ویکیپدیا:سیاست استفاده از تصاویر - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
این صفحه یکی از سیاستهای ویکیپدیای فارسی است. این سیاست در نزد عدهٔ زیادی از ویرایشگران مقبولیت دارد و تفاهم بر آن است که همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آناند. قبل از انجام هر گونه تغییری در این صفحه، بایستی بر روی آن اجماع شده باشد. |
این صفحه در یک نگاه: در هنگام بارگذاری تصاویر حتماً این موارد را رعایت کنید (مشخص کردن نوع مجوز-مولف-توضیحات-رده و در صورت امکان مختصات) و در صورتی که قصد استفاده از نگارههایی با مجوز غیرآزاد دارید باید به جز موارد ذکر شده دلیل مشخص و منطقی برای استفاده را در بخش توضیحات بیان نماییید و ویکیپدیا:اصول استفاده از منابع غیر آزاد و ویکیپدیا:ملاکهای استفاده منصفانه را رعایت کرده باشید در غیر این صورت نگاره حذف میگردد. |
سیاستهای اصلی محتوایی |
---|
سایر سیاستهای محتوایی |
این صفحه مرور مختصری بر سیاستهای تصاویر — شامل موضوعات فرمت، درونمایه و حق تکثیر — در ویرایش فارسی ویکیپدیا است. اگر شما پرسشهای ویژهای دارید، برای پاسخ آماده و صحیح، باید به ویژهترین سیاست مربوط به پرسشتان بروید.
بهطور کلی برای اطلاعات در پیرامون چندرسانهایها (تصاویر، پروندههای صوتی، و غیره)، ویکیپدیا:ایجاد و استفاده از پروندههای چندرسانهای را ببینید. برای اطلاعات دربارهٔ بارگذاری، ویکیپدیا:بارگذاری تصاویر را ببینید یا مستقیماً به ویکیپدیا:بارگذاری بروید. برای دیگر سیاستهای حقوقی و حق تکثیر، ویکیپدیا:حق تکثیر#رهنمودهای تصویر و ویکیپدیا:راهنمای حق تکثیر را ببینید.
نیازمندیها[ویرایش]
هنگام بارگذاری نگاره باید دستکم نیازهای زیر را برآورید:
- همیشه نگاره خود را با یکی از برچسبهای حقتکثیر تصاویر برچسبدار کنید. اگر شک دارید، تصاویر دارای حق تکثیر را بارگذاری نکنید.
- همواره در صفحهٔ شرح، مشخص کنید که نگاره از کجا آمده است (منبع) و اینکه چگونه میتوان آن را وارسی کرد. نمونههایش شامل پویش (اسکن) کردن یک نسخهٔ کاغذی، یا یک نشانی اینترنتی، یا نام/نام مستعار و روش تماس با عکاس هستند. در مورد نماگرفت این شرط بدان معناست که بگویید نگاره از چه برنامهایاست و هر چه توضیح بیشتر باشد بهتر است. یادکرد انتسابی نگاره را در خود نگاره قرار مدهید.
قانون کلی[ویرایش]
در پایین این فهرست مختصر از قوانین استفاده از تصاویر، استدلالهای مفصلی در شرح و توجیه آنها آمده است.
- از صفحهٔ شرح نگاره برای شرح یک نگاره و شرایط حق تکثیر آن استفاده کنید.
- از یک عنوان واضح و مشروح استفاده کنید. توجه داشته باشید که اگر نگارهٔ با عنوانی یکسان پیشتر بارگذاری شدهبود، با نگاره جدید شما جایگزین خواهد شد.
۳. در هر زمان که ممکن بود نسخهای از نگاره خود را بارگذاری کنید که دارای تفکیکپذیری بالا باشد (البته اگر نگاره تحت استفادهٔ منصفانه به کار نرفته باشد؛ برای تفصیل، ملاحظات استفادهٔ منصفانه را ببینید)، و از گزینهٔ خودکار بندانگشتساز علامتگذار تصاویر ویکیپدیا برای کاهش مقیاس نگاره استفاده کنید. مدیاویکی تصاویر را تا حجم ۲۰ مگابایت میپذیرد. خودتان نگاره را کاهش مقیاس ندهید، چراکه نگاره مقیاسکمشده ممکن است در آینده استفادهٔ محدودی داشته باشد.
- نگاره را ببُرید تا موضوع مربوط را مشخص کنید.
- اگر شما نگاره دارای متنی را میسازید، لطفاً نسخهای بدون نوشته از آن را نیز بارگذاری کنید. این به کاربران برای ترجمهٔ نگاره شما به دیگر زبانها کمک میکند.
- بکوشید تا از رنگ خالی برای انتقال اطلاعات بهره نجویید، چرا که این در شرایط بسیاری دسترسیناپذیر است.
- از فرمت JPEG برای تصاویر عکاسیشده استفاده کنید؛ فرمت SVG برای آیکونها، لوگوها، ترسیمها، نقشهها، پرچمها و اینچنینیهاست؛ فرمت PNG برای نماگرفت نرمافزارها و هنگامی که نگارهٔ با گرافیک شطرنجی موجود است؛ فرمت GIF برای پویانماییهای درونبرنامهای؛ و OGG/Theora برای ویدئوها.
- یک متن جایگزین خوب برای تصاویر بیفزایید.
