نیازمند منبع - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نمونهٔ نمایش‌یافتهٔ الگوی نیازمند منبع در ویکی‌پدیای انگلیسی

«[نیازمند منبع]» (انگلیسی: Citation needed) برچسبی است که ویرایشگران ویکی‌پدیا برای درخواست افزودن یادکرد، آن را به ادعاهای فاقد منبع مقاله‌ها می‌افزایند. این اصطلاح بازتاب‌دهندهٔ سیاست‌های تأییدپذیری و تحقیق دست اول ممنوع در ویکی‌پدیا بوده و به یک میم اینترنتی متداول تبدیل شده‌است. در ویکی‌پدیای فارسی، شکل نمایش‌یافتهٔ این الگو به این شکل است: [نیازمند منبع]

کاربرد در ویکی‌پدیا[ویرایش]

ویرایشگران بر پایه سیاست ویکی‌پدیا باید برای محتوا منبع بیفزایند تا از دقت و بی‌طرفی آن اطمینان حاصل شده و از ارائهٔ تحقیق دست اول جلوگیری شود.[۱] در ژوئن ۲۰۰۵، یکی از ویرایشگران ویکی‌پدیا با نام کریس شرلوک با نام کاربری Ta bu shi da yu الگوی «نیازمند منبع» را جهت افزودن به عبارت‌های بدون منبعی که نیاز به تأییدپذیری دارند، ایجاد کرد.[۲][۳] از این الگو مکرراً در مقاله‌ها استفاده شده‌است—۱۴٬۵۲۴ صفحه در ویکی‌پدیای فارسی با این الگو نشانه‌گذاری شده‌اند.[۴]

استفاده خارج از ویکی‌پدیا[ویرایش]

یک کامیک xkcd که یک معترض با یک پلاکارد «[نیازمند منبع]» را به‌تصویر کشیده‌است.

در سال ۲۰۰۷ وب‌کامیک Xkcd کامیکی را منتشر کرد که «معترض ویکی‌پدیایی» نام داشت. در این کامیک، گروهی از مردم در حال گوش دادن به سخنرانی یک سیاستمدار هستند و یک معترض پلاکاردی را بالا می‌آورد که روی آن عبارت «[نیازمند منبع[۵] با رنگ آبی خاص ویکی‌پدیا و ابرپیوند داخلی نوشته شده‌است.[۶] این کامیک همچنین منجر به ظهور یک میم در ویکی «اکسپلین Xkcf» شد که طبق آن، افراد برچسب «نیازمند منبع» را پس از عبارت‌های بدیهی قرار می‌دادند.[۵] رندال مونرو، خالق Xkcd، به طریقه‌ای مشابه از برچسب «نیازمند منبع» در وبلاگ خود با نام What if? استفاده کرد،[۵][۷] و متعاقباً از این برچسب در کتاب گردآوری مجموعه مدخل‌های این وبلاگ نیز استفاده کرد.[۸]

در سال ۲۰۰۸، مت ماچتلی استیکرهایی را با استفاده از برچسب «[نیازمند منبع]» چاپ کرد و از مردم خواست که آن‌ها را به محتوای تبلیغاتی بچسبانند.[۹] بعدها نام «ویکیفیتی» برای این گونه از گرافیتی‌ها انتخاب شد.[۱۰]

«معترضان» در گردهمایی برای بازگرداندن سلامت و/یا ترس، ۲۰۱۰

در سال ۲۰۱۰، مجری‌های تلویزیونی آمریکا از جمله جان استوارت و استیون کلبر گردهمایی برای بازگرداندن سلامت و/یا ترس را در نشنال مال واقع در واشینگتن، دی.سی. میزبانی کردند که در آن، بعضی «معترضان» پلاکاردهایی حاوی عبارت «[نیازمند منبع]» را در دست گرفتند.[۱۱]

در سال ۲۰۱۱، کارل تئودور تسو گوتنبرگ، وزیر دفاع آلمان با اتهام دستبرد فکری در پایان‌نامهٔ دکترای خود مواجه شد. معترضان با پلاکاردهای «[نیازمند منبع]» خواستار توجه به بسیاری از متن‌های موجود در پایان‌نامهٔ او شدند که منابع آن‌ها مشخص نبود.[۱۲]

یادداشت‌ها[ویرایش]

  1. In the source, the first "[citation needed]" bears a link to a Google search for Chevrolet Citation on craigslist, while the second is a link to the Wikipedia article Citation (horse).

منابع[ویرایش]

  1. 栗岡 幹英 [Masahide Kurioka] (2010-03-01). "インターネットは言論の公共圏たりうるか:ブログとウィキペディアの内容分析" [Can the Internet be the Public Sphere of Discourse?: Contents Analysis of Blog and Wikipedia]. 奈良女子大学社会学論集 [Nara Women's University Sociological Studies] (به ژاپنی). 奈良女子大学社会学研究会 [Nara Women's University Sociological Study Group] (17): 133–151. ISSN 1340-4032.
  2. Chris Sherlock. "User Chris Sherlock". Stack Overflow. Archived from the original on 2018-05-10. Retrieved 2020-12-16.
  3. en:Template:Fact, oldid 17662960
  4. رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع، ویکی‌پدیا، ۲۰۲۰-۱۲-۱۶، دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۶
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ Explainxkcd contributors. "285: Wikipedian Protester – explain xkcd". www.explainxkcd.com. Archived from the original on 2017-10-10. Retrieved 2020-12-15. {{cite web}}: |author= has generic name (help)
  6. John Broughton (2008). Wikipedia: the missing manual. p. 75. ISBN 0-596-51516-2. Archived from the original on 2018-02-07.
  7. Munroe, Randall (May 28, 2013). "Alien Astronomers". What If?. Retrieved April 13, 2019. The Sun is really bright [citation needed] and its light illuminates the Earth.[citation needed][note ۱]
  8. Munroe, Randall (2014). "Alien Astronomers". What If?: Serious Scientific Answers to Absurd Hypothetical Questions. New York: Houghton Mifflin Harcourt. p. -9780544272996/page/128 128. ISBN 978-0-544-27299-6. The Sun is really bright,[citation needed] and its light illuminates the Earth.[citation needed]
  9. Joshua Glenn (2008-01-02). "[citation needed]". Boston.com. Archived from the original on 2018-07-27. Retrieved 2020-12-16.
  10. "Wikiffiti – stickers that read [citation needed]". boingboing.net. Archived from the original on 2017-01-14. Retrieved 2020-12-16.
  11. Ted Johnson (2010-11-01). "Satirical rally calls for sanity and/or fear". Variety. Archived from the original on 2010-11-16. Retrieved 2020-12-16.
  12. Natalia Dannenberg (26 February 2011). "Academics attack German minister in plagiarism row". Deutsche Welle. Archived from the original on 2018-07-27. Retrieved 2020-12-16.

پیوند به بیرون[ویرایش]