نصرت فتح‌علی خان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نصرت فتح علی خان
نصرت خان در حال اجرا در رویال آلبرت هال، ۱۹۸۷
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولد	پرویز فتح علی خان
نام(های) دیگر	شاهنشاه قوالی، خان صاحب، نصرت خان
زاده	۲۲ مهر ۱۳۲۷ (خورشیدی) فیصل‌آباد، پنجاب، پاکستان
درگذشته	۲۵ مرداد ۱۳۷۶ (خورشیدی) لندن انگلستان
ژانر	قوالی، غزل، موسیقی تلفیقی
سازهای اصلی
هارمونیوم طبله

نصرت فتح‌علی خان،^[۱] (۲۲ مهر ۱۳۲۷–۲۵ مرداد ۱۳۷۶) خواننده و استاد سبک قَوّالی^[۲] اصالتاً هزاره^[۳] اهل پاکستان بود.

نصرت فتح‌علی خان، از دریافت‌کنندگان جایزهٔ پیکاسو است. از ترانه‌های مشهور وی می‌توان به دللگی و دم مست قلندر اشاره کرد.

زندگی[ویرایش]

وی در ۱۳ اکتبر ۱۹۴۸، در شهر فیصل‌آباد در پنجاب، پاکستان متولد شد. پدر وی فاتح علی خان، موسیقی‌شناس، نوازنده و خواننده موسیقی قوالی بود. پدرش در سال ۱۹۶۴ درگذشت و نصرت مجبور شد که جای پدر را در گروه پر کند. نصرت توسط عمویش، استاد مبارک علی خان تحت آموزش قرار گرفت.

نصرت فتح علی خان، در طول زندگی خود توانست سبک قَوّالی را به موسیقی جهانی معرفی کند.^[۴] وی با مایکل بروک در هالی ود هم موسیقی بسیار موفقی ارائه داده بود که پذیرش جهانی داشت. از بهترین غزل‌ها و قوالی‌های او می‌توان به غزل‌های زیر اشاره نمود.

1. دل لگی
2. تم ایک گورکه دهندا هو (تو یک معمایی)
3. آفرین آفرین
4. دم مست قلندر
5. سخی شهباز قلندر
6. دلهی کا سهرا (تاج گل داماد)
7. مزه آگیا (حال کردم)
8. مست نظروں سی الله بچای (خدا از نگاه مستش پناه بده)
9. تنهایی
10. سانسوں کی مالا په (رو دسته گل نفس هام)
11. علی دا ملنگ (سرمستِ علی ام)
12. هنجو اکهیاں دی (اشک‌ها در خیمه چشمات)
13. من اٹکیا بیپرواه (وجودم بدون هراس)
14. رب نوں مناواں کدهی یار نوں مناواں (یا خدامو خوش کنم یا یارمو)
15. حق علی علی
16. وهی خدا هی (همون خداست)

قابل ذکر است که ایشان صدها قوالی و غزل هت داده که خارج از بیان است. صدای او خیلی زود در اعماق روح شنوندگان اثر می‌کرد و هنوز موسیقی او در سراسر جهان پخش می‌شود. نصرت فاتح‌علی خان در تاریخ ۱۶ اوت ۱۹۹۷ میلادی، بر اثر عارضه قلبی در بیمارستانی در لندن درگذشت. وی در هنگام مرگ ۴۸ سال داشت.^[۵]

منابع[ویرایش]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نصرت فتح‌علی خان موجود است.