- بهطور کلی، نیازی به مشخصکردن اندازهٔ بندانگشتی نیست. کاربران میتوانند اندازهٔ دلخواهشان را در ترجیحات برگزینند.
- تصاویر تکاندهنده یا صریح نباید با سادگی برای جلب توجه به مقاله به کار روند.
هنگام بار کردن نگارهٔ جدید[ویرایش]
- مطمئن شوید که حق تکثیر را نقض نمیکنید.
- جزئیات کافی در مورد منبع نگاره ارائه کنید.
- اجازهنامهٔ مناسب را به شرح اضافه کنید. الگوهای {{مجوز گنو}} و {{مالکیت عمومی}} را به عنوان مثال ببینید.
دسترسی کاربری که به دفعات اطلاعات نادرست یا ناقص اضافه کند محدود میشود.
یا
- میدانید که نگاره آزاد نیست، درنتیجه دلیل خود را برای استفاده از آن نگارهٔ غیرآزاد در مقاله بیان میکنید.
نگارههایی که در فهرست پروندههایی قرار دارند که تنها میتوان با داشتن اجازهنامه از آنها استفادهٔ غیر تجاری کرد، یا آنهایی که پخش آنها در جاهای دیگر انحصاری است، برای ویکیپدیا مناسب نیست و در صورت دیده شدن پاک خواهند شد، مگر اینکه با یک دلیل منطقی از آن استفاده شده باشد.
همیشه وضعیت مالکیت نگاره را در توضیحات مربوط به آن نگاره بیان کنید[۱] از یکی از شناسههای حق مالکیت نگاره (تصاویر) استفاده کنید و جزئیات کافی در مورد نسخهٔ اصلی نگاره فراهم کنید. دو مورد: خلاصهٔ نگاره و برچسب حق مالکیت نگاره برای تمامی نگارهها لازم است. برچسب حق مالکیت نگاره، یک الگوی استاندارد (یکتا) برای حق مالکیت نگاره درست میکند. خلاصهٔ نگاره، جزئیات لازم برای کاربرد برچسب حق مالکیت نگاره را پشتیبانی میکند. خلاصهٔ نگاره موارد زیر را در بر میگیرد: توضیح: عنوان نگاره
منبع: دارندهٔ حق مالکیت نگاره یا نشانی صفحهای که نگاره از آن گرفته شده است (URL)
تاریخ: روزی که نگاره ایجاد شده است، اگر اطلاعات دقیق تر داده شود، بهتر است.
محل: نگاره در کجا ایجاد شده است، اگر اطلاعات دقیق تر داده شود، بهتر است.
مؤلف: سازندهٔ نگاره، بهخصوص اگر سازندهٔ نگاره با دارندهٔ حق مالکیت آن متفاوت باشد.
اجازهنامه: چه کسی یا کدام قانون یا سیاستی این اجازه را داده است که از نگاره با این برچسب حق مالکیت در ویکیپدیا استفاده شود.
نسخههای دیگر پرونده: کاربرها را به نگارههای مشابه که در ویکیپدیا وجود دارد راهنمایی میکند.
نمونهها:
- نگاره، در اختیار همه (برای عموم آزاد) – Image:Vehicle simulator.jpg
- نگاره ایجاد شده توسط مؤلف جدا از بارگذار – Image:Big red boat 1998.jpg
- نگاره ایجاد شده توسط کاربر – Image:Caldwell courthouse 2005.jpg
- استفاده از نگاره غیر آزاد – Image:Dewan negara.jpg
- نماگرفت – Image:Alan Rickman as Metatron.jpeg
اطلاعات بیشتر دربارهٔ اینکه چگونه یک منبع خوب تهیه کنیم[ویرایش]
- یک منبع خوب برای نگارهٔ که از شبکهٔ مجازی (اینترنت) گرفته شده است، دادن پیوند به صفحهٔ دارندهٔ آن نگاره روی شبکهٔ مجازی است. (http://www.navy.mil/view_single.asp?id=3097) و نه پیوند مستقیم به خود نگاره (http://www.navy.mil/management/photodb/webphoto/web_021028-N-3228G-006.jpg).
- یک منبع خوب برای نگارهٔ که از یک کتاب گرفته شده است، دادن تمامی اطلاعات آن کتاب (مؤلف، عنوان، شمارهٔ ISBN، شمارهٔ صفحه(ها)، تاریخ حق مالکیت و اطلاعات مربوط به ناشر) است و نه اینکه تنها عنوان و مؤلف کتاب را به عنوان منبع ارائه کنیم
- یک منبع خوب برای نگارهٔ که خود کاربر آن را ایجاد کرده است نوشتن عبارت «کار خودم است» میباشد و نه اینکه فقط یک برچسب روی نگاره بزنید که نشان دهد کار خودتان است. مانند برچسبهای {{مالکیت عمومی-خود}} و {{مالکیت خود}}[۲]
تصاویر ایجاد شده توسط کاربر[ویرایش]
ویکیپدیا کاربران را تشویق میکند تا نگارههای بهوجود آمده توسط خودشان را بارگذاری کنند. تمام کاربرانی که نگارهٔ را ایجاد کردهاند باید تصاویر خود را در اختیار مالکیت عمومی قرار دهند و از مجوز مستندات آزاد گنو یا مجوز افراد عادی خلاق[۳] استفاده کنند یا حتی به صورت آزاد برای عموم[۴] منتشر کنند و بدین وسیله تمام حقوق مالکیت و محدودیتها را از روی نگارهٔ خود بردارند، وقتی که داریم بر نگارهای مجوز مینهیم بهتر است که از هر دو مجوز گنو و افراد عادی خلاق همزمان استفاده کنیم.
