یحیی عیاش - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

یحیی عیاش
يحيى عياش
زادهٔ۶ مارس ۱۹۶۶
درگذشت۵ ژانویهٔ ۱۹۹۶ (۲۹ سال)
علت مرگترور
دیگر نام‌هامهندس
محل تحصیلدانشگاه بیرزیت
جنبش حماس

یحیی عیاش (عربی: یحیی عیاش؛ ۶ مارس ۱۹۶۶ – ۵ ژانویه ۱۹۹۶) بمب‌ساز ارشد حماس و فرماندهٔ گردان کرانه باختری در گردان‌های عزالدین قسام بود. به او به‌سبب تخصص در ساخت بمب‌های انتحاری، لقب «مهندس» داده بودند. عیاش بابت پیشبرد تکنیک بمب‌گذاری‌های انتحاری علیه اسرائیل به‌وسیلهٔ گروه‌های مبارز فلسطینی اعتبار دارد. بمب‌گذاری‌هایی که او ترتیب داد، حدود ۹۰ اسرائیلی را کشت که بسیاری از آن‌ها غیرنظامی بودند.[۱] او در سال ۱۹۹۶ به‌دست شین بِت[۲] از طریق یک تلفن همراه بمب‌گذاری‌شده ترور شد.[۳][۴]

سال‌های ابتدایی زندگی

[ویرایش]

وی در روستای رافات واقع در حد فاصل نابلس و قلقلیه به دنیا آمد. وی در امتحانات نهایی دبیرستان در رشته ریاضی با معدل ۹۲/۱۸ قبول شد و در رشته مهندسی برق در دانشگاه بیرزیت ثبت نام کرد.[۵]اسحاق رابین نخست‌وزیر وقت اسرائیل لقب مهندس را به یحیی عیاش نسبت داده است.[۶]

یعکوف بیری رئیس سابق سازمان اطلاعات اسرائیل معتقد است:

«من اقرار می‌کنم که عدم دستگیری مهندس بزرگ‌ترین شکست عملیاتی برای سازمان اطلاعات از زمان تشکیل دولت اسرائیل بوده است».[۷][۸]

درگذشت

[ویرایش]

شین بت مأمور دستگیری عیاش بود.[۹]وی در پنج ژانویه ۱۹۹۶ در شهر غزه بر اثر انفجار تلفن همراهش در حین تماس هفتگی با پدرش در کرانه باختری به قتل رسید.[۱۰] هزاران نفر از مردم غزه در مراسم تشییع جنازه عیاش شرکت کردند.[۱۱] و فلسطینی‌ها به عنوان انتقام از این ترور حملاتی را انجام دادند. خیابان‌ها و میادین در بسیاری از شهرهای فلسطین به نام عیاش نامگذاری شدند.[۱۲]

منابع

[ویرایش]
  1. (Katz 2002، ص. 256)
  2. Former Shin Bet director Carmi Gillon confirmed the story in the documentary The Gatekeepers.
  3. Hassan, Jennifer; Javaid, Maham (2024-07-31). "Israel has a long history of assassination operations across borders". The Washington Post. Archived from the original on 5 August 2024. Retrieved 2024-09-17.
  4. "20 years ago this week - Israel assassinates 'The Engineer'". The Jerusalem Post | JPost.com (به انگلیسی). 2016-01-09. Archived from the original on 16 January 2024. Retrieved 2024-09-17.
  5. Katz، Samuel (۲۰۰۲). The Hunt for the Engineer. ص. ۷۰-۷۱.
  6. Hassan، Nasra (۲۰۰۱-۱۱-۱۱). «An Arsenal of Believers» (به انگلیسی). The New Yorker. شاپا 0028-792X. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۰۷.
  7. «ادامه دارد!». شرق. ۲۰۲۴-۰۹-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۰۷.
  8. «Magiran | روزنامه شرق (1403/05/15): ادامه دارد!». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۰۷.
  9. Katz، Samuel (۲۰۰۲). , The Hunt for the Engineer.
  10. Arafat Accuses Israel of Killing a Palestinian Bomb Maker, The New York Times
  11. «The Militant - 1/22/96 -- Gaza: 100,000 Palestinians Protest Assassination». www.themilitant.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۰۷.
  12. Staff, C. I. E. (2023-01-05). "Phone Bomb Kills Terrorist Yahya Ayyash". CIE (به انگلیسی). Retrieved 2024-09-07.