گویش ونتسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ونتسی
ونتسی
منطقه	بلوچستان، جنوب افغانستان
شمار گویشوران	ناشناخته (۹۵٬۰۰۰ اشاره‌شده ۱۹۹۸)
تبار	هندواروپایی هندوایرانی ایرانی ایرانی شرقی شمال شرقی پشتو ونتسی; ; ; ; ; ;
سامانه نوشتاری	الفبای پشتو
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹	wne
گلاتولوگ	wane1241

ونتسی (پشتو: وڼېڅي) یا ترینو (پشتو: ترینو) که گاه خلگری (پشتو: څلګری) نیز نامیده می‌شود، یک گویش متمایززبان پشتو است که گاه یک زبان مستقل برشمرده می‌شود. ونتسی گاه با زبان پامیری مونجانی به جای پشتوی امروزی اشتراک دارد.^[۳] این شاید نمایان‌گر شکل باستانی‌تر یا خیلی جوان پشتو باشد.^[۴]

این گویش توسط قبیله ترین در پاکستان و افغانستان، به ویژه در هرنای و چوتیر در شمال ایالت بلوچستان پاکستان، گفتگو می‌شود.^[۳] ونتسی به دلیل کمبود توجه در معرض انقراض است.^[۵]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

↑ ونتسی at اتنولوگ (18th ed., 2015)
↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Waneci". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ "AFGHANISTAN vi. Paṧto, F. Waṇecī". G. Morgenstierne. Encyclopaedia Iranica Online Version. Archived from the original on 22 January 2012. Retrieved 2012-02-15. Phonology. Ir. -d- > -l- as in Paṣ̌tō (mlā “waist,” xwala “sweat”) but -t- > y/0 (sī “one hundred,” šwī < *wšī “twenty,” piyār “father,” left as relicts in Kāk. pyār and plyār). In this respect Waṇeci agrees with Munǰī, but not with Paṣ̌to.
↑ Morgenstierne, G. "AFGHANISTAN vi. Paṣ̌tō". Encyclopaedia Iranica (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-20. F. Waṇecī. (63) Except for a few details, Paṣ̌tō dialects can be derived from a prototype not essentially different from the classical 10th/16th century literary language; they do not to any significant extent help us to reconstruct a more archaic form of Paṣ̌tō. There is only one dialect which stands decidedly apart, i.e. , Waṇ(ecī) (or Tarīno){{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
↑ "بلوچستان کی د پښتنو د ترینو لهجه چی پوهان وایی په ختمیدو ده". VOA (به پشتو). Retrieved 2021-03-21. خو پوهان وایی په محدوده کچه د وویل کیدو له آمله د ترینو لهجه د ختمیدو سره مخامخ ده{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)

پیوند به بیرون[ویرایش]

Word list of terms in Waṇetsi and other languages بایگانی‌شده در ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine

[e18-1] ونتسی at اتنولوگ (18th ed., 2015)

[Glottolog-2] Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Waneci". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)

[Iranica-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ "AFGHANISTAN vi. Paṧto, F. Waṇecī". G. Morgenstierne. Encyclopaedia Iranica Online Version. Archived from the original on 22 January 2012. Retrieved 2012-02-15. Phonology. Ir. -d- > -l- as in Paṣ̌tō (mlā “waist,” xwala “sweat”) but -t- > y/0 (sī “one hundred,” šwī < *wšī “twenty,” piyār “father,” left as relicts in Kāk. pyār and plyār). In this respect Waṇeci agrees with Munǰī, but not with Paṣ̌to.

[4] Morgenstierne, G. "AFGHANISTAN vi. Paṣ̌tō". Encyclopaedia Iranica (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-20. F. Waṇecī. (63) Except for a few details, Paṣ̌tō dialects can be derived from a prototype not essentially different from the classical 10th/16th century literary language; they do not to any significant extent help us to reconstruct a more archaic form of Paṣ̌tō. There is only one dialect which stands decidedly apart, i.e. , Waṇ(ecī) (or Tarīno){{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)

[:3-5] "بلوچستان کی د پښتنو د ترینو لهجه چی پوهان وایی په ختمیدو ده". VOA (به پشتو). Retrieved 2021-03-21. خو پوهان وایی په محدوده کچه د وویل کیدو له آمله د ترینو لهجه د ختمیدو سره مخامخ ده{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]