چنین نگارههایی میتوانند، آن نگارههایی باشند که خود شما با دوربین گرفتهاید. حقوق قانونی برای نگارهها معمولاً در اختیار عکاس قرار میگیرد و نه موضوع عکاسی.
مالکیت عمومی[ویرایش]
- اطلاعات بیشتر در ویکیپدیا:مالکیت عمومی[۵] و ویکیپدیا:منابع عکسهای در مالکیت عمومی[۶]
نگارههای مالکیت عمومی دارای حق مالکیت نیستند و قوانین حق مالکیت شامل حال آنها نمیشود و نمیتواند در هیچ زمینهای قید و بندی برایشان ایجاد کند، صفحههای ویکیپدیا، ازجمله صفحههای سایر زبانها بر روی سرورهای موجود در آمریکا قرار دارند، بنابراین قوانین ایالات متحده تشخیص میدهد که آیا نگارهها در مالکیت عمومی قرار دارند یا خیر.
یک نگاره به شرطی در مالکیت عمومی قرار میگیرد که: خالق آن خود آن را در اختیار عموم و آزاد گذاشته باشد، یا آن نگاره شرایط داشتن حق مالکیت خصوصی را ندارد یا اینکه حق مالکیت آن باطل شده است؛ در ایالات متحده آمریکا، حق مالکیت تمام کارهایی که قبل از ۱ ژانویه سال ۱۹۲۳ در هر جایی که ایجاد شده باشند، اکنون باطل شده است. البته وجود دارند آثاری که بعد از ۱ ژانویه سال ۱۹۲۳ تولید شدهاند اما طبق قوانین آمریکا، حق مالکیتشان باطل شده است. برای اینکه بدانید چه موقع مالکیت یک اثر باطل میشود به صفحه مالکیت عمومی نگاه کنید.
در ایالات متحده آمریکا، تولید مجدد یک اثر هنری دو بعدی که در مالکیت آزاد بوده است برای آن ایجاد حق مالکیت خصوصی نمیکند. Bridgeman v. Corel را نگاه کنید. اسکن تنهای نگارههای عمومی به ندرت حق مالکیت ایجاد میکند. برای نمونه اسکن عکس گرفته شده از مونالیزا، دارای شرایط گرفتن حق مالکیت نیست.
اگر شما بی تردید معتقدید که یک پرونده ناقض قوانین مالکیت است میتوانید آن را در فهرست انتظار برای حذف قرار دهید. قسمت حذف نگارهها که در پایینتر نوشته شده است بخوانید. برای نمونه نگارهای که در یک جا با حق مالکیت و در جای دیگر بدون آن منتشر شده است باید حذف گردد.
کاربرد منصفانهٔ نگارهها[ویرایش]
گاهی استفادهٔ بی اجازه از پروندههایی که دارای حق مالکیت خصوصی اند به عنوان استفادهٔ منصفانه در نظر گرفته میشود (در ایالات متحده آمریکا، اما جاهایی وجود دارند که این استفاده در آنها قانونی نیست). با این حال چون ویکیپدیا تصمیم دارد که یک دانش نامهٔ با محتوی آزاد باشد، درنتیجه هر نگارهای که به عنوان استفادهٔ منصفانه در آن قرار گیرد، برای ویکیپدیا پذیرفته نیست.
استفادهٔ غیرمجاز از موادی که بر آنها حق مالکیت خصوصی (حق حقوقی) گذاشته شده است که با ادعای استفادهٔ منصفانهٔ بیاعتبار صورت میگیرد، غیرقانونی است. پروندههای رسانهای (نگاره، موسیقی و …) که دارای حق مالکیت اند اما بر آنها شناسهٔ (برچسب) استفادهٔ منصفانه زده نشده است یا آنهایی که حق مالکیت پروندهای را به خطر انداختهاند بلافاصله پاک میشوند. ویراستارهایی که موارد قابل اصلاح از عدم داشتن برچسب استفادهٔ منصفانه یا دلایل کافی برای استفادهٔ منصفانه را مشاهده میکنند اگر میتوانند باید بلافاصله آنها را اصلاح کنند. برطرف کردن داوطلبانهٔ این مشکلات برای ویکیپدیا مفید است، هرچند که بسیاری از اشتباهها غیرقابل جبران اند. تکرار استفادههای غیرمجاز از پروندههای دارای حق مالکیت، به بسته شدن حساب کاربری فرد بارگذار منجر شود.
برای جزئیات بیشتر یا پرسیدن هر مطلب خاصی صفحهٔ ویکیپدیا:استفاده منصفانه را نگاه کنید.
