French
Deutschمینوی خرد - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
| از سلسله مباحث |
| مَزدَیَسنا |
|---|
 |
 درگاه مزدیسنا |
| عنوان اصلی | دادِسْتان مینویِ خِرَد |
|---|---|
| کشور | ایران ساسانی |
| زبان | پارسی میانه |
| موضوع(ها) | پند و اندرز |
دادِسْتان مینویِ خِرَد یا به اختصار مینویِ خِرَد کتابی به زبان پارسی میانه است که صورت پهلوی و پازند آن و نیز ترجمه‌هایی به سنسکریت و فارسی کهن (هم نظم و هم نثر) باقی مانده‌است. این اثر به صورت مجموعهٔ پرسش‌هایی است که «دانا» نامی از مینوی خرد (روح عقل) می‌کند و پاسخ‌هایی که مینوی خرد به پرسش‌های وی می‌دهد. واژهٔ دادِستان که در نام کامل کتاب دیده می‌شود به معنی حکم، رأی یا فتوا است.
این اثر در ۶۳ فصل (یک دیباچه و ۶۲ پرسش و پاسخ) تدوین شده‌است. مینوی خرد به دلیل اشتمال بر نکات و اشاره‌های اساطیری اهمیت دارد. زمان تألیف کتاب را به احتمال در اواخر دوران ساسانی دانسته‌اند.[۱] درین کتاب همچنین به نبردهای ایرانیان با ترکان و رومیان اشاره شده‌است. تأثیر زبان پارسی نو چه از لحاظ دستوری و چه از لحاظ واژگانی در کتاب دیده نمی‌شود.[۱]
کتاب مینوی خرد را احمد تفضلی به فارسی امروزی ترجمه کرده‌است و در سال ۱۳۵۴ چاپ شده‌است. تفضلی پیش از ترجمهٔ کتاب، برای آن واژه‌نامه‌ای در سال ۱۳۴۸ منتشر کرده‌است.
بخشی از کتاب[ویرایش]
ترجمهٔ بخشی از پرسش ۳۷ از مینوی خرد:
«پرسید دانا مینوی خرد را که مردمان به چند راه و بهانهٔ کرفه به بهشت بیش رسند؟
مینوی خرد پاسخ کرد که:
- نخست کرفه رادی
- و دیگر راستی
- و سدیگر سپاسداری
- و چهارم خورسندی
- پنجم نیکی کردن باید به نیکان و دوست بودن به هر کس …»[۲]
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ابولقاسمی، محسن، تاریخ زبان فارسی، سازمان سمت، ۱۳۷۳.
- تفضلی، احمد. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. به کوشش ژاله آموزگار. چاپ سوم تهران: سخن ۱۳۷۸.
- مینوی خرد، ترجمهٔ احمد تفضلی، به کوشش به کوشش ژاله آموزگار. (ویراست ویرایش سوم)، توس، ۱۳۸۰
پیوند به بیرون[ویرایش]
| کلیات |  | |
|---|---|---|
| خدایگان | ||
| آفریدگان مینوی | ||
| آفریدگان دنیوی | ||
| پادشاهان | ||
| پهلوانان | ||
| جای‌ها | ||
| نسک‌ها | اوستا • بندهشن • گزیده‌های زادسپرم • جاماسپی • روایت‌های پهلوی • دینکرد • هفت هات • وندیداد • یشت‌ها • ویرازگان • شایست نشایست • مینوی خرد | |
