نبرد اوتلوق‌بئلی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نبرد اوتلوق‌بئلی
	بخشی از جنگ‌های عثمانی و آق‌قویونلو
	; مینیاتوری از جنگ در سده ۱۷ میلادی
تاریخ	۱۱ اوگوست ۱۴۷۳
موقعیت	اوتلوق‌بئلی، ارزنجان
نتایج	پیروزی قاطع قوای عثمانی عثمانی‌ها قدرت آق‌قویونلو در شرق را تقریباً نابود کردند.; این پیروزی امپراتوری عثمانی سبب تضعیف آق‌قویونلو شد و باعث سلطه دشمن قویتر برای عثمانی یعنی امپراتوری صفوی در شرق شد.;
طرف‌های درگیر
; امپراتوری عثمانی	; سلطنت آق‌قویونلو
فرماندهان و رهبران
سلطان محمد فاتح; بایزید دوم; داوود پاشا;	اوزون حسن †; اوغورلو محمد; زین العابدین بن احمد;
قوا
۱۰۰٬۰۰۰–۲۰٬۰۰۰;	۱۱۰٬۰۰۰–۲۰٬۰۰۰:;
تلفات و خسارات
۱٬۰۰۰	سنگین ۲۰٬۰۰۰.;
	موقعیت نبرد بروی نقشه - ترکیه امروزی

نبرد اوتلوق‌بئلی نبرد بین آق قونونلو و امپراتوری عثمانی بود که در ۱۱ اوت سال ۱۴۷۳ جنگیدند.

دلایل درگیری[ویرایش]

سیاست نظامی تهاجمی محمد فاتح در تصرف تاج و تخت امپراتوری بیزانس منجر به سقوط قسطنطنیه در سال ۱۴۵۳ شد. حاکمان مستقل بیزانس یونان پس از این واقعه، همچنان در برخی مناطق حکومت کردند. یکی از این حوزه‌ها، امپراتوری ترابوزان بود. هنگامی که در سال ۱۴۶۱، محمد برای پاک کردن بقایای حکومت بیزانس راهی شرق شد، با آق‌قویونلو، قبیله ای که حاکم بر اراضی عظیم در آناتولی شرقی روبرو شد. ^{^{[نیازمند منبع]}}

رهبر آنها، اوزون حسن، سنت روابط نزدیک بین تاج و تخت بیزانس و پادشاهی خود را ادامه داد، بنابراین وی از امپراتوری ترابوزان حمایت کرد و به آنها کمکهای نظامی فرستاد، اما حمایت او برای نجات ترابوزان از نیروهای عثمانی کافی نبود. سلطان محمد فاتخ تمام منطقه دریای سیاه شرقی را فتح کرد. اوزون حسن تصمیم گرفت از قدرتهای مسیحی کمک بخواهد، زیرا فکر می‌کرد که عثمانی‌ها به سلطنت خودش چشم دارند؛ بنابراین، وی تصمیم گرفت با جمهوری ونیز، رقیب امپراتوری عثمانی در آن زمان، پیمانی منعقد کند. ^{^{[نیازمند منبع]}}

در پاسخ به پیمان اوزون حسن با ونیز، سلطان عثمانی محمد فاتح، ابتدا گروهی از سپاهیان ینی چری را که به فرماندهی چهره‌های مختلفی از جمله Radu cel Frumos ارسال کرد، این قشون‌ها از پادگانهای مهم محافظت می‌کردند و در انتظار حمله عثمانی بر شورشیان آناتولی بودند. ^{^{[نیازمند منبع]}}

یکی دیگر از دلایل ایجاد تنش میان آق‌قویونلو و عثمانی، موضع‌گیری سیاسی قبیله قدرتمند دیگر آناتولی، قرامانیان بود. قاسم بیگ، حاکم قرامانیان، از قدرت در حال رشد اوزون حسن حمایت می‌کرد. این دو قدرت با همکاری علیه پیشروی عثمانی در آناتولی کار می‌کردند. در سال ۱۴۷۱، یک عملیات موفقیت‌آمیز عثمانی علیه قرامانیان قدرت قبیله را کاهش داد. ^{^{[نیازمند منبع]}}

نبرد[ویرایش]

سلطان محمد فاتح، با ارتش خود در سال ۱۴۷۳ بازگشت تا اوزون حسن را شکست دهد. آق‌قویونلو‌ها دارای ارتشی سنتی بودند که حاوی مقادیر قابل توجهی سواره‌ی سبک بود در حالی که ارتش عثمانی از آخرین فنون جنگ استفاده می‌کرد؛ آن‌ها با اسلحه و توپ آمدند. این اختلاف بین قدرت‌های دو ارتش، سبب شد که طرف عثمانی به یک پیروزی قاطع دست یابد؛ در حالی که ارتش آق‌قویونلو تقریباً در یک روز نابود شدند.

عواقب بعدی[ویرایش]

عثمانی‌ها، قدرت آق‌قویونلو در شرق را تقریباً نابود کردند. آق‌قویونلو، سال‌های بعد، توسط شاه اسماعیل ایران به کلی نابود شد. این پیروزی امپراتوری صفوی، دشمن جدیدی را برای امپراطوری عثمانی در شرق به وجود می‌آورد؛ مسابقه‌ی بین دو امپراطوری با سقوط سلسله صفوی از قدرت در قرن هجدهم به پایان رسید.

منابع[ویرایش]

↑ Babinger, Franz (1992). Mehmed the Conqueror and His Time. Princeton University Press. p. 315. ISBN 978-0-691-01078-6. Retrieved 10 April 2011.
↑ Somel, Selçuk Akşin, Historical dictionary of the Ottoman Empire, (Scarecrow Press Inc. , 2003), xc.
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ Diyanet İslam Ansiklopedisi, Otlukbeli Maddesi,Erhan Afyoncu c.34, s.5
↑ ^۴٫۰ ^۴٫۱ Franz Babinger, Fatih Sultan Mehmet ve Zamanı, çev. Dost Körpe, Oğlak Yayınları, İstanbul 2003

[Babinger1992-1] Babinger, Franz (1992). Mehmed the Conqueror and His Time. Princeton University Press. p. 315. ISBN 978-0-691-01078-6. Retrieved 10 April 2011.

[2] Somel, Selçuk Akşin, Historical dictionary of the Ottoman Empire, (Scarecrow Press Inc. , 2003), xc.

[ReferenceA-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ Diyanet İslam Ansiklopedisi, Otlukbeli Maddesi,Erhan Afyoncu c.34, s.5

[ReferenceB-4] ۴٫۰ ^۴٫۱ Franz Babinger, Fatih Sultan Mehmet ve Zamanı, çev. Dost Körpe, Oğlak Yayınları, İstanbul 2003

[۲]

[۱]

[۳]

[۴]