همچنین ببینید:
ویرایش نگارهها[ویرایش]
از صفحهٔ بارگذاری پرونده[۸] برای جایگزینی نگاره ویرایش شده بهجای نگاره قبلی استفاده کنید و مطمئن شوید که پروندهای که بارگذاری میکنید دقیقاً هم نام پروندهای است که میخواستید نگاره خود را جایگزین آن کنید. تغییر قالب یک نگاره (format) معمولاً باعث میشود تا نام پروندهٔ نگاره تغییر کند زیرا قالب نگاره هم در نام آن استفاده میشود؛ بنابراین نگاره جدید یک پروندهٔ جدا است و صفحهٔ توضیح جداگانهای را نیز به خود اختصاص میدهد. توجه داشته باشید که نگارهٔ قبلی که میخواستید قالبش را عوض کنید همچنان در ویکیپدیا وجود دارد و بارگذاری نگاره با قالب جدید به معنی حذف خودکار نگاره قبلی نیست در صورتی که میخواهید نگاره قبلی را حذف کنید باید این کار را به صورت دستی انجام دهید.
حذف نگارهها[ویرایش]
- همچنین نگاه کنید به: ویکیپدیا:راهنمایی برای حذف یک نگاره[۹]
- از طریق صفحهٔ بحث با کاربری که آن نگاره را بارگذاری کرده تماس بگیرید و او را آگاه کنید که برای اینکه مشکل نگاره اش حل شود باید چه کاری را انجام دهد.
- تمام کاربردهایی که از آن نگاره در مقالهها صورت گرفته است را حذف کنید و آن را به یک یتیم[۱۰] تبدیل کنید.
- یکی از توضیحهای زیر را به صفحهٔ توضیح نگاره اضافه کنید.
- نقض حق مالکیت: برچسب احتمالاً نگارهٔ غیر آزاد را از صفحهٔ پروندههای احتمالاً غیر آزاد[۱۱] به صفحهٔ توضیحهای نگاره یا اگر ادعا شده که از نگاره استفادهٔ منصفانه صورت گرفته است، به الگوی استفاده از محتوی غیر آزاد از ویکیپدیا:بررسی محتوای غیر آزاد اضافه کنید.
- اگر هیچیک از موارد بالا نیست، تذکر {{ffd}} را به صفحهٔ توضیح نگاره اضافه کنید.
- نگاره را در فهرست یکی از پیوندهای زیر قرار دهید:
- نقض حق مالکیت: نگاره را در فهرست پروندههای احتمالاً غیر آزاد یا صفحهٔ با محتوی غیر آزاد قرار دهید.
- در غیر از موارد بالا، نگاره را در فهرست پروندههایی که باید حذف شوند[۱۲] قرار دهید.
- پس از یک هفته در شرایط معمولی میتوان نگاره را حذف کرد. صفحهٔ ویکیپدیا:سیاست حذف را نگاه کنید.
پس از گذر از روند بالا برای اینکه بتوانید یک نگاره را حذف کنید باید از مدیران ویکیپدیا باشید.
عنوان نگاره و نام پروندهها[ویرایش]
نام پروندهها اگر روشنگر مطلبی باشند میتوانند مفید باشند. برای نمونه: یک نگاره از نقشهٔ آفریقا را میتوان "Africa.png" ولی قطعاً تعداد بیشتری از نقشههای آفریقا میتوانند در ویکیپدیا مورد استفاده قرار گیرند بنابراین بهتر است در مورد خود نقشه توضیحهایی در عنوان پرونده داده شود مثلاً «نقشهٔ مرزهای سیاسی آفریقا» یا «نقشهٔ سیاسی آفریقا با مرزهای قرمز»، بررسی کنید ببینید چه نقشههایی از آفریقا در ویکیپدیا پیدا میکنید و بعد تصمیم بگیرید که آیا نقشهای که شما قرار است به ویکیپدیا اضافه کنید باید جایگزین نقشهٔ دیگری شود یا تنها به انبار ویکیپدیا اضافه گردد. اگر میخواهید جایگزین شود، باید دقیقاً نام نقشهٔ قبلی را انتخاب کنید و اگر میخواهید به ویکیپدیا اضافه شود، باید یک نام مناسب و به اندازهٔ کافی روشن انتخاب کنید. از انتخاب نامهای زیادی طولانی یا استفاده از نشانگرهای خاص در عنوان پرونده پرهیز کنید؛ زیرا این کار ممکن است برای برخی کاربرها بارگذاری آن پرونده در رایانهشان را مشکل کند. فراموش نکنید عنوان پروندهها بسیار حساس اند برای مثال پروندهای با عنوان "Africa.PNG" برای سامانهٔ ویکیپدیا از پروندهای با عنوان "Africa.png" متفاوت است.
نمایش مناسب تصویر[ویرایش]
برای توصیههایی دربارهٔ بهترین شیوهٔ استفاده از زبان نشانهگذاری ویکی برای درج تصاویر، ویکیپدیا:ساختار درج پرونده را ببینید. برای مثال و ایده گرفتن از روشهای درج تصاویر به ویکیپدیا:خودآموز (تصاویر) نگاهی بیندازید.
نگارخانه[ویرایش]
اگر مقالهای نیاز به چندین تصویر داشت، معمولاً باید این تصاویر به صورت جداگانه در نزدیکی متن مربوطه قرار گیرند. ویکیپدیا انباری برای تصاویر نیست و نگارخانه نیز نباید به عنوان ابزاری برای پر کردن صفحه استفاده شود. در بیشتر موارد نیاز است تصاویر مرتبط با مقاله در بندهای مربوط به مضمونشان به صورت جداگانه استفاده و تصاویر اضافه به ویکیانبار منتقل شوند (وپ:به انبار را بخوانید).
