گوجه‌سبز - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

آلوچه
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده): دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده): رزیدها
راسته: گل‌سرخ‌سانان
تیره: گلسرخیان
سرده: پرونوس
زیرسرده: /پرونوس Prunus
گونه: آلو
زیرگونه: P. d. ssp. italica
Varietas: P. d. ssp. italica var. claudiana
نام سه‌بخشی
Prunus domestica ssp. italica var. claudiana
(Poiret) Gams
مترادف

[۱] Prunus claudiana Poir.
Prunus domestica ssp. claudiana

آلوچه[نیازمند منبع] (به گیلکی: هالی یا خالی یا خولی، به مازنی: هَلی یا هَلو)[۲][۳] (به تالشی: اَرو) (به کردی: ھەڵوژە) نام درختی است از تیرهٔ گل سرخیان که میوهٔ آن کوچک و آبدار، دارای پوست نازک به رنگ سبز یا سرخ و یک هستهٔ سخت است.[۴] بر پایهٔ نوشته‌های قدیمی، نژاد این گیاه قدمت ۲۰۰۰ ساله دارد و چینی‌ها اولین کسانی بودند که به کشت آن اقدام کردند. گفته می‌شود که این گیاه از طریق سوریه یا ایران به یونان آورده شده‌است.[نیازمند منبع]

درختان آلوچه در نواحی معتدل بهترین رشد را دارند و در آب و هوای ملایم به رنگ‌های ارغوانی، قرمز، نارنجی، زرد و سبز روشن در می‌آیند. آب و هوای سرد باعث ایجاد رنگ قهوه‌ای و ظاهر نامطلوب میوهٔ آلوچه می‌شود و در طعم آن نیز تأثیرگذار است. این میوه به سرعت می‌رسد و مدت نگهداری آن در یخچال ۴ روز است. آلوچه به صورت تازه و پخته در خورش‌ها مصرف می‌شود. این میوه غنی از ویتامین C، اسید مالیک، اسید سیتریک است. مصرف زیاده از حد آلوچه باعث نفخ معده می‌شود. این میوه طعمی ترش دارد و سفت و ترد است و در میان ایرانیان اغلب با نمک به عنوان تنقلات مصرف می‌شود. درخت این میوه در بیشتر نواحی ایران به‌خصوص دامنه های جنوبی البرز و شمال غربی ایران تکثیر و برداشت می‌شود، مرغوب ترین آلوچه ایران که بسیار درشت و طعمی مطبوع دارد آلوچه شهریار است، همچنین آلوچه اصلاح شده از نوع بادامی در شهر سردرود رونق زیادی دارد.

نام[ویرایش]

گوجه سبز در بسیاری از نواحی ایران همچون مازندران، گیلان، گلستان، اصفهان و … در زبان فارسی با نام آلوچه شناخته می‌شود؛[نیازمند منبع] گفته می‌شود از آنجایی که ساکنان شهرهای صنعتی در قدیم با کشاورزی و نام این میوه در ابتدا آشنا نبودند، با دیدن آلوچه برای اولین بار و به دلیل شباهتی که به گوجه فرنگی نارس داشت، نام گوجه سبز را برای آن انتخاب کردند. از آن زمان تا به حال در بسیاری از شهرهای بزرگ و کوچک ایران به آلوچه، گوجه سبز گفته می‌شود.[۵][منبع بهتری نیاز است]

ارزش غذایی[ویرایش]

ارزش غذایی ۱۰۰ گرم گوجه سبز: کربوهیدرات ۵۲/۸ گرم، چربی ۸۴/۲ گرم، پروتئین ۶/۱ گرم، فیبر خام ۵ گرم.

با مصرف ۱۰۰گرم گوجه سبز، ۵ درصد ویتامین آ ،۱/۲ درصد ویتامینB۱ (تیامین)، ۹/۱ درصد ویتامین B۲ (ریبوفلاوین)، ۸/۲ درصد نیاسین، ۱۳ درصد ویتامین C، ۵/۱ درصد کلسیم، ۲/۲ درصد فسفر، ۵ درصد آهن و ۶/۳ پتاسیم مورد نیاز در روز تأمین می‌شود.

خواص درمانی[ویرایش]

CULPEPES، گیاه‌شناس معروف قرن ۱۷ عقیده داشت که مصرف گوجه سبز برای بهبود طعم دهان مفید است و پختن برگ‌های درخت گوجه سبز در سرکه می‌تواند در درمان کرم‌های حلقوی مؤثر باشد. از خواص دیگر این میوه، خاصیت مسهلی آن است که به خوبی شناخته شده‌است. همچنین اثرات منحصر به فرد آن شامل کاهش فشار خون و چربی خون، حذف رسوبات از خون و تنظیم عملکرد معده‌ای-روده‌ای است.

گوجه سبز باعث تعادل اسید و باز در جریان خون می‌شود، از این رو می‌تواند در درمان حالت اسیدی خون مفید باشد. این میوه اثرات قابل توجهی در جلوگیری از بیماری‌هایی مانند چربی خون بالا، پیری سلول و سرطان دارد. اسید بنزوئیک، ترکیبی است که خاصیت ضد میکروبی دارد. این ماده به‌طور طبیعی در گوجه سبز وجود دارد. همچنین، بعضی از تحقیقات بیانگر خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی این میوه هستند.

گوجه سبز

مطالعات نشان می‌دهد که این میوه می‌تواند در درمان تومورها مؤثر باشد. همچنین به دلیل وجود اسید اسکوربیک برای افراد مبتلا به نقرس توصیه می‌شود.[نیازمند منبع]

منابع[ویرایش]

  1. "Prunus domestica subsp. italica", شبکه اطلاعاتی منابع ژرم‌پلاسم (GRIN), سرویس تحقیقات کشاورزی آمریکا (ARS), وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA), retrieved 22 July 2014
  2. «ترجمه گوجه سبز به زبان مازنی، واژگان فرهنگی فارسی (زبان مازنی)». از پارامتر ناشناخته |به زبان ترکی :آلچا نشانی= صرف‌نظر شد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  3. %20هلی%20بهترین%20ترجمه%20های، آلوچه%22%20به%20زبان%20گیلکی%20هستند. «گوجه سبز ترجمه به زبان گیلکی، فرهنگ لغت فارسی - زبان گیلکی | Glosbe» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). fa.glosbe.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۱.
  4. Anna Pavord, "Plum job: A juicy guide to greengages and plums" Independent (12 August 2011).
  5. «فرق آلوچه و گوجه سبز / گوجه سبز رسیده چه می‌شود؟».