کارل دونیتس - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کارل دونیتس
زاده۱۶ سپتامبر ۱۸۹۱
برلین، امپراتوری آلمان
درگذشته۲۴ دسامبر ۱۹۸۰ (۸۹ سال)
آموله، هامبورگ
آلمان غربی
وفاداری امپراتوری آلمان (۱۹۱۰–۱۹۱۸)
آلمان جمهوری وایمار (۱۹۲۰–۱۹۳۳)
رایش سوم (۱۹۳۳–۱۹۴۵)
شاخه نظامینیروی دریایی
سال‌های خدمت۴۵–۱۹۱۰
درجهبزرگ دریابد
فرماندهیکریگسمارینه
جنگ‌ها و عملیات‌هاجنگ جهانی اول
جنگ جهانی دوم
نبرد آتلانتیک
نشان‌هاصلیب شوالیه صلیب آهنین

کارل دونیتس (به آلمانی: Karl Dönitz) (۱۶ سپتامبر ۱۸۹۱ – ۲۴ دسامبر ۱۹۸۰) نظامی و سیاست‌مدار آلمانی بود که در دوره رایش سوم برای دو سال فرماندهی کریگسمارینه و مدت بسیار کوتاهی ریاست‌جمهوری آلمان را بر عهده داشت.

از معدود نظامیان ارشد آلمان بود که هیچگاه رسماً به حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران نپیوست. پس از خودکشی آدولف هیتلر، حدود بیست روز رئیس‌جمهور آلمان بود و معاهده تسلیم آلمان در پایان جنگ جهانی دوم به امضای او رسید.

سال‌های اولیه[ویرایش]

ماه سپتامبر سال ۱۸۹۱ در برلین زاده شد. در هجده سالگی به عنوان دانشجو-افسر وارد نیروی دریایی امپراتوری آلمان گردید. ماه سپتامبر سال ۱۹۱۳ به درجه ستوان دومی ترفیع یافت. هنگام آغاز جنگ جهانی اول در ناو سبک اس‌ام‌اس برسلاو خدمت می‌کرد. به همراه این ناو با عبور از محاصره دریایی متفقین در مدیترانه، به استانبول رسید. با حضور در امپراتوری عثمانی در دریای سیاه به نبرد پرداخت و بر فراز محل تهاجم متفقین به گالیپولی پرواز شناسایی انجام داد. پس از دریافت نشان درجه یک و دو صلیب آهنین، پاییز سال ۱۹۱۶ به آلمان بازگشت و خواهان خدمت در نیروی زیردریایی شد. بدین ترتیب ماه مارس سال ۱۹۱۸ فرماندهی زیردریایی اس‌ام اوسی ۲۵ به او سپرده گشت. سال بعد هنگام فرماندهی زیردریایی اس‌ام اوب ۶۸ به یک کاروان در مدیترانه حمله برد. در اثر درگیری زیردریایی او آسیب دید و به همراه خدمه به اسارت نیروی دریایی بریتانیا درآمد.[۱]

رایشسور[ویرایش]

ماه ژوئیه سال ۱۹۱۹ از اسارت آزاد شد. پس از پایان جنگ به رایشس‌مارینه پیوست و فرمانده یک قایق اژدرافکن گردید. دهه ۱۹۲۰ به عنوان افسر ستادی، در تلاش برای اقناع رهبران آلمان جهت بازسازی ناوگان زیردریایی‌ها که وجود آن‌ها در اساس پیمان ورسای در رایشسور ممنوع بود، چند مقاله در ارتباط با این جنگ‌افزار به نگارش درآورد.

ورماخت[ویرایش]

با به قدرت رسیدن آدولف هیتلر، سال ۱۹۳۴ با درجه ناوبان دومی ماموریت ایجاد نیروی زیردریایی در کیل به او محول گشت. با وجود دستاوردهای خارق‌العاده، تمایل فرماندهی کریگسمارینه به کشتی‌های جنگی بزرگ امکان پدیدآوری ناوگان متعدد زیردریایی‌ها را فراهم نساخت تا آلمان در آغاز جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۳۹ صرفا ۵۷ او-بوت شامل تنها ۲۶ مورد با قابلیت عملیات‌های برد بلند در اختیار داشته باشد. تلاش‌هایش در این زمینه سبب شد تا حدودی زیادی او را پدر او-بوت‌ها بخوانند. مفهوم تهاجم گسترده به کاروان‌های دریایی در قابل تاکتیک موسوم به "دسته گرگ‌ها" و سامانه کنترل مرکزی با اطلاعات هواگردهای برد بلند را پدید آورد.[۱]

با عزل اریش ردر در ماه مارس سال ۱۹۴۲، او که در سال‌های اولیه جنگ مدارج و نشان‌های فراوانی دریافت نموده بود، با ترفیع به درجه بزرگ دریابد، به فرماندهی کریگسمارینه منصوب شد. با این حال با افزایش دخالت‌های ایالات متحده و در نهایت ورود آن به جنگ و همچنین پیشرفت فناورانه متفقین در زمینه مقابله با زیردریایی‌ها، از اوایل سال ۱۹۴۳ ورق به ضرر آلمان بازگشت و راهبرد تهدید او-بوت‌ها شکست خورد. با دستیابی به اعتماد پیشوا، اواخر جنگ را در قرابت با هیتلر گذراند. تلاش او برای ساختن ناوگانی مدرن از زیردریایی‌ها با کمبود منابع به جایی نرسید. او-بوت‌های جدید و قدرتمندتری طراحی شد اما تلفات آن‌ها بسیار بیشتر از تولیدات بود. در این دوران با انجام سخنرانی‌های تبلیغاتی به چهره‌ای سرشناس بدل گشت. میانه ماه آوریل سال ۱۹۴۵ به فرماندهی تمامی نیروهای آلمانی در شمال اروپا منصوب شد.[۱]

روز ۳۰ آوریل پیامی مبنی بر مرگ هیتلر و برگزیده شدن به جانشینی او به عنوان رئیس جمهور آلمان دریافت کرد. پیش از تسلط نیروهای دشمن بر آن‌ها، موفق شد در قالب آخرین خدمت نیروی تحت امرش هزاران پناهجو را از طریق دریا از منطقه بالتیک خارج کند.[۱]

پس از جنگ[ویرایش]

در دادگاه نورنبرگ به طرح‌ریزی جنگ متهم و در حکمی نسبتا معتدل به ده سال حبس محکوم گردید. این دوران را در زندان اشپاندائو گذراند. کارل دونیتس روز کریسمس سال ۱۹۸۰ درگذشت.[۲]

پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Kemp 1982, p. 7.
  2. Kemp 1982, p. 7–8.

منابع[ویرایش]