بهطور کلی، تا زمانی که فضایی برای نمایش مؤثر تصاویر در مجاورت متن وجود دارد، نباید گالری یا خوشهای از تصاویر به مقاله اضافه شود. اگر مجموعهای از تصاویر بتواند جنبههایی از موضوعی را نشان دهد که به راحتی یا به اندازه کافی با متن یا تصاویر منفرد قابل توصیف نیست، در برخی از مقالات ویکیپدیا، بخش نگارخانه میتواند مناسب تلقی شود). همانطور که باید نثر یک مقاله واضح، دقیق و جذاب باشد، گالریها نیز باید به خوبی و به شیوه درست به مقالات افزوده شوند. تصاویر نگارخانه باید بهطور جمعی (یعنی در قالب نگارخانه بودنشان در کنار هم) به درک خواننده از موضوع بیافزایند و تصاویر استفاده شده باید حداکثر ارتباط را به موضوع مقاله داشته باشند. از افزودن تصاویر مشابه یا تکراری در نگارخانه باید پرهیز نمود، مگر اینکه به تضاد یا مقایسه در موضوع پرداخته باشد. تا حد امکان تصاویر کنار مطلب مربوطه در متن مقاله باید قرار داده شوند. از اینرو وجود نگارخانه در مقالههای خرد میتواند مفید باشد چون کاربرانی که بعدتر میخواهند مقاله را گسترش دهند راحتتر تصاویر مرتبط را پیدا خواهند کرد. تصاویر نگارخانه باید در مجموع بدون نقض دیدگاه بیطرف در یک مقاله یا بخشی از مقاله استفاده شوند و نباید برای وزندهی به دیدگاهی به کار روند.
بهطور معمول باید از ساخت مقالاتی که به صورت کامل یا بخش زیادی از آنها از نگارخانهها تشکیل شده است، اجتناب کرد، زیرا ویکیانبار برای چنین مجموعههایی از تصاویر در نظر گرفته شده است. با این حال، برخی از مقالههای ویکیپدیا از جمله نگارخانه پرچم کشورهای مستقل میتوانند بدون مشکل بخش زیادی از خود را به نگارخانهها اختصاص دهند.
تصاویر باید برای توضیح چگونگی ارتباطشان به موضوع مقاله و نگارخانه شرح داده شوند و خود نگارخانه باید عنوان مناسبی داشته باشد (مگر اینکه موضوع آن در متن مشخص باشد). توجه داشته باشید که اندازه صفحه و مرورگرهای مختلف ممکن است دسترسی برخی از خوانندگان را حتی با وجود نگارخانهای خوش ساخت تحت تأثیر قرار دهد.
استفاده از GIFهای متحرک برای نمایش چندین عکس ممنوع است. این روش امکان ذخیره کردن محتوای صفحه را از خوانندگان میگیرند و مورد پسند نیست (کاربران نمیتوانند تصاویر جداگانه را ذخیره کنند، برای مشاهده تصاویر باید منتظر بمانند و نمیتوانند برای مدت زیادی به یک تصویر نگاه کنند). تصاویر با استفاده منصفانه تقریباً هرگز نباید به عنوان بخشی از یک نگارخانه استفاده شوند، زیرا وضعیت «استفاده منصفانه» آنها در استفاده مناسب آنها در متن مقاله (به عنوان بخشی از تحلیل یا انتقاد) تعریف شده است. برای جزئیات بیشتر به ویکیپدیا:محتوای غیرآزاد مراجعه کنید.
برخی از موضوعات مانند مقالههای مرتبط با گیاهان (مانند رز)، مد (مانند لباس عروس)، و هنرهای تجسمی (مانند نقاشی رنگ روغن) پتانسیل این را دارند که به راحتی به صفحاتی پر حجم از تصاویر و نگارخانهها تبدیل شوند که بهطور کلی این چنین صفحاتی پسندیده نیست. اندازه پیشفرض یک گالری باید به گونهای تعیین شود که مضامین اصلی در تصاویر قابل مشاهده باشند. در موارد دیگر، اختلاف نظر در مورد اندازه تصویر گالری باید مانند هر اختلاف ویرایش دیگری با گفتگو در صفحه بحث مقاله حل و فصل شود.
قالب[ویرایش]
- همچنین نگاه کنید به: ویکیپدیا:آماده کردن نگارهها برای بارگذاری
- طراحیها، نمادها، نقشههای سیاسی، پرچمها و نگارههایی شبیه این، ترجیح داریم که در قالب گرافیک برداری مقیاسپذیر یا SVG به عنوان یک نگاره بُرداری، بارگذاری شوند. برای نگارههایی که در آنها تودههای رنگی ساده، بزرگ و پیوسته وجود دارد و در قالب گرافیک بُرداری یافت نمیشوند، بهتر است از قالب گرافیک قابل حمل در شبکهها یا PNG استفاده کنیم.
- نماگرفتهای از یک نرمافزار باید در قالب گرافیک قابل حمل در شبکهها باشند.
- عکسهای گرفته شده با دوربین و آنهایی که اسکن شدهاند را باید در قالب جیپیئیجی JPEG بارگذاری کرد.
- نماگرفتهای از یک برنامهٔ رسانهای یا یک فیلم را باید در قالب جیپیئیجی JPEG بارگذاری کرد.
- تصاویر متحرک را باید در قالب مربوط به آنها یعنی گیف GIF بارگذاری کرد.
- فیلمها باید در قالب Ogg یا Theora قرار داده شوند.
