میرزا صادق بروجردی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

میرزا صادق بروجردی
زادهٔ۱۲۳۷
بروجرد
درگذشت۱۳۲۲
کرمانشاه

میرزا صادق بروجردی (۱۲۳۷—۱۳۲۲ خورشیدی) مشروطه‌خواه و شاعر بود.

زندگینامه[ویرایش]

سال ۱۲۳۷ در شهر بروجرد به دنیا آمد. نام پدرش «میرزا عبدالاحد» بود. در ۲۷ سالگی به تهران آمد و به تحصیل پرداخت و علوم قدیم را به کلی فراگرفت و در علوم ادبی، فقه و اصول، فلسفه و حکمت مهارت پیدا کرد.[۱] سپس به جهانگردی پرداخت و در شهر استامبول به تجارت پرداخت و با سیدجمال‌الدین اسدآبادی آشنا شد. از پانزده‌سالگی به سرودن شعر پرداخت و تا آخر عمر در حدود هفتادهزار بیت سرود و در مورد مسایل اخلاقی، اجتماعی، وطن‌پرستی، ملی و ترویج فرهنگ سرود. در کنار نویسندگی برای جراید پایتخت، مدیریت و سردبیری چند جریده از جمله هفته‌نامهٔ «فلق» را در هشتم دی ماه سال ۱۳۰۱ در تهران[۲] با موضوع اجتماعی و «دستور اخوت» را برعهده داشت، در دوران سلطنت رضاشاه مانند بسیاری از اهل قلم روزنامه‌نگاری را کنار گذاشت. او یکی از آزادی‌خواهان صدر مشروطیت بود و از جمله شاگردان و مریدان سیدجمال‌الدین اسدآبادی بود. او با بانو ایران مهران دختر میرزا غلامحسین خان مهران ازدواج کرد، که نویسنده و شاعر آزادی‌خواهی بود که چهل‌هزار بیت در انواع قصیده، غزل و رباعی سروده بود[۳].

میرزا صادق بروجردی در اواخر عمر خود حدود ۲۵ سال ساکن کرمانشاه بود و در سال ۱۳۲۲ در همان شهر بدرود حیات گفت.[۱]

فرزندان او[ویرایش]

کتاب‌های او[ویرایش]

چند شعر از او[ویرایش]

این شعر را برای سنگ مزار خود سروده‌است:

«صادق» وطن عزیز خود دارد دوستشد جوهر حب‌الوطنش در رگ و پوست
مشهور به صادق بروجردی اوستقبرش چو بهشت جاودانی نیکوست[۱]

از اوست:

طلب دوستی از دشمن بدکیش مکنآن که بیگانه بود در بر خود خویش مکن
یار جویی مرو اندر عقب مار سیاهنوش خواهی تن خود در خطر نیش مکن
ذکر آن باش که مغلوب نگردی از خصمرحم و انصاف توقع ز بداندیش مکن
کار چون سست شود بر سر او سخت بایستچون شدی سخت ز هر حادثه تشويش مکن
تیغ اندر کف هر دشمن خونخواره مدهگرگ را همچو شبان در عقب میش مکن
مرهمی نه به دل ریش به هنگام علاجتا توانی به جهان هیچ دلی ریش مکن
چارهٔ کار ز بیچاره نما از ره مهرخواهش خلق خدا روز کم و بیش مکن
مهربان باش به مخلوق خدا خاصه فقیرنظر از روی غضب بر رخ درویش مکن
چون که اولاد بشر قابل هر تربیت استبد اگر خوب شد از سابقه تفتیش مکن
هر زمانی به جهان مقتضی یک کاری ستفکر امروز ز آینده و از پیش مکن
اگر آسودگی خود طلبی چون صادقطلب دوستی از دشمن بدکیش مکن[۱]

پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ «میرزا صادق بروجردی». مشاهیر و مفاخر و هنرمندان بروجرد. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۹۱.
  2. «رویدادها و مناسبت‌های تقویم خورشیدی». تبدیل نت. دریافت‌شده در ۲ مرداد ۱۳۹۱.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ «خاندان مهران». پژوهشکده باقرالعلوم. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۹۱.

منابع[ویرایش]

  • کتاب «نخست وزیران ایران»، مسعود بهنود، ص۳۱۷.
  • رجال عصر پهلوی به روایت اسناد(دکتر اقبال)، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، سال۱۳۷۹، ص۲۱.
  • کتاب«خاندانهای حکومتگر ایران»، باقر عاقلی، انتشارات نامک، سال۱۳۸۶، ص۵۱۲، ۵۰۸ و۵۰۷.
  • قلم و سیاست، محمدعلی سفری، انتشارات نامک، سال۱۳۷۳، جلد۲، ص۳۲۳.
  • رجال عصرپهلوی به روایت اسناد(حسنعلی منصور)، جلد۲، مرکزی بررسی اسناد، سال۱۳۸۴، ص۴۹۱.
  • کتاب«خاطرات من»، حسن اعظام قدسی، انتشارات کارنگ، سال۱۳۴۹، جلد اول، ص۳۰۳.
  • سخنوران بروجرد، غلامرضا مولانا.
  • دورنمایی از شهرستان بروجرد، حسین حزین.
  • مهران
  • رویدادها و مناسبت‌های تقویم خورشیدی
  • صادق بروجردی[پیوند مرده]