

وی هنگام دریافت جایزه در جشنواره فیلم کن، آن را به مردم ایران اهدا کرد.[۱۲]

این فیلم از سوی برخی نهادها و رسانه‌های دولتی ایران، به عنوان اثری «ضد ایرانی»[۱۳] و «ضداسلامی»[۱۴] معرفی شده‌است. در تاریخ ۲۵ بهمن۱۳۹۷ این فیلم با دوبله فارسی از شبکه ماهواره ای بی‌بی‌سی فارسی به نمایش درآمد.

فیلم خورش آلو با مرغ[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: خورش آلو با مرغ (فیلم)

مرجان ساتراپی فیلم خورش آلو با مرغ، بر اساس کتابی به همین نام، در ژانر درام و با همکاری ونسان پارونو و بازی گلشیفته فراهانی در سال ۲۰۱۱ کارگردانی کرد.[۱۵][۱۶][۱۷]

فهرست کتاب‌ها[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. ↑ Jones، Vanessa E. (۲۰۰۴-۱۰-۰۴). «A life in graphic detail». Boston.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۰-۱۲.
  2. ↑ Hattenstone، Simon (۲۰۰۸-۰۳-۲۹). «Confessions of Miss Mischief» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۸.
  3. ↑ «ساتراپی: زیر چادر خودم را بدبخت حس می‌کردم». www.radiofarda.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۸.
  4. ↑ «Marjane Satrapi: Biography, Books & Quotes».
  5. ↑ www.coursesidekick.com https://www.coursesidekick.com/sociology/472638. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۸. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  6. ↑ «جایزه ویژه داوران کن برای مرجانه ساتراپی». BBC Persian. ۱۳۸۶-۰۳-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۰-۱۲.
  7. ↑ «کوری و مرجان ساتراپی در جشنواره کن». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۰-۱۲.
  8. ↑ محسن مخملباف: گزارش به پارلمان اروپا دربارهٔ انتخابات, رادیو زمانه
  9. ↑ مخملباف: «این انتخابات یک جنبش اجتماعی است», بی‌بی‌سی فارسی
  10. ↑ «روزنامهٔ FAZ». دریافت‌شده در ۲۸ مه ۲۰۰۷.
  11. ↑ پرسپولیس ۲: پرندهٔ کوچک ترانه‌ای برای مردم سرزمینم بخوان، دویچه وله فارسی
  12. ↑ جایزه ویژه داوران کن برای مرجانه ساتراپی, بی‌بی‌سی فارسی
  13. ↑ ««پرسپولیس»، روایتی تلخ از ایران در جشنواره کن». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲ ژوئن ۲۰۰۷.
  14. ↑ کلهر: توجه کن به «پرسپولیس» در راستای اسلام‌ستیزی فرانسه‌است
  15. ↑ Weissberg، Jay (۲۰۱۱-۰۹-۰۳). «Chicken With Plums». Variety (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۰-۱۲.
  16. ↑ «Chicken with Plums: Venice Film Review». The Hollywood Reporter (به انگلیسی). ۲۰۱۱-۰۹-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۰-۱۲.
  17. ↑ "Chicken With Plums (Poulet Aux Prunes) – review". the Guardian (به انگلیسی). 2011-09-04. Retrieved 2021-10-12.
  18. ↑ به كوشش مرجان ساتراپى. زن زندگی آزادی

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=مرجان_ساتراپی&oldid=38977887»