در حالت کلی اگر نگارهای دارید که خودش خوب است اما در قالب نادرست قرار دارد، آن را قبل ار بارگذاری در ویکیپدیا به قالب درست انتقال دهید. اگر نقشه یا پرچمی یا … دارید که در قالب جیپیئیجی JPEG هستند و تنها اگر میتوانید با تغییر قالب آنها به قالب گرافیک قابل حمل در شبکهها یا PNG حجم آنها را کم کنید، این کار را انجام دهید. برای توصیههای بیشتر در مورد انتقال قالب از جیپیئیجی به گرافیک قابل حمل در شبکهها، به صفحهٔ ویکیپدیا:چگونه برای ذخیرهٔ یک جیپیئیجی به صورت گرافیک قابل حمل در شبکهها رنگها را کاهش دهیم[۱۳] نگاه کنید. بیشتر نقشههای موجود در صفحه کتاب حقایق جهان قرار داشت در قالب JPEG بود ولی اکنون آنها را در قالب GIF گذاشتهاند برای به روز کردن این عکسها، عکسهای با قالب GIF را بارگذاری کنید، بعد آنها را در قالب JPEG ذخیره کنید و بعد روی صفحهٔ ویکیپدیا بارگذاری کنید.
سعی کنید نگارههای در قالب JPEG را ویرایش نکنید زیرا معمولاً هر بار ویرایش باعث از دست رفتن بیشتر کیفیت میشود. اگر میتوانید نسخه اصلی یک نگاره را در قالب PNG یا TIFF پیدا کنید، آن را به قالب JPEG ویرایش کنید و پس از آن در ویکیپدیا بارگذاری کنید. تعداد کمی از روشهای فشردهسازی وجود دارد که باعث از دست رفتن دادهها نمیشود مانند (crops ,rotation ,flips) استفاده از jpegcrop برای سیستم عامل ویندوز و jpegtran برای دیگر سیستم عاملها، توصیه میشود،
از نگارههایی که مخلوطی از عکس و محتوی نمادی اند، پرهیز کنید؛ زیرا مثلاً برگههای سبک آبشاری یا CSS، به راحتی اجازهٔ قرار دادن نگاره با قالب PNG بر روی JPEG را میدهد اما چنین ترفندی را سامانهٔ ویکیپدیا نمیتواند پشتیبانی کند؛ بنابراین هردو بخش باید در یک پرونده قرار داشته باشد، که البته ممکن است باعث شود که کیفیت یکی از عکسها آسیب ببیند و دیگری بیدلیل حجمش بزرگ شود.
اندازه[ویرایش]
اندازهٔ نگارههای بارگذاریشده[ویرایش]
پروندههای بارگذاریشده باید کوچکتر از ۱۰۰ مگابایت باشند. (برای نمونه این نگاره را نگاه کنید: File:St Peter Salzburg panoramic view of interior fullsize.jpg) کمتر پیش میآید که خودتان لازم باشد تا اندازهٔ نگاره را تغییر دهید زیرا نرمافزار ویکیانبار (ویکیمدیا) نسخهٔ ۱٫۳ این توانایی را دارد که به صورت خودکار اندازهٔ نگاره را تغییر دهد. خواهش میکنیم که کمک کنید تا بهوسیلهٔ عکسهای اسکنشده با کیفیت بالا، محتوی ویکیانبار (ویکیمدیا) بهطور وسیع قابل استفاده باشد، از نشانهگذاری ویکیپدیا برای تغییر اندازهٔ نگارهها استفاده کنید. اما اگر نگارهای دارای حق مالکیت آزاد نبود و دارید از آن استفادهٔ منصفانه میکنید باید نگارهٔ گذاشته شده در ویکیپدیا دارای کمترین میزان ممکن کیفیت باشد تا نگارهٔ بارگذاریشده جایگزین نسخهٔ اصلی نشود.
اندازهٔ تصویر نمایش دادهشده[ویرایش]
- برای راهنمایی بیشتر دسترسیپذیری را نگاه کنید.
نگارههایی که در میان نوشتهها قرار میگیرند باید بندانگشتی مناسب و برچسب[۱۴] مناسب داشته باشند، پیش فرض برای نمایش پهنای ۲۲۰ پیکسل (۱۷۰ پیکسل اگر کد upright
نوشته شود) است مگر اینکه خود کاربر در پیش فرض حساب کاربری خود در بخش ترجیحات من این اندازهٔ پهنا را تغییر داده باشد.
در حالت کلی اندازهٔ یک نگاره را تغییر ندهید مگر اینکه دلیل خوبی برای این کار داشته باشید. برخی کاربران صفحه نمایش گوچکی دارند یا نیازدارند که رایانه شان متنها را بزرگ نشان دهد، حال اگر تصویر بزرگ باشد، فضای کمی (پهنای کمتری) برای نوشتههای مقاله باقی میماند و خواندن متن مقاله دشوار میشود
محتوا[ویرایش]
لطفاً دربارهٔ محتوی عکس در صفحه بحث، با یکدیگر گفتگو کنید.
یک نگاره باید محتوایی که قرار است نشان دهد به روشنی بیان دارد (هدف عکس باید روشن باشد و در مرکز آن). برای اطلاعات بیشتر در مورد نگاره، صفحهٔ ویکیپدیا:نگارهها[۱۵] را نگاه کنید؛ که در آن دربارهٔ بارگذاری، کاربرد، انتخاب و جایگیری نگارهها صحبت شده است.
