کوه صفا و مروه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کوه صفا، کوه کم‌ارتفاعی است در کنار مسجدالحرام که در دامنه کوه «ابوقبیس» واقع شده‌است. معنای آن در لغت، به معنی سنگ سخت و صاف است.[۱] تپه صفا به طرف شرق مسجدالحرام است. کسی که بر بالای آن بایستد، روبه روی حجرالاسود قرار می‌گیرد. فاصله این کوه تا کوه مروه حدود 378 متر است.[۱]

در تاریخ اسلام[ویرایش]

کوه صفا، نقطه شروع دعوت علنی محمد بود. او در پی نزول آیه ۹۴ سوره حجر[۲] بر بالای این کوه قرار گرفت و ضمن سخنانی مردم را به توحید، نبوت، معاد، عدل راهنمایی و آنها را رسماً از پرستش بت و گرایش به شرک، فساد و انحراف برحذر داشت[۳] و رسالت خویش را[۴] از فراز آن به جهانیان اعلام کرد.[۵]

همچنین روز فتح مکه بر فراز آن رفت و بشارت فتح مسلمانان را به مردم داد. پیش از آن، تعداد ۳۶ بت روی کوه صفا و مروه و بت‌های زیادی در فاصله بین آنها قرار داشت که همه آنها توسط محمد شکسته شدند.[۵]

همچنین در روایات اسلامی آمده‌است که پس از آن که ابراهیم همسرش هاجر و فرزندش اسماعیل را در مکه که سرزمینی بی آب و علف بود، رها کرد، هاجر در پی یافتن آب برای فرزندش و با دیدن سراب میان صفا و مروه هفت بار به جستجوی آب شتافت و بدون اینکه آبی پیدا کند نزد فرزندش بازگشت. اما ناگهان در بازگشت چشمه آبی را در کنار اسماعیل می‌یابد.[۶]

در قرآن[ویرایش]

نام کلمه صفا و مروه در قرآن یکبار در سوره بقره آیه ۱۵۸ آمده و از آن دو، به عنوان «شعائرالله» یاد شده‌است،[۷] که در مناسک و اعمال حج، سعی بین آن دو کوه، باید انجام شود.

در ادبیات فارسی[ویرایش]

خاقانی شروانی شاعر قرن ششم در سفرنامه خود (تحفه العراقین) در توصیف این دو کوه این چنین سروده است:

پس هم بزمان ز سر کنی پایآری سوی مروه و صفا رای
از سنگ صفا صفا پذیریمروا ز جمال مروه گیری
بینی دو برادران همخوییک رنگ همیشه روی در روی
چون جو زا فرق سر گشادهاز یک مادر دو گانه زاده

پیوند به بیرون[ویرایش]

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «صفا». کتابخانه طهور. دریافت‌شده در ۱۷ دی ۱۳۸۶.[پیوند مرده]
  2. فاصدع بما تؤمر و اعرض عن المشرکین
  3. «صفا». کتابخانه طهو. دریافت‌شده در ۱۷ دی ۱۳۸۶.[پیوند مرده]
  4. با جمله قُولُوا لا اِلهَ إلاّ الله تُفْلِحُوا
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «صفا». کتابخانه حج. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۷ دی ۱۳۸۶.
  6. http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4789/6436/73423/صفا-و-مروه/?SearchText=صفا%20و%20مروه&LPhrase=
  7. إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللهِ (بقره/۱۵۸)