گاما بوتیرولاکتون - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

gamma-Butyrolactone
	نام‌گذاری آیوپاک Dihydrofuran-2(3H)-one
	دیگر نام‌ها GBL butyrolactone 14-lactone 4-butyrolactone 4-hydroxybutyric acid lactone gamma-hydroxybutyric acid lactone and oxolan-2-one
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	96-48-0
پاب‌کم	7302
کم‌اسپایدر	7029
UNII	OL659KIY4X
دراگ‌بانک	DB04699
KEGG	C01770
ChEBI	CHEBI:42639
ChEMBL	CHEMBL95681
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	LU3500000
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
	SMILES O=C1OCCC1 ;
	InChI InChI=1S/C4H6O2/c5-4-2-1-3-6-4/h1-3H2 ; Key: YEJRWHAVMIAJKC-UHFFFAOYSA-N InChI=1/C4H6O2/c5-4-2-1-3-6-4/h1-3H2; Key: YEJRWHAVMIAJKC-UHFFFAOYAC;
خصوصیات
فرمول مولکولی	C4H6O2
جرم مولی	۸۶٫۰۸۹ g mol−1
شکل ظاهری	Colorless oily liquid
چگالی	1.1286 g/mL (15 °C) 1.1296 g/mL (20 °C)
دمای ذوب	−۴۳٫۵۳ درجه سلسیوس (−۴۶٫۳۵ درجه فارنهایت؛ ۲۲۹٫۶۲ کلوین)
دمای جوش	۲۰۴ درجه سلسیوس (۳۹۹ درجه فارنهایت؛ ۴۷۷ کلوین)
انحلال‌پذیری در آب	Miscible
انحلال‌پذیری	soluble in کربن تتراکلرید متانول اتانول استون بنزن دی‌اتیل اتر
اسیدی (pKa)	4.5
ضریب شکست (nD)	1.435 1.4341 (20 °C)
گرانروی	1.7 cp (25 °C)
خطرات
MSDS	External MSDS
کدهای ایمنی	R۲۲ R۳۶
شماره‌های نگهداری	S26 S۳۶
خطرات اصلی	Harmful
نقطه اشتعال
LD50	17.2 mL/kg (orally, rat)
	به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
	(بررسی) (چیست: /؟)
	Infobox references

گاما بوتیرولاکتون یا جی.بی.ال (به انگلیسی: GBL:gamma-Butyrolactone) مایعی‌ست روغنی، بی‌رنگ با بویی اندک که به خوبی در آب حل می‌شود. در شیمی به عنوان حلال و مادهٔ معرف به کار می‌رود. همچنین در مواد تشکیل دهندهٔ عطر، در لکه‌برها و پاک‌کننده‌های چسب و رنگ، و به عنوان حلال در خازن‌های الکترولیتیی آلومینیومی کاربرد دارد.

تولید و سنتز[ویرایش]

جی‌بی‌ال به طور صنعتی از ۴٬۱-بوتان‌دیول در دمای ۱۸۰ تا ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد، فشار اتمسفری استاندارد و در مجاورت کاتالیست مسی سنتز می‌شود.

تاثیرات[ویرایش]

جی‌بی‌ال بر روی سیستم عصبی بدن انسان تأثیر مخدر گونه دارد. در دوزهای پایین نشاط‌آور است و تأثیر آن به سرخوشی اکستازی شبیه‌است و از این رو برخی به آن اکستاسی مایع می‌گویند. در دوزهای بالاتر آرام‌بخش است و می‌تواند مصرف‌کننده را ناهشیار سازد.

منابع[ویرایش]

↑ Merck Index, 12th Edition, 1632.
↑ Lide, David R., ed. (2009-06-03). [[هندبوک شیمی و فیزیک سی آر سی]] (90th ed.). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN 1420090844. Archived from the original on 16 July 2011. Retrieved 2011-07-18. {{cite book}}: URL–wikilink conflict (help)

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Gamma-Butyrolactone». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱.

این یک مقالهٔ خرد شیمی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[1] Merck Index, 12th Edition, 1632.

[CRC90-2] Lide, David R., ed. (2009-06-03). [[هندبوک شیمی و فیزیک سی آر سی]] (90th ed.). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN 1420090844. Archived from the original on 16 July 2011. Retrieved 2011-07-18. {{cite book}}: URL–wikilink conflict (help)

[۱]

[۲]

gamma-Butyrolactone^[۱]^[۲]


نام‌گذاری آیوپاک Dihydrofuran-2(3H)-one
دیگر نام‌ها GBL butyrolactone 14-lactone 4-butyrolactone 4-hydroxybutyric acid lactone gamma-hydroxybutyric acid lactone and oxolan-2-one
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	96-48-0^Y
پاب‌کم	7302
کم‌اسپایدر	7029^Y
UNII	OL659KIY4X^Y
دراگ‌بانک	DB04699
KEGG	C01770^Y
ChEBI	CHEBI:42639^Y
ChEMBL	CHEMBL95681^Y
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	LU3500000
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES O=C1OCCC1
InChI InChI=1S/C4H6O2/c5-4-2-1-3-6-4/h1-3H2^Y Key: YEJRWHAVMIAJKC-UHFFFAOYSA-N^Y InChI=1/C4H6O2/c5-4-2-1-3-6-4/h1-3H2 Key: YEJRWHAVMIAJKC-UHFFFAOYAC
خصوصیات
فرمول مولکولی	C₄H₆O₂
جرم مولی	۸۶٫۰۸۹ g mol⁻¹
شکل ظاهری	Colorless oily liquid
چگالی	1.1286 g/mL (15 °C) 1.1296 g/mL (20 °C)
دمای ذوب	−۴۳٫۵۳ درجه سلسیوس (−۴۶٫۳۵ درجه فارنهایت؛ ۲۲۹٫۶۲ کلوین)
دمای جوش	۲۰۴ درجه سلسیوس (۳۹۹ درجه فارنهایت؛ ۴۷۷ کلوین)
انحلال‌پذیری در آب	Miscible
انحلال‌پذیری	soluble in کربن تتراکلرید متانول اتانول استون بنزن دی‌اتیل اتر
اسیدی (pK_a)	4.5
ضریب شکست (n_D)	1.435 1.4341 (20 °C)
گرانروی	1.7 cp (25 °C)
خطرات
MSDS	External MSDS
کدهای ایمنی	R۲۲ R۳۶
شماره‌های نگهداری	S26 S۳۶
خطرات اصلی	Harmful
نقطه اشتعال
LD₅₀	17.2 mL/kg (orally, rat)
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references