نهاننگاری (واترمارک)، اعتبار و اعوجاج[ویرایش]
نگارهٔ آزاد نباید نهاننگاری (واترمارک) داشته باشد؛ یا تحریف شده باشد یا هر چیزی دیگری که مانع از استفادهٔ آزاد از آن شود مگر اینکه آن نگاره گذاشته شده باشد تا نهاننگاری یا تحریف را توضیح دهد و در مقالات مرتبط با آن استفاده شود.
برای نگارههای تاریخی ممکن است استثنا قائل شد در زمانی که واترمارک بخش اصلیای از ترکیب تصویر را تشکیل میدهد همه متن اعتبار تصویر یا واترمارک باید در توضیحات تصویر نوشته شود و ممکن است به این تصاویر برچسب {{واترمارک تصویر}} زدهشود.
حریم شخصی[ویرایش]
هنگام عکس گرفتن از افراد قابل شناسایی، معمولاً در تصاویر عادی گرفتهشده در مکانهای عمومی نیازی به اجازهٔ افراد نیست اما در مکانهای خصوصی رضایت و اجازهٔ افراد در تصویر لازم است. این نوع از رضایت گاهی model release خوانده میشود و ربطی به حق نشر عکاس ندارد.
به دلیل وجود انتظار حریم خصوصی معمولاً لازم است که برای کسب اجازه از سوژههای عکس، فارغ از این که آیا از آنها نام برده شده است یا نه، اقدام شود. حتی در کشورهایی که قانونی در مورد حریم شخصی وجود ندارد، این تعهد اخلاقی مبنی بر بارگذاری نکردن تصاویری که ناقض انتظارت معقول سوژهٔ عکس برای محرمانگی هستند رعایت میشود. اگر تصویر از خودتان را بارگذاری کنید فرض بر رضایت شما خواهد بود.
نمونهها[ویرایش]
معمولاً نیاز به گرفتن رضایت از کسی ندارند[ویرایش]
- کارکنان روی یک خیابان در حال ساخت
- یک فرد ناشناس در یک مکان عمومی، بهویژه وقتی که بخشی از یک جمعیت بزرگتر باشد.
- افراد حاضر در یک مهمانی خصوصی بزرگ که در آن، مهمانها میدانند که در این مهمانی قرار است عکس گرفته شود.
- یک بازیکن بسکتبال در حال بازی در مسابقهای که همه میتوانند آن را تماشا کنند.
معمولاً نیاز به گرفتن رضایت دارد[ویرایش]
- عکسی از یک بچه (که قابل شناسایی است) بگیریم و روی آن عنوان «یک دختر چاق» را بزنیم. (عنوانهای موهن و کوچککنندهٔ افراد)
- عکس از مهمانها در یک مهمانی خصوصی که در آن عکاسی مجاز نیست یا افراد حاضر انتظار گرفتن عکس در آن مهمانی را ندارند. (ورود به قصد فضولی و بیاجازه)
- عکس گرفتن از افراد در حالی که برهنهاند یا تنها لباس زیر به تن دارند یا با لباس شنا هستند، مگر اینکه آشکارا و در یک مکان عمومی این عکس گرفتن شود (به قصد فضولی و بیاجازه نباشد)
- عکسهایی که از فاصلههای بسیار دور از یک فرد خاص در یک مکان خصوصی گرفته میشود (به قصد فضولی)
گزینهها[ویرایش]
اگر برای انتشار یک نگاره نیاز به گرفتن رضایت از فردی است و پیدا کردن آن فرد و گرفتن رضایت غیرممکن است، چندین راه برای حل این مشکل وجود دارد: برای نمونه میتوان آن بخشی که در نگاره ممکن است شناسایی شود را تار کرد یا آن را دوندون کنیم یا به تمامی آن را پنهان کنیم و راه حل آخر این است که یک بار دیگر عکس بگیریم ولی این بار در زاویهای متفاوت، تا آن قسمتهایی که نباید شناسایی شود (مانند صورت فرد) در نگارهٔ ما قابل تشخیص نباشد.
شیوهٔ جایدادن نگارهها در یک مقاله[ویرایش]
اگر در مقالهای، تعداد زیادی عکس و مقدار کمی نوشته وجود داشته باشد، آن مقاله زشت میشود و مطالعهٔ آن دشوار.
به همین دلیل، معمولاً راهکار مناسب این است که موقتاً تعدادی از نگارههایی که کمترین اهمیت را دارند، از متن مقاله حذف کنیم و به صفحه بحث مقاله منتقل کنیم تا زمانی که متن کافی به مقاله اضافه شدهباشد تا آن نگارهها به سر جایشان بازگردانیده شوند.
اگر یکی از مشارکت کنندگان ویکیپدیا معتقد باشد این نوع صفبندی نگارهها در آن مقاله ضروری است، برخلاف آنکه متن نسبت به تعداد نگارهها کم است، و تصمیم گرفت که نگارهها را به مقاله برگرداند، نباید فقط مقاله را به حالت قبلی بازگرداند بلکه باید سعی کند تا اندازهٔ نگارهها را کوچکتر کند یا یک نوع نگارخانه برای آن ایجاد کند تا مشکل برطرف شود.
فکر ایجاد شناسهٔ نگارخانه[۱۶] برای نگارههای صفشده در بخش بحث مقاله، فکر خوبی است.
