همدم الملوک - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

همدم‌السلطنه
شاهدخت قاجاری
زاده۱۲۶۵
درگذشته۱۲۹۶ (قمری)
اصفهان
آرامگاه
همسر
فرزند(ان)سلطان حسین میرزا جلال‌الدوله
کوکب‌السلطنه
شوکت‌السلطنه
عزیزالسلطنه
دودمانقاجار
پدرمیرزاتقی خان امیرکبیر
مادرعزت‌الدوله

همدم‌السلطنه دختر امیرکبیر از زن دوم او عزت‌الدوله بود و به امر دایی‌اش ناصرالدین‌شاه به عقد مسعود میرزا ظل‌السلطان پسر ناصرالدین‌شاه درآمد. فرزندان او سلطان حسین میرزا جلال‌الدوله و کوکب‌السلطنه و شوکت‌السلطنه و عزیزالسلطنه بودند. وی در جوانی به سال ۱۲۹۶ قمری درگذشت.

کوکب‌السلطنه با جعفرقلی‌خان جلال‌الملک ازدواج کرد و شوکت‌السلطنه و عزیزالسلطنه به ترتیب به ازدواج قهرمان میرزا سردار اعظم و خان بابا خان پسران بانو عظمی درآمدند.[۱]

همدم‌السلطنه در ۳۱ سالگی در اوج جوانی و آنطور که بر سنگ قبرش آورده شده بر اثر بیماری درگذشت و او را در محله حسن آباد اصفهان و در جوار امامزاده احمد در مقبره‌ای زیبا پر از نقاشی و گچبری‌های دلپذیر دفن کردند. این آرامگاه خلوتگاه ناصرالدین شاه بوده و در کنار او دو قبر دیگر با ارتفاع ۷۰ سانتی متر مربوط به عزیزالسلطنه و ابوالفتح خان صارم‌الدوله وجود دارد.[۲] که یکی از آنها به عزیزالسلطنه (دختر همدم‌الملوک) تعلق دارد، و دیگری که در پایین دو قبر فوق‌الذکر قرار گرفته، مدفن ابوالفتح خان صارم‌الدوله شوهر خواهر ظل‌السلطان است.[۳]

آخرین نواده امیرکبیر[ویرایش متنی]

در دی ماه سال ۱۳۹۱ گزارشی در خبرگزاری‌های ایران منتشر شد که زنی صدساله را در یکی از خانه‌های سالمندان شهر کرج به عنوان آخرین نوهٔ زندهٔ امیرکبیر معرفی می‌کرد. این شخص به نام قمرالملوک اعتماد قاجار معرفی شده بود.[۴] حدود یک سال بعد، در اسفندماه سال ۱۳۹۲ گزارشی دیگر از فوت این شخص در تنهایی و فقر در همان خانه سالمندان خبر داد.[۵] هرچند بعدها اطلاعات کاملتری منتشر شد که معلوم می‌کرد نام دقیق او قمرتاج اعتمادی و نام پدرش محمدحسن اعتمادی بوده است.[۶] محمدحسن اعتمادی پسر دوم کوکب‌السلطنه (دختر همدم‌الملوک) و جعفرقلی‌خان معین‌السلطان می‌باشد، که به این ترتیب برخلاف ادعای این گزارش‌ها، قمرتاج نبیره امیرکبیر و در حقیقت مادربزرگ او «همدم‌الملوک» نوهٔ دختری امیر بوده است. براساس گزارشی که بعدها منتشر شد، قمرتاج اعتمادی در سال ۱۲۹۰ و حدودا ۶۰ سال پس از قتل امیرکبیر به دنیا آمد، و به مدت ۲۱ سال کارمند بیمه مرکزی ایران بود، تا در سال ۱۳۵۵ بازنشسته شد. او سال‌های پایانی عمرش را در هتل لاله و سپس در چند سرای سالمندان در تهران و کرج سپری کرد، و سرانجام در ۲۱ آبان ۱۳۹۲ در سن ۱۰۱ سالگی درگذشت و در کرج به خاک سپرده شد.[۶]

جستارهای وابسته[ویرایش متنی]

منابع[ویرایش متنی]

  1. Eskandari Qajar, Manouchehr M. Children and Descendants of Mass'oud Mirza Zell-e Soltan. Qajar Pages (visited: June 2, 2018)
  2. پوریا صبور. «مقبره همدم الملوک». ایران تراول.
  3. فروغی، نگین (۱ خرداد ۱۳۹۶). «تاریخ مقبره دختر امیرکبیر در اصفهان بی‌دفاع در مقابل تحریف‌». تسنیم. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۴ آوریل ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۴ آوریل ۲۰۲۰.
  4. غفاری، سپیده (۲۷ دی ۱۳۹۱). «قمرالملوک تنها بازمانده خاندان امیرکبیر/ یک روز با نوه صدر اعظم ایران». خبرگزاری مهر. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۴ آوریل ۲۰۲۰.
  5. «نوه صد ساله امیرکبیر در سرای سالمندان کرج فوت کرد». خبرآنلاین. ۱۰ اسفند ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۴ آوریل ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۴ آوریل ۲۰۲۰.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ حبیبی، نیلوفر (۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۳). «گزارش خواندنی از جزئیات مرگ نوه دختری امیرکبیر در کرج». تیتر یک. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۴ آوریل ۲۰۲۰.
  • از کتاب میرزا تقی خان امیرکبیر بزرگمرد اندیشه وعمل تاریخ معاصر ایران زمین نویسنده مریم نژاد اکبری مهربان