باید مراقب بود تا نگارههای صفبندیشده در بحث مقاله، پس از فهرستشدن ازدست نروند.
هشدار:نگارههایی که آزاد نیستند و از آنها استفاده منصفانه میشود نباید به این صورت به صفحهٔ بحث منتقل شوند؛ نگارههای غیر آزاد تنها زمانی که واقعاً برای اهداف دانشنامهای قرار است در یک مقاله مورد استفاده قرار گیرند، میتوان از آنها استفاده کرد. ویکیپدیا:معیارهای حذف سریع#تصاویر و ویکیپدیا:استفاده منصفانه را ببینید.
بازنگری تاریخچه مقالههای دارای عکس[ویرایش]
در تاریخچه مقالات، ویرایشهای قدیمی، که دارای عکسهایی با ویرایش قدیمی بودند را نمایش نمیدهند ولی در ویرایشهای جدید عکسهایی که تازه بارگذاری شدهاند را نشان میدهند.
نرمافزارهای رایگان و با متن باز[ویرایش]
بستههای نرمافزاری آزاد و با متن باز برای دستکاری در نگارهها یا پروندههای رسانهای که از سوی ویکیپدیا توصیه میشوند عبارتند از:
- گیمپ [۱] برنامه دستکاری نگارههای گرافیک شطرنجی. (لینوکس، ویندوز و مک اواس دَه)
- اینکاسکیپ [۲] ویرایشگر تصاویر بُرداری که با قالب پروندهٔ SVG کار میکند. (لینوکس، ویندوز و مک اواس دَه)
- جادوی عکس یا ایمیج مجیک [۳] مجموعه نرمافزارهای نمایش، تبدیل و ویرایش نگارههای گرافیک شطرنجی. (لینوکس، ویندوز و مک اواس دَه)
- جادوی گرافیک یا گرافیکسمجیک [۴] نسخهٔ توسعه یافتهٔ نرمافزار جادوی عکس است که بر پایداری همزمان برنامهنویسی خط به خط یا گزینههای دستوری (انتخاب یک دکمه) تأکید دارد. (ویندوز و مک اواس دَه)
- پینت.نت [۵] برنامهٔ ویرایش نگارههای گرافیک شطرنجی. (ویندوز)
- سینلرا [۶] نرمافزار غیرخطی ویرایش فیلم (لینوکس)
- اودسیتی [۷] نرمافزار عمومی ویرایش و ضبط پروندههای صوتی. (ویندوز، لینوکس و مک اواس دَه)
- اردور [۸]
در میان عکسهای موجود در ویکیپدیا بگردید[ویرایش]
(هشدار: بسیاری از این عکسها دارای حق مالکیت اند. حق مالکیت آنها را بررسی کنید و اگر لازم است قبل از انتشار به دنبال اجازهنامهٔ مناسب آن بگردید)
فهرست عکسهای ویژه، این عکسها بر اساس تاریخ بارگذاری، نام پرونده، اندازه و کاربری که آن را بارگذاری کرده (بارگذار) مرتب شده است.
اضافه کردن موقعیت نگاره[ویرایش]
ویکیانبار برای لارگذاری نگاره یا فیلم یا صدا از مختصات و موقعیت محصول پشتیبانی میکند و شما در هنگام بارگذاری میتوانید با استفاده از الگوی location که شبیه coord است و از طرف گوگل معرفی شده است فایلهای خود را موقعیتدار کنید همچنین این مورد در پیکاسا و فلیکر پشتیبانی میشود و نگارههای شما در نقشه گوگل قرار میگیرد و همچنین مقالاتی که از نگارهٔ شما استفاده کردهاند را نیز موقعیتدار میکند
اضافه کردن دستهبندی[ویرایش]
لطفاً با اضافه کردن رده به نگارهها و محصولات خود در دستهبندی آنها به ما کمک کنید.
جستارهای وابسته[ویرایش]
- ویکیپدیا:کارگاه گرافیک
- ویکیپدیا:چگونه کیفیت تصاویر را بهبود دهید
- ویکیپدیا:محتوای غیر آزاد
- ویکیپدیا:ممنوعیت نگارخانه
- ویکیپدیا:نگارخانه ممنوع
- ویکیپدیا:گالری نیست
- ویکیپدیا:انبار پیوند
- ویکیپدیا:محتوای رنجاننده
- ویکیپدیا:مستهجن
- ویکیپدیا:اجماع
- ویکیپدیا:ویکیپدیا چه چیزی نیست
- ویکیپدیا:بایدها و نبایدهای تصاویر
- ویکیپدیا:استفاده نادرست از تصاویر
یادداشت[ویرایش]
- ↑ image description page
- ↑ {{[[الگو:self|self]]}}
- ↑ Creative Commons
- ↑ public domain
- ↑ Wikipedia:Public domain
- ↑ Wikipedia:Public domain image resources
- ↑ Wikipedia:Logos
- ↑ Upload file
- ↑ Wikipedia:Guide to image deletion
- ↑ Wikipedia:Orphan
- ↑ Wikipedia:Possibly unfree files
- ↑ Wikipedia:Files for deletion
- ↑ Wikipedia:How to reduce colors for saving a JPEG as PNG
- ↑ Wikipedia:Manual of Style (captions)
- ↑ Wikipedia:Images
- ↑ Wikipedia:Gallery tag